به عصیان مگذران زنهار ایام جوانی را
مکن صرف زمین شور، آب زندگانی را
به مهر خامشی تیغ زبان را کن سپرداری
اگر دربسته می خواهی بهشت جاودانی را
ز می بگذر که باشد در قفا همچون گل رعنا
خمار زردرویی باده های ارغوانی را
دو روزی تلخ کن بر دیده خود خواب شیرین را
که از شبگیر، ره نزدیک گردد کاروانی را
مشو خوشدل دو روزی چرخ اگر خندید بر رویت
که ناکامی بود تعبیر، خواب کامرانی را
به آب تیغ تر سازد گلو را تر زبانی ها
غنیمت دان درین دریا چو ماهی بی زبانی را
مرو دنبال دنیا چون کمان شد قد چون تیرت
به صحرای عدم انداز این آتش عنانی را
به شکر خنده ای می پاشد اعضایت ز یکدیگر
مده چون غنچه ره در دل نسیم شادمانی را
به خواری چشم کی پوشد ز دنیا طالب دنیا؟
که رهزن توتیا داند غبار کاروانی را
به چندین پنجه طوق قمریان را سرو نگشاید
که محکم تر کند تدبیر، بند آسمانی را
شوند از بی نیازی نازنینان رام با عاشق
تغافل می کند ارزان متاع سرگرانی را
دل رم کرده را از من نگهداری نمی آید
چسان پاس از گسستن دارم این برگ خزانی را؟
مده از خط غباری در دل خود ره که می باشد
سیاهی نیل چشم زخم، آب زندگانی را
گرفتم بست آن بی رحم راه گفتگو بر من
کسی نگرفته است از من زبان بی زبانی را
نسیم بی ادب، بند نقاب غنچه نگشاید
چمن پیرا به من گر واگذارد پاسبانی را
دل افگار، قدر نرگس بیمار می داند
توانایان چه می دانند قدر ناتوانی را؟
مشو کاهل قلم ای سنگدل در نامه پردازی
که قاصد می دهد تغییر، پیغام زبانی را
گران گردند بر دل از گرانخیزی سبکروحان
به محفل چون روی، بگذار در بیرون گرانی را
من از نسیان پیری دل به این خوش می کنم صائب
که بیرون می برد از خاطرم یاد جوانی را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نوعی هشدار و نکته آموزنده در مورد گذر زمان و زندگی است. شاعر به جوانان توصیه میکند که به دور از عیش و نوشهای زودگذر و دنیاطلبی باشند و به ارزشهای معنوی فکر کنند. او تأکید میکند که زبان و کلام را باید با احتیاط بهکار برد و در برخورد با دنیا اعتدال را حفظ کرد. همچنین، یادآوری میکند خوشی و کامیابی را نباید به ظاهر زندگی وابسته کرد، زیرا اینها ممکن است فریبنده باشند. در نهایت، شاعر به یادآوری جوانی و زیبایی زندگی میپردازد و اینکه نباید از یاد گذشته غافل شد.
هوش مصنوعی: در روزهای جوانی، مواظب باش که وقت و انرژیات را به بیهوده نگذرانى و در زمین بیثمر صرف نکنى. ارزش زندگی را دریاب و آن را صرف کارهای مفید کن.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی به آرامش و سعادت ابدی دست یابی، باید از گفتار ناپسند و صحبتهای بیمورد خودداری کنی. خاموشی و سکوت را بر گزین و زبانت را مهار کن.
هوش مصنوعی: از می بگذر، زیرا در پشت سر، همچون گلی خوشبو، دختری با رنگ چهره زرد و با بادههای ارغوانی خمار است.
هوش مصنوعی: برای مدت دو روز، خواب شیرینی را که در چشمانت است، به تلخی بگذران. زیرا صبح زود، کاروانی به زودی به راه میافتد و به مقصود خود نزدیکتر میشود.
هوش مصنوعی: هرگز به خوشحالی و شادکامی که به طور موقت به تو برمیگردد، دلخوش نباش. اگر دوران خوشی و راحتی به تو روی آورد، بدان که این خوشبختی ممکن است تنها یک خواب و خیال باشد و در واقع، به زودی به ناامیدی تبدیل خواهد شد.
هوش مصنوعی: به وسیلهی آب، تیغ برنده، گلو را به نوعی مرطوب میکند. کسانی که زبان دارند، باید این فرصت را در این دریا غنیمت بشمارند، مثل ماهی که بیزبان است و در این آب زندگی میکند.
هوش مصنوعی: به دنبال دنیا نباش، زیرا قدت مثل کمانی است که در حال خم شدن است. مانند تیر، این آتش عشق را به سوی بینهایت پرتاب کن.
