گنجور

 
۸۶۸۱

قاآنی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸

 

... در جوانیم عمرگشت پیر

دهر پنبه کرد چرخ هرچه رشت

خواهم از خدا در همه جهان ...

قاآنی
 
۸۶۸۲

قاآنی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲

 

... ظلم باشدکه حدیث ازگل و شمشاد رود

وقت آنست که تا سنبله چرخ مرا

از غم سنبل گیسوی تو فریاد رود ...

قاآنی
 
۸۶۸۳

قاآنی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۹

 

... یار وفادار ار به چنگ من افتد

باک ندارم ز دور چرخ جفاکار

چرخ جفاکار پای بند غمم کرد

کیست که رحمت کند به حال گرفتار ...

قاآنی
 
۸۶۸۴

قاآنی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۶

 

ای آفتاب بنده تابنده رای تو

گردنده چرخ گرد سم بادپای تو

تو سایه خدایی از آن روی چشم عقل ...

قاآنی
 
۸۶۸۵

قاآنی » مسمطات » در ستایش علیقلی میرزا گوید

 

... چو ادوار آسمان چو اطوار روزگار

بر حکم نافذش اگر چرخ دم زند

سرانجام دست غم بسر از ندم زند ...

... چو ابروی مهوشان کمان را کنی بزه

همی چرخ گویدت که احسنت باد و زه

ازین یال و بال و برز و زین فر و گیر و دار

بدانگه که از زمین همی خون بجوشدا

تن چرخ را غبار به اکسون بپوشدا

ز تف سنان و تیغ به یم نم بخوشدا ...

... همی چون ستارگان عرق ریزی از جبین

به چرخ آفتاب و ماه نمایندت آفرین

که بخ بخ ازین دلیرکه هی هی ازین سوار ...

قاآنی
 
۸۶۸۶

قاآنی » مسمطات » شمارهٔ ۳ - وله ایضاً

 

... چو تیره زاغی سحاب بر آسمان پر گرفت

ز چرخ اختر ربود ز نجم زیور گرفت

که تاکند جمله را به فرق نسرین نثار ...

قاآنی
 
۸۶۸۷

قاآنی » مسمطات » شمارهٔ ۴ - وله ایضاً فی مدحه

 

... مطالب صرف و نحو ز بر بخواند همی

شدن به چرخ برین می بتواند همی

ز علمهای غریب سخن براند همی

به رای سیاره سیر به فکر گردون سپار

ار ز علا قدر تو به چرخ پهلو زده

طعنه ز خلق جمیل به باغ مینو زده ...

... عقلی در زیرکی خلدی در ایمنی

دهری در کین کشی چرخی در دشمنی

خاکی در احتمال آبی در روشنی ...

قاآنی
 
۸۶۸۸

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۱ - در ستایش شاهزادهٔ رضوان و ساده نواب فریدون میرزا گوید

 

... بر روی زین ستاره سیاره بینمت

نایب مناب چرخ ستمکاره دانمت

قایم مقام هر جفا کاره بینمت ...

... از لحن فکرت تو مغانی ترانه ای

خورشید چرخ بزم ترا آفتابه ای

ایوان عرش کاخ ترا آستانه ای ...

... فکرت چو بحر عشق ندارد کرانه ای

از لطمه عتاب تو در جنبشست چرخ

با موج آسکون چکند هندوانه ای ...

قاآنی
 
۸۶۸۹

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۲ - وله ایضاً فی مدحه

 

... یا از سواد دیده حورا سرشته ای

آن رخ ستاره است و تو چرخ ستاره ای

یا نی فرشته است و تو بال فرشته ای ...

... گر جویی از جمال به مهرش تفاخرست

ور گویی از جلال به چرخش تقدمست

گیهان به بحر جودش چون قطره یمست ...

... آن کوه ره نوردکه رخشش نهاده نام

چرخ مدورش چو یکی گوی در دمست

البرزکوه با همه برز و همه شکوه ...

قاآنی
 
۸۶۹۰

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۳ - در ستایش هلاکو میرزا شجاع‌السلطنه حسنعلی میرزا گوید

 

... در اهتزاز و وجد سریر از سرور تو

ای چرخ پیش کاخ تو چون بیت عنکبوت

بیتی از خداست لقب اوهن البیوت ...

قاآنی
 
۸۶۹۱

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۴ - در منقبت رسول اکرم حضرت محمّد(‌ص‌)

 

... خاک سیاه جرده غباری ز موکبش

چرخ کبود جامه دخانی ز مجمرش

با یک جهان سعادت جبریل خادمش

با یک فلک شرافت میکال چاکرش

بر چرخ هرچه انجم کیلی ز خرمغش

بر خاک هرچه مردم خیلی ز لشکرش ...

... طاقیست قدر او که بود شمس شمسه اش

طوقیست حکم اوکه بود چرخ چنبرش

گویی سپهر از چه ز جیب جلالتش ...

