گنجور

حاشیه‌ها

دانشجو در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۳۶ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۳۳۰:

یا رب به کرم بر من درویش نگر

در من منگر در کرم خویش نگر

هر چند نیم لایق بخشایش تو

بر حال من خستهٔ دلریش نگر

بانو میم در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۱۹ در پاسخ به رضا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۶:

تفسیری دقیق و کافی. ممنون

کوروش در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۱۰ در پاسخ به رضا از کرمان دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۴۹ - وحی کردن حق تعالی به موسی علیه السلام کی چرا به عیادت من نیامدی:

ممنون 

کوروش در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۰۹ در پاسخ به روفیا دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۵۳ - حکایت:

چه ربطی داشت

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۰ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۴۷:

خوشا آنان‌که هر شامان تِه وینِن

سخن با تو گِرِن با تو نشینِن

مو که پایِم نَبی آیِم تِ وینِم

بشِم آنان بوینِم که تِ وینِن

 

 

خوشا آنانکه هر شب تو را می‌بینند

با تو هم‌صحبت هستند و با تو هم‌نشین

من که پا و توان آن را ندارم که بیایم و تو را ببینم

می‌روم آنان را می‌بینم که تو را می‌بینند.

 

احمد خرم‌آبادی‌زاد در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۰۴ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۲۷ - اندر باز آمدن دایه به نزدیک رامین به باغ:

تا آنجا که بررسی نشان می‌دهد، واژۀ نوشاد 117 بار در شعر شاعران به کار برده شده است.

فردوسی: 1 بار؛ در پادشاهی داراب (یکی شارستان کرد نوشاد نام/به اهواز گشتند زو شادکام)

ملک‌الشعرا بهار: 4 بار

واژۀ "نوشاد" گاهی در کنار "فرخار" آمده است و زمانی در کنار "خُلُخ". هرسه، نام سرزمین‌هایی هستند آوازه‌مند به داشتن پری‌رویان (فرخار در چین و خلخ در ترکمنستان). در فرامرزنامه، "نوشاد" هم نام سرزمینی است در هندوستان و هم نام پادشاه همان سرزمین.

با توجه به این پیشینه‌، شخصیتی که گرگانی برای دایه ساخته و نیز، بررسی سخنان دایه از بیت 111 تا پایان بیت 242، می‌توان گفت که منظور شاعر از بیت 110 (دگر باره زبان از بند بگشاد/سخنها گفت همچون نقش نوشاد) این است که "دایه بار دیگر درنقش پری یا فرشته، زبان به سخن گشود".

امین در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۴۸ در پاسخ به فریده نیک زاد دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵۰ - در رثاء امام محمد بن یحیی و حادثهٔ حبس سنجر در فتنهٔ غز:

درود بر شما

مصر در اینجا همونطور که جناب مشکین فرمودند به معنای شهر بزرگ است و مملکت هم به معنی آباد و اینجا آبادی به مصر تشبیه شده با وجه شبه بزرگی و عظمت

مکرمت به معنی جوانمردی و بخشندگی است که به رود نیل تشبیه شده و وجه شبه آن بزرگی و وسعت آنهاست.

هر دو اضافه، اضافه تشبیهی هستند.

اما نکته جالب ایهام تناسب موجود در بیت است. مصر در این بیت نمیتونه معنی کشور مصر امروزی رو بده اما با نیل مراعات النظیر میسازه...!

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۴ دربارهٔ نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۳۳ - انس مجنون با وحوش و سباع:

دیوانه فش یعنی دیوانه‌وش

شبیه دیوانه

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۱ در پاسخ به شکوه دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۵۲ - مقالت هفدهم در پرستش و تجرید:

«زبانی فَش»‌،  فش در اینجا یعنی وش مثل مهوش

از نظامی است: دیوانه‌فش و چو دیوِ دربند

 

 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۱ در پاسخ به امین کیخا دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۰ - یافتن شاه باز را به خانهٔ کمپیر زن:

سلام جناب کیخا 

   جهت توضیح حاشیه حضرتعالی وسایر دوستان بر این بیت  برداشت حقیر از این بیت اینه میدانیم که سام یل پدربزرگ رستم  وزال پدر رستم هردو از پادشاهان سیستانند  وقطعا بسیار متمول وثروتمند ، ولی مجاهدتها ونبردهای رستم وفداکاریهای او در میادین نبرد وسر انجام آن مرگ تراژیک  وی توسط برادرش شغاد با حیله شاه کابل باعث شهرت وزبانزدی پدر وپدر بزرگ او شد وایشان به رایگان از شهرت او استفاده بردند وشاهی وثروت در جاودانه شدن نام ایشان به اندازه افتخارات رستم موثر نبود .  همانطور که پدر پسر شجاع را سالیان متوالی ،ما به واسطه پسر شجاع میشناختیم  .

