از خانه برون رفتم من دوش به نادانی
تو قصهٔ من بشنو تا چون به عجب مانی
از کوه فرود آمد زین پیری نورانی
پیداش مسلمانی در عرصهٔ بلسانی
چون دید مرا گفت او داری سر مهمانی؟
گفتم که بلی دارم بی سستی و کسلانی
گفتا که هلاهین رو گر بر سر پیمانی
دانم که مرا زین پس نومید نگردانی
رفتم به سرایی خوش پاکیزه و سلطانی
نه عیب ز همسایه نه بیم ز ویرانی
در وی نفری دیدم پیران خراباتی
قومی همه قلاشان چون دیو بیابانی
معروف به بیسیمی مشهور به بینانی
همچون الف کوفی از عوری و عریانی
این باخته دراعه و آن باخته بارانی
این گفته که بستانی وان گفته که نستانی
میگفت یکی رَستم زان ظلمت نفسانی
میگفت یکی دیگر «ما اعظم برهانی»
این گفت «انا الاول» کس نیست مرا ثانی
و آن گفت «انا الآخر» تا خلق شود فانی
ماندم متحیر من زان حال ز حیرانی
گفتم که چه قومند این ای خواجهٔ روحانی؟
گفت: اهل خراباتند این قوم، نمیدانی؟
آنها که تو ایشان را قلاش همیدانی
هان تا نکنی انکار گر بر سر پیمانی
کایشان هذیان گویند از مستی و نادانی
ار این گنهی منکر، در مذهب ایشانی
باید که تو این اسرار از خلق بپوشانی
زنهار از این معنی بر خلق سخن رانی!
پندار که نشنیدی اندر حد نسیانی
ای آنکه ز قلاشی بر خلق تو ترسانی
در زهد عبادت آر چون بوذر و سلمانی
در خدمت این مردم تا تن بنرنجانی
حقا که تو بر هیچی چون زاهد او ثانی
چون شاد نباشم من از رحمت یزدانی؟
دیدار چنین قومی دارد به من ارزانی
تا دید سنایی را در مجلس روحانی
بادهست به دست او زین زهد به سامانی
امروز بدانست او کان صدر مسلمانی
چون گفت ز بیخویشی سبحانی و سبحانی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر از تجربهای عجیب و گیجکننده صحبت میکند. او در میانه شب به بیرون میرود و به یک پیر نورانی برمیخورد که او را به مهمانی دعوت میکند. وقتی به خانهای با شکوه میرسد، با گروهی از مردم آشنا میشود که شبیه دراویش و دیوانگان هستند و در مورد مسائل عمیق و گزاف صحبت میکنند.
شاعر از حالت حیرت و سردرگمی خود در برابر این افراد میگوید و متوجه میشود که آنها اهل خرابات و عرفان هستند، افرادی که با ظاهر ظاهری نامناسبشان در واقع به دنبال حقیقت و معانی عمیقاند. شاعر از پیر میآموزد که این افراد از مستی و عدم آگاهی خود صحبت میکنند و او باید این اسرار را از دیگران پنهان کند.
در نهایت، او به درک عمیقتری از این انسانها میرسد و به خصوص به سنایی احترام میگذارد. شعر به بررسی تناقضات زندگی زاهدی و عرفانی میپردازد و به ما میفهماند که شناخت و درک اشخاص نیاز به دیدگاه عمیقتر و آزاداندیشی دارد.
هوش مصنوعی: شب گذشته از خانه بیرون رفتم و به خاطر نادانیات، داستان من را بشنو تا متعجب شوی.
هوش مصنوعی: از کوه پایین آمد و درخشش نورانی او نشان از مسلمان بودنش بود، که در زمین بلسانی (مکانی مقدس) مشخص شد.
هوش مصنوعی: وقتی او مرا دید، گفت: "تو مهمانی داری؟" و من پاسخ دادم: "بله، مهمانی دارم" بدون اینکه تردید یا کسالت نشان دهم.
هوش مصنوعی: گفت که اگر بر سر قراردادی با هم توافق کنیم، میدانم که دیگر از تو ناامید نخواهم شد.
هوش مصنوعی: به مکانی زیبا و تمیز رفتم، جایی که نه از همسایهها عیب و نقصی وجود داشت و نه نگرانی از خراب شدن آن مکان داشتم.
هوش مصنوعی: در آنجا فردی را دیدم که از گروهی از پیران معتاد بود. همهی آن افراد همچون دیوانی در صحرا به نظر میرسیدند.