... انی ز دور بعثت ده ر مخلدش

نانی بخوان دعوت چرخ مدورش

هر هشت باغ رضوان نامی ز مجلسش ...

قاآنی
 
۸۶۹۲

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۵ - در ستایش شاهزادهٔ کیوان سریر اردشیر میرزا دام اقباله‌العالی گوید

 

... کز رنگ ارغوان به اثر زعفرانیا

هنگام رقص چونکه به چرخ افتدت سرین

پندارمت به روی زمین آسمانیا ...

... زینسان که بینمت مه و خورشید در بغل

دارم گمان که چرخی از آنرو خمیده ای

شیطان شنیده ام که برون شد ز خلد و تو ...

... وقتست کاردشیر به اقبال شهریار

از چرخ و ماه پیل و عماری کند همی

چرخش ز پی علم کشد از خط استوا

مهرش ز پیش غاشیه داری کند همی ...

... هرگه که دست همت او درفشان شود

دامان چرخ پر ز دراری کند همی

گوینده را مدیحش ابکم نمایدا ...

قاآنی
 
۸۶۹۳

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۷ - در ستایش پادشاه اسلام‌ پناه ناصرالدین شاه غازی خلدالله ملکه گوید

 

... چشمک زند از گرد سپه نوک سنان ها

چون بر زبر چرخ کواکب به شب داج

هر کاو ز بر زین نگرد شخص تو داند ...

قاآنی
 
۸۶۹۴

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۸ - در ستایش شاهزاده شجاع السلطنه حسنعلی میرزاگوید

 

... ز طور و جور دور مهرگان شد

ز اوج چرخ و فوج موج یاران

زمین چون قطره در دریا نهان شد ...

... رواقش فتنه را دارالسیاسه

حریمش چرخ را دارالامان باد

نتاجی کاو نزاید با وفاقش ...

قاآنی
 
۸۶۹۵

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۹ - در بعضی از فتوحات شاهزاده شجاع‌السلطنه گوید

 

... جای اول روح را در استخوان آراستند

تا حمل را باز نشناسد ز جدی آهوی چرخ

جشن نوروزی دو مه پیش از کمان آراستند ...

... نوجوان تر گشت بخت شه به عالم ای شگفت

کز مدار مدت او چرخ گردان پیر شد

دید خم خام شه بر یال خود در خواب خصم ...

... بس که از رشک ضمیرت گریه کردست آفتاب

اشک چشمش رهگذار چرخ را گل ساخته

طعنه بر رایت مگر زد کز مدار آفتاب ...

... خویش را بر پیکر خورشید حایل ساخته

رفعت کاخت اگر می دید چرخ چنبری

از ازل در دل نمی آورد فکر برتری ...

... تا دو صد فرسنگ سنگ مرج مرجان ای ملک

لاجرم زآن هردو تاری دل یکی را کرد چرخ

چون برهمن بسته زنجیر رهبان ای ملک ...

... جسم حوتش صید قلاب ستم ناگاه باد

ور زحل در چرخ دولایی ز بهر مطبخش

جدی را بریان نسازد دلوش اندر چاه باد ...

قاآنی
 
۸۶۹۶

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۱۰ - وله ایضاً

 

... تریاق به کف دارم از زهر نیندیشم

گر چرخ زند ناچخ ور دهرکشد خنجر

از چرخ نپرهیزم وز دهر نیندیشم

دوشیزه صهبا را من عقد بخواهم بست ...

قاآنی
 
۸۶۹۷

قاآنی » ترکیب‌بندها » شمارهٔ ۱۴ - وله ایضاً

 

... فصل ادب اصل جود صدر هدی روی دین

خازن گنج وجود خواجه چرخ برین

ای صنم سرخ لب روزه ترا زرد کرد ...

قاآنی
 
۸۶۹۸

قاآنی » ترجیع بند

 

... بزم شه عرشست آنگه ما در او جوییم بار

کز جلالت پشت پا بر چرخ پر اختر زنیم

عاقبت محمود بادا ناصرالدین شاه را ...

... هرشب از سیمین رسن آویخته قندیل ها

بر مجره چرخ گویی ماه و پروین بسته اند

زلف مشکین از دو سوی افکنده رقاصان به دوش ...

قاآنی
 
۸۶۹۹

قاآنی » قطعات » شمارهٔ ۲ - در ستایش شاهزادهٔ رضوان و ساده فریدون میرزا طاب ثراه می‌فرماید

 

... در ذلت هرکه برکشد طغرا

نه در ید اوست چرخ را قدرت

نه در رد اوست دهر را یارا ...

قاآنی
 
۸۷۰۰

قاآنی » قطعات » شمارهٔ ۵۲

 

... در آن زمان که جهان را به جان وداع کند

به مال و دولت او سفله ای گمارد چرخ

که نان او خورد و با زنش جماع کند

قاآنی
 
 
۱
۴۳۳
۴۳۴
۴۳۵
۴۳۶
۴۳۷
۴۹۲