از پیچ و تاب جسم، روان را ملال نیست
در ساز، نغمه را خبر از گوشمال نیست
آزادگان ز خست افلاک فارغند
سرو بهشت را غمی از خشکسال نیست
روشندلان ز مرگ محابا نمی کنند
خورشید را ملاحظه ای از زوال نیست
اظهار فقر کار فرومایگان بود
آنجا که فقر هست زبان سؤال نیست
از پاشکستگان چراغ است تیرگی
در هر سری که عقل بود بی ملال نیست
در کیش ما که لاف تمامی بود ز نقص
اظهار نقص هر که کند بی کمال نیست
اهل کمال را لب اظهار خامش است
منت پذیر ماه تمام از هلال نیست
صائب هزار پله ز خاکم فتاده تر
در وادیی که نقش قدم پایمال نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی وضعیت روح و جسم انسانها میپردازد. شاعر به این نکته اشاره میکند که آزادگان از دغدغههای دنیوی و مشکلات فکری آزادند و به مشکلات طبیعی چون خشکسالی و زوال توجهی ندارند. او همچنین به اهمیت عقل و کمال اشاره میکند و میگوید که نیکان و اهل کمال فقر و نقص را نمیپذیرند، ولی در عین حال، انسانها با وجود نقصها و شکستها نیز باید به جستجوی نور و فهم بپردازند. در نهایت، شاعر بر این نکته تأکید میکند که در مسیر زندگی، خواه و ناخواه با موانع و سختیها مواجه خواهیم شد، اما نباید این موانع ما را عقبنشینی کند.
هوش مصنوعی: از تغییرات و ناهماهنگیهای جسمانی، روح و روان ناراحت نیستند و در موسیقی، نغمهها نیازی به گوشمالی و تصفیه ندارند.
هوش مصنوعی: آزادگان از مشکلات آسمانی و سختیهای آن رستهاند و درختان بهشت نیز از کمبود آب و خشکی، نگرانیای ندارند.
هوش مصنوعی: افراد آگاه و روشنفکر از مرگ نمیترسند و به زوال و پایان زندگی اهمیت نمیدهند. آنها مانند خورشید همیشه درخشان و پابرجا هستند.
هوش مصنوعی: در جایی که فقر و نیاز وجود دارد، کسانی که زبونی و پستی دارند، به راحتی فقر خود را بیان میکنند و از آن صحبت میکنند. اما در چنین شرایطی، دیگر سخن گفتن درباره نیازها، پرسشهایی را به وجود نمیآورد.
هوش مصنوعی: هرکسی که در زندگی دچار شکست و ناامیدی شده، به نوعی میتواند چراغی از تجربه و عبرت باشد. در هر دلی که مملو از اندیشه و عقل است، نمیتوان انتظار آرامش کامل داشت، زیرا زندگی همواره چالشها و مشکلاتی به همراه دارد.
هوش مصنوعی: در آیین ما، که سخن از کمال و فضیلت است، بینقص بودن ویژگی اصلی به حساب میآید و هر کسی که عیب و نقصی را نشان دهد، خود به عنوان انسانی ناتمام و ناقص شناخته میشود.
هوش مصنوعی: افراد با کمال و خوبی به جای بیان کلام و احساسات، بیشتر در سکوت و آرامش هستند. آنها همچون ماه کامل بدون نیاز به نشان دادن خود، فقط پذیرای محبت و زیبایی هستند و نیازی به تأکید بر ویژگیهای خود ندارند.
هوش مصنوعی: من از خاک به هزار پله پایینتر افتادهام، اما در این وادی، هیچ نشانی از پاهای دیگران بر زمین نیست که بر آن پا گذاشته باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هم خانهایم، روی گرفتن حلال نیست
ناگفته پرسشی، که سخن را مجال نیست
گفتی: بسنده کن به خیالی ز وصل ما
ما را بغیر ازین سخنی در خیال نیست
گر ماه صورت تو ببیند، به صدق دل
[...]
گفتم بدل که غم مخور اندر جهان بسی
هر چند نظم حال تو بی اختلال نیست
از فیض لطف او مکن امید منقطع
گر دولتی قرین تو گردد محال نیست
کز کارگاه غیب بسی میشود پدید
[...]
حاصل ز زندگانی ما جز وبال نیست
وز روزگار بهره به جز از ملال نیست
نقش سه شش طلب مکن از کعبتین دهر
کین نقش پنج روزه برون از خیال نیست
چون منصب بزرگی و چون جاه و ملک و مال
[...]
گرچه به پای بوس تو ما را مجال نیست
غیر از خیال روی توام در خیال نیست
آیم به سر دوان به سر کوی تو چو گوی
ای نور دیدگان ز منت گر ملال نیست
تا کی خوری تو خون دل عاشقان مخور
[...]
هرچند خون عاشق بیدل حلال نیست
در خون من گرفت به آن خردسال نیست
حسنش امان یک نگهم بیشتر نداد
در حسن آدمی کش او اعتدال نیست
دی وقت راندن من از آن بزم بود مست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.