ز ورقا نفس کلی گشت ملحوظ

که قلب عالم است و لوح محفوظ

کتاب جمع معلوم مبین است

معانی جمله از وی مستبین است

وراءاللبس عین حق تعالی است

که در جمع الاحد در عین اخفاست

چو او در حضرت ثانی ز اخفا

ملبس شد بمعنیهای اسما

دگر هم بر حقیقتهای اعیان

[...]

ز وصفی باز بشنو کوست للحق

نه لایق جز ذات حق مطلق

یکی جمع الاحد کاصل صفات است

وجوب ذاتیش هم وصف ذاتست

غنای ذاتیش هم بالیقین است

[...]

دگر وصفی که للخلق است خود آن

بر تبت فقر ذاتی دان و امکان

چو آن در هستی خود مستقل نیست

ورا جز احتیاج متصل نیست

تووصل آنوحدتی دان کو حقیقی است

بسویش انفصالی مطلقا نیست

از آن باشد مگر پیوند محکم

میان ظاهر و باطن مسلم

شود تعبیر هم از سبق رحمت

[...]

ز وصل الفصل بشنو گر برانی

که جمع‌الفرق باشد بیگمانی

ظهور وحدت آمد آن بکثرت

ز وحدت فصلها را هست وصلت

بمعنی اتحاد کثرت آمد

[...]

ز وصل‌الوصل گویم با تو حالی

شنو از جان گر اهل اتصالی

تو را آنعود از بعد ذهاب است

نزولت را عروج مستطاب است

چه نازل شد ز ما هر یک بمشهود

[...]

وفا بالعهد آن باشد که عاشق

برون آید ز عهده عهد سابق

با قراری که کرد او در بدایت

بتعظیم روبیت بغایت

الست ربکم را او بلی گفت

[...]

وفا بر حفظ آن عهد تصرف

چه باشد در مقامات تصوف

که بر عجز و عبودیت اعادت

بود او را بگاه خرق عادت

شود ز او هر چه ظاهر در علامات

[...]

شنو از وقت گر خود ره نوردی

شناسی گر که قدر وقت مردی

مشو تو ماضی و مستقبل اندیش

مکن غفلت ز وقت حاضر خویش

چو ماضی و مضارع نیست چیزی

[...]

بود وقفیتت دور از تکلف

بما بین مقامینت توقف

خوداز بهر قضای حق اول

که باقی مانده بر وی اندر اسفل

تهیا بر ترقی هم که دانی

[...]

وقوف صادقت آنست و لایق

که باشد با مراد حق مطابق

بحال فقر و اعمال تصوف

نباشد جز بوفق حق توقف

نشانی وانمایم زین مقامت

[...]

مهیا بهر تحقیق ولی باش

ز معنای تولی ممتلی باش

کسی باشد که کارش با خدا شد

بهر خیری الهش رهنما شد

مهمش را بخود سازد کفایت

[...]

پس از ذکر ولی اندر ولایت

بیان آموزدم حق از عنایت

قیام عبدبالحق از ولا دان

ز نفس خویش گردد چون فنا آن

رساند از تولایش بتعیین

[...]

عبارت باشد از صغری با کمال

خود از سیر تجلیهای افعال

دگر سیر ظلالی کش ثبات است

چه منسوب آن باسماء و صفاتست

ز اسماء و صفات ایدون ظلالش

[...]

عبارت آن بسیرت گر ثباتست

ز دور کل اسماء وصفاتست

دگر هم از شئون ذات واجب

شد این کبری ولایت بر مراقب

چو شد وارد بسلاک صعودی

[...]

کنم بر عارفی چالاک و بینا

بیان آن ولایت کوست علیا

تو را گفتم گرت یاد آن مقال است

مبادی تعینها ظلال است

ظلالی کان مگر ز اوصاف و اسماست

[...]

عبارت هاء ز ذات شاه جود است

وی از حیث ظهور است و وجود است

بود هو اعتبار از ذات حضرت

ز حیث اختفا و فقد غیبت

از آن وضع نفس مانند هوشد

که روح اندر تن از پیوند هوشد

تو را هستی دلیل تام ذات است

[...]

هبا آنرتبه‌ئی باشد که عنقا

باو گویند و هم قومی هیولا

گشاید صورت عالم در او خاص

وز او بنمود صورتهای اشخاص

شد اندر معنی عنقا بیانش

[...]