هوش مصنوعی: خنده تو مانند شکر است و اعضای وجودت از یکدیگر جدا نمیشوند، همانطور که غنچهها با نسیم شاداب میشوند.
هوش مصنوعی: آیا کسی که به دنبال دنیا است میتواند از حقارت و ذلت آن چشمپوشی کند؟ زیرا او به خوبی میداند که در مسیر زندگی، هر چیزی مانند غبار کاروانی میگذرد و بیارزش است.
هوش مصنوعی: در این جمله به این نکته اشاره شده است که قدرت و تدبیر در تصمیمگیری و انجام کارها، به اندازه کافی قوی است که نمیتوان آن را با ابزارهای ضعیف و ناپایدار تقویت کرد. در واقع، تلاش برای بهبود یا تغییر وضعیتی که به صورت طبیعی و با تدبیر درست ایجاد شده، نیازمند تدبیر و نیروی بیشتری است که بتواند به مسیر درست راهبردی هدایت کند.
هوش مصنوعی: عاشقانی که از بی نیازی برخوردارند، با لطافت و ناز خود جذب میشوند و با بیتوجهی به عشق، به راحتی دل را سرگرم میکنند.
هوش مصنوعی: دل من که اکنون دچار سردرگمی و تردید شده، دیگر نمیتواند از من مراقبت کند. چگونه میتوانم از این برگ خشک و پژمرده، که نشانهای از جدایی است، محافظت کنم؟
هوش مصنوعی: در دل خود اجازه نده که غباری وجود داشته باشد، زیرا این غبار مانند سیاهی نیل، نشانهی چشمزخم است و زندگی را تحت تأثیر قرار میدهد.
هوش مصنوعی: من در چنگال آن شخص بیرحم گرفتار شدم و دیگر نمیتوانم با کسی در مورد احساساتم صحبت کنم، چون هیچکس زبان بیزبانیم را درک نمیکند.
هوش مصنوعی: نسیم بیادب نمیتواند غنچه را از پوشش خود بیرون بیاورد، اگر چمندار به من اجازه دهد که از او محافظت کنم.
هوش مصنوعی: دل غمگین، ارزش و اهمیت نرگس بیمار را درک میکند. آیا افراد توانمند میدانند که ناتوانی چه جایگاهی دارد؟
هوش مصنوعی: اگر در نوشتن نامه تسکین و بیتفاوتی به خرج دهی، حواست را جمع کن؛ چرا که پیامها ممکن است با گذر زمان و تحت تأثیر قاصد، تغییر کنند و معنای اصلی خود را از دست بدهند.
هوش مصنوعی: وقتی که افرادی با روحیهی سبک و آزاد به محفل بیایند، دلها از سنگینیهای دنیا سبکتر میشود. بنابراین، وقتی که آنها در کنار ما هستند، بهتر است بارهای سنگین زندگی را کنار بگذاریم.
هوش مصنوعی: من از فراموشیهای سن پیری خوشحالم، چون این موضوع به من کمک میکند که یاد و خاطره جوانی را از ذهنم براندازد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
جهان دانش و معنی ، شهاب الدّین تویی آنکس
که چشم عقل کم بیند ، چو تو بسیار دانی را
ز رای سالخوردت دان ، شکوه بخت برنایت
مربّی آنچنان پیری، سزد جوانی را
ز قحط مردمی عالم ، چنان شد خشک لب تا لب
[...]
عطارد مشتری باید، متاع آسمانی را
مهی مریخچشم ارزد، چراغ آن جهانی را
چو چشمی مقترن گردد بدان غیبی چراغ جان
ببیند بیقرینه او قرینان نهانی را
یکی جانِ عجب باید که داند جان فدا کردن
[...]
نظر از جانب ما کن زکات زندگانی را
دلی ده باز ما را صدقة جان و جوانی را
به بوسی از سرم کردن توانی دفع صفرا را
به بویی از دلم بردن توانی ناتوانی را
چه بادش گر به دلداری دمی با بی دلی داری
[...]
کجا بودی که امشب سوختی آزرده جانی را
به قدر روز محشر طول دادی هر زمانی را
سئوالی کن ز من امروز تا غوغا به شهر افتد
که اعجاز فلانی کرده گویا بی زبانی را
به هر جنسی که می گیرند اخلاص و وفا خوب است
[...]
از آن چشمی که میداند زبان بیزبانی را
نکویان یاد میگیرند طرز نکتهدانی را
به نزد آنکه باشد تنگدل از دست کوتاهی
درازی عیب میباشد قبای زندگانی را
نمیخواهی که زخمت را به مرهم احتیاج افتد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.