هوش مصنوعی: شخصی که به بیتوجهی و بیعملی مشهور است، مانند الف کوفی که به خاطر بیحالی و بیپوششیاش شناخته شده است.
هوش مصنوعی: در اینجا به نوعی بازی با واژهها و مفاهیم اشاره شده است. ابتدا یکی از افراد به باختن در یک مسابقه یا شرایطی اشاره میکند و در ادامه دیگری به باران اشاره دارد که میتواند نماد امید یا برکت باشد. در نهایت، یکی از آنها به تحلیلی میپردازد که باید چیزی را بگیرد (بستانی) و دیگری به این فکر میکند که نباید چیزی را از دست بدهد (نستانی). این جملهها نشاندهنده نوعی تضاد یا گفتوگو در مورد نگرشهای مختلف به موقعیتها و تصمیمات زندگی است.
هوش مصنوعی: یکی از افراد میگفت که در این ظلمت نفس، شجاعتی مانند رستم وجود دارد. اما فرد دیگری پاسخ داد که این شجاعت و قدرت، چیزی بزرگتر از برهانهای واضح و قوی است.
هوش مصنوعی: یکی گفت من اولترین هستم و هیچکس به مثابه من وجود ندارد، و دیگری گفت من آخرین هستم تا مخلوقاتی که هستند، فانی شوند.
هوش مصنوعی: من در حیرت ماندهام از آن وضعیت. از روی حیرت، به خودم گفتم که این چه کسانی هستند، ای آقای روحانی؟
هوش مصنوعی: گفت: این گروه اهل بادهنوشی و خوشگذرانی هستند؛ نمیدانی که آنها را که تو بیاعتنا و کمارزش میپندی، چه زندگی پربار و معنایی دارند.
هوش مصنوعی: اگر بر سر پیمانی که بستهای، انکار نکنی، بدان که آنها به خاطر مستی و نادانی، چیزهایی میگویند که بیمعناست.
هوش مصنوعی: اگر در دین ایشان این گناه ناپسند است، پس تو باید این اسرار را از دیگران پنهان کنی.
هوش مصنوعی: شاید بهتر باشد از این مفهوم برای دیگران صحبت نکنی، چون تو خودت هم این موضوع را به خوبی فراموش کردهای.
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر تظاهر به پرهیزگاری مردم را میترسانی، در زهد و عبادت خود مانند بوذر و سلمانی باش.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به این مردم خدمت کنی و خود را نرنجانی، باید بدان که ارزش تو به اندازهای است که هیچ چیز دیگری نمیتواند جایگاه تو را در زهد و دینداری پر کند.
هوش مصنوعی: زمانی که من از رحمت خدا شاد نیستم، دیدار با چنین قومی به من هدیه شده است.
هوش مصنوعی: زمانی که سنایی را در جلسهای با روحانیان دید، با اشاره به او نشان داد که زهد و دیانت به چه ترتیبی مرتب و منظم است.
هوش مصنوعی: امروز او فهمید که نشانهی بزرگمنشی مسلمانان در این است که وقتی در بیان خود به بینظیری و بیهمتایی خدا اشاره میکنند، از خودشان خبری نیست و فقط به خداوند میپردازند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ما انصف ندمانی لو انکر ادمانی
فالقهوة من شرطی لاالتوبة من شانی
ریحان به سفال اندر بسیار بود دانی
آن جام سفالی کو و آن راوق ریحانی
لو تمزجها بالدم من ادمع اجفانی
[...]
ترسا بچهٔ لولی همچون بت روحانی
سرمست برون آمد از دیر به نادانی
زنار و بت اندر بر ناقوس ومی اندر کف
در داد صلای می از ننگ مسلمانی
چون نیک نگه کردم در چشم و لب و زلفش
[...]
ترسا بچهای، شنگی، شوخی، شکرستانی
در هر خم زلف او گمراه مسلمانی
از حسن و جمال او حیرت زده هر عقلی
وز ناز و دلال او واله شده هر جانی
بر لعل شکر ریزش آشفته هزاران دل
[...]
پنهان به میان ما میگردد سلطانی
و اندر حشر موران افتاده سلیمانی
میبیند و میداند یک یک سر یاران را
امروز در این مجمع شاهنشه سردانی
اسرار بر او ظاهر همچون طبق حلوا
[...]
ای هر سر مویت را رویی به پریشانی
صد روی خراشیده موی تو به پیشانی
در سینه نهان کردم سودای تو مه، لیکن
بس درد که برخیزد زین آتش پنهانی
آن دیگ نبایستی پختن به نیستانها
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.