به دل گفتم این خواب را پاسخ است

که آواز او بر جهان فرخ است

چنان شد که گفتی طراز نخ است

وگر پیش آتش نهاده یخ است

فکندند از آن چند هر گرد گیر

وز آن خار او خشت کردند و تیر

آزادی و عشق چون همی نامد راست

بنده شدم و نهادم از یکسو خاست

زین پس چونانکه داردم دوست رواست

گفتار و خصومت از میانه برخاست

آتش صبحی که در این مطبخ است

نیم شراری ز تف دوزخ است

بخل شاخی از درخت دوزخ است

وان بخیلک از سگان مسلخ است

می آید و بی دل دو هزار از چپ و راست

می دید نهانی که که افتاد و که خاست

برطرف کمر نبشته از زر سطری

کافغان شما ازین میان خواهد خاست

ترک شهوتها و لذتها سخاست

هر که در شهوت فرو شد برنخاست

خشم تو تخم سعیر دوزخ است

هین بکش این دوزخت را کاین فخ است

جمله دانسته که این هستی فخ است

فکر و ذکر اختیاری دوزخ است

این چنین عمری که مایهٔ دوزخ است

مر قصابان غضب را مسلخ است

همانا که آن لشکر خلخ است

که یکسر سوی شهر چینشان رخ است

تو گفتی جهان سر به سر دوزخ است

بدان سروران ناله و آوخ است

درین داوری طوس بر پای خاست

چنین گفت چون من به ایران نخاست

سجن پردازد که هین این دوزخ است

دشمنانم را همه دام فخ است

جمله دانسته که این هستی فخ است

ذکر و فکر اختیاری دوزخ است

بسکه مشکین مو ز بس نیکورخ است

ترک من آشوب چین و خلخ است

نیست با گلشن سرو کارم که او

سرو قامت یاسمن بو گل رخ است

چون شه شطرنج هر جا روکند

[...]

مکانش چو جان داد در دوزخ است

شود آتش اندر کفش گر یخ است

پردة تن چون فتد جان در فخ است

منکر آیات حق در دوزخ است

این طبیعت بهر او صد دوزخ است

همچنین هر خوی بد کو را فخ است