آنان که حجاب تن و جان را بدریدند
در پرده بجز شاهد جانانه ندیدند
پیمانه بدادند و قدح باز گرفتند
گفتند هنیئا لک و پاسخ بشنیدند
یک طایفه ی رشته تسبیح گرفتند
یک سلسله زنار و چلیپا بگزیرند
جمعی بخرابات بجامی شده آباد
قومی بمناجات مرادند و مریدند
بی سعی گروهی همه در کعبه مجاور
یک قوم طلبکار و بکعبه نرسیدند
اکسیر زخاک در میخانه گرفتیم
بیهوده کسان از زر و زیبق طلبیدند
نازم بخرابات که مستان خرابش
پیمانه و ساغر نه که خمخانه کشیدند
آنان که زدی دست ملامت بزلیخا
یوسف چو بدیدند همه دست بریدند
فوجی بتجمل کمر و تاج ستاندند
قومی زتغافل زسر خویش رمیدند
صد سلسله دل داشت بزلف تو نشیمن
مرغ دل آشفته چو دیدند پریدند
بر کس نسزد کسوت والای ولایت
این جامه ببالای تو از ناز بریدند
آنان که به تو دست خدا دست ندادند
رفتند و سر انگشت بحسرت بگزیدند
قومی که زتو روی باغیار نمودند
از کعبه به بتخانه آزر گرویدند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره افرادی است که از دنیا و ظواهر آن گذر کرده و به عشق الهی روی آورده‌اند. آنان که حجاب‌های مادی را کنار زده‌اند، تنها شاهد معشوق واقعی خود را می‌بینند. در این مسیر، برخی به میکده‌ها (خرابات) روی می‌آورند و به دنبال حقیقت هستند، در حالی که گروهی دیگر تنها به ظواهر و نشانه‌های دینی چسبیده‌اند و هنوز به کعبه نرسیده‌اند. شاعر به ارزش‌های حقیقی در میخانه و بین مستان اشاره می‌کند و می‌گوید کسانی که به بی‌اهمیتی و زشتی دیگران توجه کردند، در نهایت با حسرت به جایگاه‌های بالا و والای الهی نرسیدند. برخی به توهم و غفلت دچارشده و به بت‌پرستی می‌گرودند، در حالی که در خودشان نشانه‌های عشق الهی را یافته بودند.
این شعر به تضاد بین ظاهر و باطن، عشق و ظواهر مذهبی، و مسیرهای مختلف جستجوی حقیقت می‌پردازد.
هوش مصنوعی: کسانی که از محدودیت‌های جسم و روح خود عبور کردند، در واقع جز محبوب واقعی و حقیقی چیزی ندیدند.
هوش مصنوعی: پیمانه‌ای را به او دادند و سپس لیوان را پس گرفتند و گفتند: «به سلامتی‌ات!» و او هم پاسخ داد.
هوش مصنوعی: یک گروه از مردم رشته‌ای از تسبیح را در دست گرفتند و یک سری از بندها و نمادها را انتخاب کردند.
هوش مصنوعی: عده‌ای در میخانه مشغول شادی و زندگی هستند و گروهی دیگر در حال دعا و نیایش‌اند، هر کدام در پی خواسته‌ها و آرزوهای خود.
هوش مصنوعی: در میان گروهی از مردم که در کنار کعبه بودند، برخی از افراد خواستار چیزی بودند اما نتوانستند به مقصد خود برسند.
هوش مصنوعی: در میخانه، از خاک و عناصر طبیعی چیزی با ارزش و معنوی به دست آوردیم، ولی دیگران به طور نادرست به دنبال طلا و زیورآلات بودند.
هوش مصنوعی: من به عشق خرابات و دنیای مستان افتخار می‌کنم، زیرا در آنجا فقط لذت نوشیدن و مهمانی نیست، بلکه این دنیای شاداب و سرزندگی است که در آن هر چیزی با عشق و شوق خوشایند می‌شود.
هوش مصنوعی: وقتی آدم‌ها به زلیخا نگاه کردند و دیدند که یوسف را به خاطر او سرزنش می‌کند، همه از شدت حسرت و تمایل به او، دست به خودزنی زدند.
هوش مصنوعی: گروهی با زرق و برق و زیبایی، گردنبند و تاجی را به دست آوردند، اما برخی از آنان از بی‌خبری و نادانی خود فرار کردند.
هوش مصنوعی: دل‌ها به خاطر موی تو در بند بودند، اما وقتی مرغ دل آشفته تو را دید، از جا پرید و آزاد شد.
هوش مصنوعی: هیچ کس شایسته‌ی جایگاه برتر ولایت نیست و این لباس پرزرق و برق که به تو تعلق دارد، از این ناز و فخر بریده شده است.
هوش مصنوعی: کسانی که نتوانستند از الطاف و کمک‌های تو بهره‌مند شوند، رفته‌اند و حالا به خاطر این فرصت از دست رفته، به سرانگشت خود حسرت می‌خورند.
هوش مصنوعی: گروهی که به خاطر تو از دوست و همراه خود روی برگرداندند، از کعبه به پرستش بت‌های آزر روی آوردند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای آنکه جز از شعر و غزل هیچ نخوانی
هرگز نکنی سیر دل از تُنبُل و ترفند
زیبا بود ار مرو بنازد به کسایی
چونانکه جهان جمله به استاد سمرقند
گویند نخستین سخن از نامه پازند
آنست که با مردم بد اصل مپیوند
اَلمِنهٔ لله که به اقبال خداوند
شادند چه بیگانه و چه خویش و چه پیوند
المِنهٔ لله که مرا زهرهٔ آن است
کایم گه و بیگاه به‌نزدیک خداوند
المنهٔ لِلّه که هم آخر بِبَر آمد
[...]
از قصه دوشینه من تا که خداوند
آگاه شود می‌بسرایم سخنی چند
دوشینه مرا انده آن نامده فرزند
بربست به صد بند و فرو داشت به صد بند
تا صبح به من خیل خیالات فرستاد
[...]
لطف ملک العرش به من سایه برافکند
تا بر دل گم بوده مرا کرد خداوند
دل گفت له الحمد که بگذشتم از آن خوف
جان گفت له الفضل که وارستم ازین بند
چون کار دلم ساخته شد ساختم از خود
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.