اگر اشتباهه دوستان لطف کنند وراهنمایی بفرمایند. ضمنا وزن مصرع دوم خیلی سخته

شاد باشید 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۰۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۰ - یافتن شاه باز را به خانهٔ کمپیر زن:

کوروش عزیز سلام 

  دربیت اول مورد سوال شما را ندیدم ولی معنی بیت اول این میشه  همانطور که آقا بهروز ودکتر صحافیان گرامی در حاشیه های بالا توضیح دادند   این بازی نیست که یکبار باز (پرنده شکاری)شاهی به خانه یک پیر زن که داشت آرد الک میکرد گریخت .در این بخش مقصود مولانا این است که همانطور که ان پیرزن قدر باز شاهی را ندانست ونتوانست آن را تشخیص دهد و پر وناخن های او را کوتاه کرد یعنی ابزار پرواز وشکار او را گرفت هر انسان نادان ونالایق نیز قدر حکمت را نمیداند .  وبعد از انکه شاه او را در ان حال نزار پیدا کرد به او میگه چطور راضی شدی کاخ شاهی را رها کنی وبه کلبه محقر این زال بری و در بیت 10  با اشاره به ایه 20 سوره حشر فرق بین دوزخیان وبهشتیان را به تمامی آدمیان یاد آور میشه .

  شاد باشی

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۵۸ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۴ - خاریدن روستایی در تاریکی شیر را به ظن آنک گاو اوست:

سلام آقا کوروش 

   برای بیم دادن وترساندن تو برای آنکه مضرات تقلید کردن را به تو بگویم این حکایت را گوش بده 

  شاد باشی

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۵۳ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۳۳ - عکس تعظیم پیغام سلیمان در دل بلقیس از صورت حقیر هدهد:

سلام 

 منظور همین دیده ظاهری ماست که میگوید با خاک پاشیدن به ان او را کور کن چرا چون این دیده دشمن عقل و دین توست  در ابیات بعد به توضیح مطلب میپردازه و به گفته قرآن (اعراف 179) این دیده حسی را خدا کور نامیده واون را دشمن خدا دونسته چرا چون کف را دید ودریا راندید  وهمچنین امروز دنیا را دید وفردا (کنایه به آخرت) را ندید  وبعد از آن به مشخصات انسان وارسته میپردازد .

  شاد باشی

 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۴۲ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۸ - تتمهٔ قصهٔ مفلس:

کوروش عزیز سلام 

 در این بخش حکایت اشاره مولانا به مقام فقر الهی است  ومنظور بیت این است که در این دنیای مادی تا انسان به مقام بی نیازی وفقر نایل نگردد  به حضور خداوند زنده نخواهد شد  وتفسیر شعار مسلمانان یعنی لا اله الا الله  از قول ابوسعید ابوالخیر بدین مضمون را در ذهن من تداعی کرد  ایشان میفرمایند که این شعار دوبخش است لا اله طریق والا الله مقصد است تا با لا اله همه چیز را نفی و احساس بی نیازی نکنی به الا الله که مقصد است نخواهی رسید. 

   شاد باشی 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۳۰ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۴۹ - وحی کردن حق تعالی به موسی علیه السلام کی چرا به عیادت من نیامدی:

سلام آقا کوروش

  مصرع دوم به این صورت هم آمده 

مکر شیطان باشد ،این نیکو بدان 

یک زمان یعنی یک آن ، یک لحضه و یک بدست یعنی به اندازه یک دست حالا معنی بیت راحته  میگه:" ای موسی این را بخوبی بدان که هرلحضه به اندازه یک وجب از محضر من دور بشی این از مکر شیطان  یا همان دیو است ".

  شاد باشی 

ضیا احمدی در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۳۷ دربارهٔ سلمان ساوجی » جمشید و خورشید » بخش ۳۱ - غزل:

سلام

سپاس از پرستو. امید که مدیران محترم گنجور اصلاح بفرمایند.

مستند به نظر پرستو تلاش کردم در ویرایش، دو مصرع جاافتاده در بیت‌های ۴ و آخر را به‌شرح زیر اضافه کنم که یا با امکانات این نرم‌افزار آشنا نبودم یا بخش ویرایش این امکان را در اختیار ندارد و نشد!🙏

مصرع دوم بیت چهارم:

گر بخت کند یاریم این کم‌هوسی نیست

مصرع آخر در بیت آخر:

آیا تو بر آنی که ازین به، قفسی نیست؟

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۴۸ دربارهٔ ایرج میرزا » مثنوی‌ها » عارف نامه » بخش ۵:

سلام 

  جناب شمس عزیز 

   از حسن توجه شما ممنونم وچون این یک سایت ادبی است به دلیل احترام به حقوق دیگران چه بهتر است ازطرح وبحث موضوعات غیر مرتبط اجتناب کنیم.

   شاد باشی عزیزم

محمد غفران در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۵۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۴۹ - اختلاف کردن در چگونگی و شکل پیل:

این جهان همچون درختست ای کرام * ما برو چون میوه‌های نیم‌خام

سخت گیرد خامها مر شاخ را  *زانک در خامی نشاید کاخ را

چون بپخت و گشت شیرین لب‌گزان*  سست گیرد شاخها را بعد از آن

چی می دیده مولانا . کاش من هم کور نبودم

محمد مهدی فتح اللهی در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۰۱ دربارهٔ نسیمی » دیوان اشعار فارسی » اضافات » شمارهٔ ۲۶:

احسنت

رضا هادی پور در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۰۰ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۹۲ - صاعقهٔ ما، ستم اغنیاست:

نبض تهیدست نگیرد طبیب* درد فقیر ای پسرک بی دواست

ما فقرا از همه بیگانه اییم* مرد غنی با همه کس آشناست

واقعیت جهان فعلی متاسفانه همینه

۱
۶۱۶
۶۱۷
۶۱۸
۶۱۹
۶۲۰
۵۴۵۹