آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند
آیا بُوَد که گوشهٔ چشمی به ما کنند
دَردَم نهفته بِه ز طبیبانِ مدعی
باشد که از خزانهٔ غیبم دوا کنند
معشوق چون نقاب ز رخ درنمیکشد
هر کس حکایتی به تَصوّر چرا کنند؟
چون حُسنِ عاقبت نه به رندی و زاهدیست
آن بِه که کارِ خود به عنایت رها کنند
بی معرفت مباش که در من یزیدِ عشق
اهلِ نظر معامله با آشنا کنند
حالی درونِ پرده بسی فتنه میرود
تا آن زمان که پرده برافتد چهها کنند
گر سنگ از این حدیث بنالد عجب مدار
صاحبدلان حکایتِ دل خوش ادا کنند
مِی خور که صد گناه ز اغیار در حجاب
بهتر ز طاعتی که به روی و ریا کنند
پیراهنی که آید از او بویِ یوسفم
ترسم برادران غَیورش قَبا کنند
بگذر به کویِ میکده تا زُمرِهٔ حضور
اوقاتِ خود ز بهر تو صرفِ دعا کنند
پنهان ز حاسدان به خودم خوان که مُنعِمان
خیرِ نهان برایِ رضایِ خدا کنند
حافظ دوامِ وصل میسر نمیشود
شاهان کم التفات به حالِ گدا کنند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر از حافظ به تعبیر عشق و علاقه انسانها به یکدیگر و پیچیدگیهای آن میپردازد. شاعر در آغاز به تغییر و زیبایی خاک به کیمیا اشاره میکند و میپرسد آیا معشوقی به او توجه خواهد کرد یا نه. او همچنین به دردهایش که از طبیبان بیفایده است، اشاره میکند و امیدوار است که از عالم غیب درمانی بیابد.
شاعر میگوید معشوق نقاب از چهره برنمیدارد و هر کس به طرز خود داستانی برای گفتن دارد. او عاقبت را نه در رندی، بلکه در عنایت خداوند میبیند و از داشتن بینش درست و معاملاتی صادقانه با آشناها سخن میگوید.
حافظ به فتنهها و رمز و رازهایی که در پس پرده وجود دارد اشاره میکند و میگوید نمیتوان زود به قضاوت پرداخت. او همچنین به بهرهمندی از زندگی و زیباییهای آن تأکید میکند و به اهمیت توبه و پرهیز از ریا در عبادت اشاره دارد.
در نهایت، شاعر به این نکته میرسد که در دنیای متغیر و پر از حسادت، کسی از دیگری توقع دلسوزی ندارد، و یادآور میشود که عشق و وصال گاهی برای افرادی که در جهل و نیازند، دستیافتنی نیست.
هوش مصنوعی: آنان که میتوانند خاک را به طلا تبدیل کنند، آیا ممکن است نگاهی به ما هم بیندازند؟
درد من پنهان بماند بهتر از این است که به پزشکهایی رجوع کنم که فقط ادعا دارند؛ امید است که مرا از عالم غیب درمان کنند.
هوش مصنوعی: وقتی معشوق چهرهاش را نمایان نمیکند، چرا هر کسی داستانی برای خود تصور کند؟
هوش مصنوعی: زیبایی پایانی کار نه به تلاشهای رندانه یا زاهدانه بستگی دارد؛ بلکه بهتر است که انسان کارهای خود را به دست لطف و رحمت الهی بسپارد و از آن آزاد بگذارد.
هوش مصنوعی: بیمروت نباش که در من عشق و محبت مانند یزید با اهل نظر معامله میشود.
هوش مصنوعی: وضعیت درونی پر از آشوب و ناآرامی است و تا زمانی که پرده افکنده نشده، نمیتوان فهمید که چه مسائل و حوادثی پیش خواهد آمد.
اگر سنگ هم از این داستان ناراحت شود، شگفتزده نشو، زیرا صاحبدلان داستان دل را به زیبایی بیان میکنند.
هوش مصنوعی: از شراب بنوش که اشتباهات و گناهان دیگران در پس پرده بهتر است از عبادتی که به خاطر نمایش و ریا انجام شود.
پیراهنی که از آن بوی یوسف میآید، نگرانم که برادران حسودش آن [پیراهن] را پاره کنند.
هوش مصنوعی: به محلهٔ میکده برو تا گروهی از مردم به خاطر تو دعا و آرزو کنند.
پنهانی و دور از چشم حسودان مرا نزد خود بخوان، زیرا افراد نیکوکار برای رضای خدا کارهای خیر را پنهانی انجام میدهند.
هوش مصنوعی: دائم بودن ارتباط و وصال آسان نیست، چراکه پادشاهان کمتر به حال فقیر و کسانی که در نیاز هستند توجه دارند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
هفتاد زلت از نظر خلق در حجاب
بهتر ز طاعتی که به روی و ریا کنیم
همین شعر » بیت ۸
می خور که صد گناه ز اغیار در حجاب
بهتر ز طاعتی که به روی و ریا کنند
بر گفته کمال فشانند زر چو آب
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند
همین شعر » بیت ۱
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند
آیا بُوَد که گوشهٔ چشمی به ما کنند
ای پیشوای شرع که ایناء روزگار
از بهر دفع ظلم بتو النجا کنند
ارباب فضل ملتزم منّتی شوند
در خدمت تو گر بمثل جان فدا کنند
احوال روزگار از آن شد که بعد ازین
[...]
آنجا که وصف گیری آن دلربا کنند
از مشک اگر کنند حدیثی خطا کنند
گر کام اوست ریختن خون عاشقان
آن به که کامش از دل شیدا روا کنند
بیهوده رنج می برد از دست ما طبیب
[...]
درد دل مرا چو اطبا دوا کنند
درمان درد ما لب لعل شما کنند
بیچارگان شوق که بینند روی او
این بس بود ز دور که او را دعا کنند
شاهان چو در گذار ببینند خسته ای
[...]
آنجا که وصف سرو گل اندام ما کنند
جانها به جای جامه به بویش قبا کنند
آنان که یافتند اثر کیمیای «فضل »
مس را به التفات نظر کیمیا کنند
ای خسته ای که بی خبر از درد دوستی
[...]
آنانکه خاکرا بنظر کیمیا کنند
آیا بود که گوشی چشمی بما کنند
دستار هر دو روز همان به که وا کنند
چندین گره بعقد شاید رها کنند
رختی که میخری بستان زود ز آشنا
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۹۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.