... گفت یزدان لایزیدالظالمین الا تبار

گر مهار چرخ گردون در کف رادت نبود

تا ابد بودی بریده حبل و بگسسته مهار ...

... کو بود چون مرشد و من کوچک ابدال ای وزیر

میگریزم از غم گردون دون بر اوج چرخ

باز می بینم که آمد غم ز دنبال ای وزیر ...

... یارب که تو در دهر همی آیی بسیار

گر روشنی چرخ ز ماهش بودای عید

تو روشنی از شاه جهان داری هشدار ...

... کجا مهر تابش کند جز بخاکش

کجا چرخ گردش کند جز بکامش

چو دولت فراهم شد از اقتدارش ...

... حاجت بمه و مهر و سپهرت نبود زانک

روشن شده چرخ تو ز شمس و قمر خویش

همواره ره داد بپیمایی از یراک ...

... بی آنکه هیچ سنجد از او جو سنگ

شد با نقوش زر تن و روی چرخ

آراسته چو کارگه ارژنگ ...

چو شد بردالعجوز از چرخ نازل

زمستان دست سردی داشت بر دل ...

... سپاه کبک و دراجم مکبر

گروه چرخ و شهبازم مهلل

بجویم داد مظلومان ز ظالم ...

... ز مهرش شکر آرد بیخ حنظل

تنش چرخ و رخش در وی چو خورشید

دلش بحر و کفش از وی دو جدول ...

... چو در هیجا ستوران از سنابک

بچرخ از خاک بر تو زند قسطل

پلنگ خیره گردد کم ز روباه ...

... چنانکه کعبه تفاخر کند بقدس خلیل

بدشمنانت بارد بلا ز چرخ چنانک

بقوم ابرهه بارید از آسمان سجیل ...

... سالها خواستم از حق که بکام تو رود

چرخ تا خلق بیابند ز انصاف تو کام

توسن ملک شود رام تو تا از همت ...

... نز پی مال زنم شعله بجان ایتام

فطرتی دارم بالاتر ازین چرخ بلند

فکرتی دارم والاتر از ان بدر تمام ...

... گر کسی را علم از علم رود بر گردون

بنده را باید بر چرخ فرازم اعلام

تخم علم خود اگر در دل خاک افشانم ...

... شاعری فحل و دبیری سره ذاتی پاکم

جبلی شاهق و چرخی مه و بحری طمطام

نیک سنجم اگر از فلسفه رانی صحبت ...

... کس گره دست برگشود بدندان

بخت کدام است و چرخ کیست قضاچه

باید در کار دست و پا و دل و جان ...

... زنهار ای داد بخش خسته دلان زود

داد دل ما ز چرخ گردون بستان

میر مهین چون بدید روز رعیت ...

... گفت چو از آسمان بلا شده نازل

عاقله چرخم و مؤدب کیوان

سیل ز خشم من است چاره کنم این ...

... فراز صحن دیبای ملون

برآمد آفتاب از چرخ گردون

چنان آتش که می بجهد ز آهن ...

... چراغت را ز چشمه مهر روغن

بر احبابت ببارد نعمت از چرخ

چو بر اصحاب موسی سلوی و من ...

... رای امیراعظم و فکر متین تو

آن چرخ را ادیب شد این ملک را معین

طوبی ز قهر تو ثمر حنظل آورد ...

... گفتم امروز راست خواهم داشت

قامت چرخ کوژپشت کهن

پا بمنت نهاد می بزمین ...

... تا بزاید همی زر از معدن

چرخ خرگاهش آفتاب چراغ

ماه دینارش آسمان مخزن

... گماشت فکر تو در باطن کسان جاسوس

فراشت قدر تو بر بام چرخ شاد روان

چنان بتیر فراست نشان غیب دهی ...

... خمیده قامت این آسمان پیر کهن

سبک شمرد ترازوی چرخ سنگ مرا

از آن بسنگ شکستم سر کلوخ افکن ...

... نجوم ثابته بر سطح طارم روشن

دو خیمه بود هویدا در این خیام که چرخ

نموده سجده برایشان چو در بهار شمن ...

... سپهر مجد و مکارم جهان عقل و هنر

که چرخ خوانده بر احسان وجود وی احسن

کسیکه از اثر تیغ کژ و نیزه راست

دهد بقامت این چرخ کوژپشت شکن

کجا که عرصه گردان و گردنان باشد ...

... بدید خانه اقبال خویش را روشن

بخوان چرخ بچربید خوان همت وی

که یافت کاسه اش از چشمه فلک روغن

ز خلد مایده آورد بر حواریون

و یا برامت موسی ز چرخ سلوی و من

خدایگان من ای آفتاب فتح و ظفر ...

... خلق و نیارد ستاره ره به قراین

قصه طوفان چرخ و غرق کواکب

بود چو با نوبت سپیده مقارن ...

... مر بدوی را همی کند متمدن

چرخ نبودی مصون ز فتنه انجم

گر نشدی آفتاب عدل تو صاین ...

... گشتم از اقبال تو به مهر برابر

هستم از الطاف تو به چرخ موازن

نیست چو من در مدیحه شاعر ماجد ...

... روان سردار امروز شاد شد که پسرش

زد از بلندی همت به چرخ شادروان

ز روی فخر خداوند ملک را که بود ...

فغان ز گردش این چرخ کوژپشت کهن

سپهر کژ حرکات و ستاره ی ریمن ...

... کلوخ بارد از بام و سنگ از برزن

کسی که خواهد ازین چرخ شادمانی دل

کسیکه جوید ازین روزگار راحت تن ...

... بهار نغز و تشریف همایون

یکی لامع چو مهر از چرخ روشن

دوم طالع چو ماه از سطح گردون ...

... چنان خواهم که جاویدان بمانی

ولیکن برخلاف چرخ وارون

ازیرا چرخ کژپویست و کژخوی

تو هستی راست کار و راست قانون