گر به امر خدایگان جلال

به زبان آمده است خامه لال

نه عجب کز دم مسیحائی

جان در آید بآهنین تمثال

ای جناب اجل افخم راد

[...]

اشکال رمل اینست و بس خواهی اگر ترتیب آن

لحن بقاع اعقفن، بغطج بود نرکیب آن

شکل رملی لام و حاء و باء و طاء و جیم و کاف

با سه نونست و سه عین است و دو همزه با دو قاف

لحیان و حمره نصرت خارج بیاض و قبض

پس اجتماع و عتبه و انگیس و عقله گیر

قبض دخیل و کوسج و نصرت نقی خد

پس عتبه و طریق و جماعت همی پذیر

شکل انگیس و عقله ای فرزند

متعلق به جرم کیوانست

و آنچه مخصوص مشتری باشد

نصره الداخل است و لحیانست

همچنین حمره و نقی الخد

[...]

آن بت شوخ چشم مه سیما

نظم فرهنگ فرس جست از ما

فاعلاتن مفاعلن فعلن

شو به بحر خفیف چامه سرا

پاک یزدان و ایزد است خدا

[...]

بت من چه این داستان می سرود

ببحر تقارب تقرب نمود

فعولن فعولن فعولن فعول

چه خوش باشد این سنجه با چنگ و رود

گریوه بود پشته و نهر رود

[...]

بزن ای دلبر هر هفت کرده

نوای دوستی را هفت مرده

مفاعلین مفاعلین مفاعیل

هزج آغاز کن در هفت پرده

سروده و ستروع آهنگ است پرده

[...]

سپیده چو زد دامن چرخ چاک

پر از سیم و زر گشت دامان خاک

بت من ز بحر تقارب کشید

به گوش خرد گوهری تابناک

فعولن فعولن فعلون فعول

[...]

ای خطت چون تازه سنبل وی رخت چون تازه ورد

سنبل از رشک تو پیچان لاله از رنگ تو زرد

فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات

از رمل این قطعه برخوان با نوای شاد ورد

اردکان قسمی از اشکال نجوم و خشم ارد

[...]

دوشینه چو آن شوخ شد از باع به خانه

دلجوئی من کرد و نیاورد بهانه

وین قطعه که از طبع امیری است فرو خواند

در بحر هزج با دف و طنبور و چغانه

مفعول و مفاعیل و مفاعیل و مفاعیل

[...]

زهی بچین دو زلف از حبش گرفته خراج

نموده لشگر حسنت عقول را تاراج

مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلات

ز بهر مبحث این قطعه گشته استخراج

کنونه حال و منش طبع و کوفشان نساج

[...]

ای آنکه گفتار ترا هوش و روان پاسخ بود

وز آتش عشقت دلم تابنده چون دوزخ بود

مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن

بلبل به تقطیع رجز گویا به شاخ و شخ بود

دوزخ شمر تاریک را و آن شولمن دوزخ بود

[...]

ای دلبر طرازی با ما چرا به نازی

عنبر چرا نسائی بربط چرا نسازی

مستعفلن فعولن مستعفلن فعولن

بحر مضارع است این گر خوش همی نوازی

بازی ریسمان را گویند دار بازی

[...]

ای رخت چون ماه نخشب وی لبت لعل بدخش

از نگاهی عمر کاهی وز نگاهی روح بخش

فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات

هست در بحر رمل این قطعه با تاب و درخش

باشد از الحان موسیقی نوای دیف رخش

[...]

رخ برافروخت همچو آیینه

آن پری پیکر سمن سینه

پس ز بحر خفیف باز آورد

این گهرها درون گنجینه

فاعلاتن مفاعلن فعلن

[...]

ای شده جادوی بیهوشی ز هوشت سنگسار

ساخت در بحر رمل این قطعه را با چنگ سار

چون روانی از فرودین تن ببالاتن رود

در عرب نسخ است و در فرهنگ ما فرهنگسار

ور فرود آید روان مردم اندر جانور

[...]

کسان به دور مه آباد چاربخش شدند

که دست را بشناسد یکسر از دستار

نخست هیربد و مؤبدان که ایشان را

بخوانده بر من و برمان برین و هورستار

دوم شهان و جهان داوران که در گیتی

[...]

شد چار صف آراسته اندر بر جمشید

از مردم این بوم که والا گهرانند

«کاتوز» بدان طایفه گویند که از دین

وز دانش و فرهنگ و هنر با خبرانند

نیسار شد آن قوم سلحشور و سپاهی

[...]

ای آنکه روی تو بر مه فروغ‌بخش بود

غمت به خرمن دل‌ها چو آذرخش بود

مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن

ز بحر محبث این قطعه نوربخش بود

به پارسی بشمر نام‌های هفت اقلیم

[...]