حاصل ز زندگانی ما جز وبال نیست
وز روزگار بهره به جز از ملال نیست
نقش سه شش طلب مکن از کعبتین دهر
کین نقش پنج روزه برون از خیال نیست
چون منصب بزرگی و چون جاه و ملک و مال
بی وصمت تزلزل و عیب و زوال نیست
خوش خاطری که منصب و جاه آرزو نکرد
خرم دلی که در طلب ملک و مال نیست
از خوان ممسکان مطلب توشهٔ حیات
کان لقمه پیش اهل طریقت حلال نیست
در وضع روزگار نظر کن به چشم عقل
احوال کس مپرس که جای سؤال نیست
چون زلف تابدادهٔ خوبان در این دیار
هرجا که سرکشی است به جز پایمال نیست
در موج فتنهای که خلایق فتادهاند
فریاد رس به جز کرم ذوالجلال نیست
از غم چنان برست دل ما که بعد از این
در وی به هیچ وجه طرب را مجال نیست
جانم فدای خاطر صاحب دلی که گفت:
«شیراز جای مردم صاحب کمال نیست»
درویشی و غریبی و زحمت ز حد گذشت
زین بیش ای عبید مرا احتمال نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان ملال و ناامیدی از زندگی میپردازد. شاعر اشاره میکند که هیچ بهرهای از روزگار جز غم و اندوه نصیب انسان نمیشود. او میگوید که جستجوی مقام و ثروت فقط موجب زوال و عیب است و خوشبختی در عدم آرزوی قدرت و مال است. همچنین، درخواستی از خداوند و اهل طریقت برای تأمین نیازها دارد و خود را از هرگونه سؤال و کنجکاوی نسبت به دیگران بینیاز میداند. شاعر در آخر با اشاره به ناتوانی در تغییر شرایط و غم فزاینده، از حالتی از از خودگذشتگی و غم عمیق سخن میگوید و بر این باور است که اوضاع زندگی دیگر جایی برای شادی ندارد.
هوش مصنوعی: نتیجهای که از زندگی ما به دست آمده، جز بار سنگین و عذاب نیست و از روزگار تنها چیزی که نصیبمان میشود، جز ناراحتی و غم نیست.
هوش مصنوعی: به دنبال نقش و نشانهای از دنیای فانی نباش، چرا که تصویر پنج روزه که به زودی از یاد میرود، واقعی نیست و تنها در خیال میگنجد.
هوش مصنوعی: هرگاه که مقامی بزرگ و یا مال و ثروت و قدرتی وجود داشته باشد، اگر ویژگیهای مثبتی مثل نیکوکاری و شایستگی در آن نباشد، این مقام و ثروت در خطر از دست رفتن و زوال قرار دارد.
هوش مصنوعی: شخصی که دلش شاد است و به مقام و ثروت فکر نمیکند، واقعاً خوشحال و راضی است. او کسی است که در پی قدرت و دارایی نیست و از زندگی خود لذت میبرد.
هوش مصنوعی: از سفرهٔ آنانی که دروغ میگویند، بهرهای برای زندگی خود برمیدار. چرا که لقمهای که از این سفره به دست آید، برای اهل حق و جادهٔ راست، حلال نمیباشد.
هوش مصنوعی: به وضعیت روزگار نگاه کن و با دید بصیرت ببین. نیازی به پرسیدن احوال مردم نیست، زیرا شرایط روشن است و نیاز به سؤال ندارد.
هوش مصنوعی: هر جا که زیبایی و عشق حضور دارد، همچون زلفهای تابدار محبوبان، تنها چیزی که باقی میماند، حسرت و افسوس است.
هوش مصنوعی: در این دنیا که مردم در مشکلات و سختیها گرفتار شدهاند، جز از جانب خداوند بزرگ و مهربان، نجاتدهندهای وجود ندارد.
هوش مصنوعی: دل ما از شدت غم به حدی بهبود یافته که دیگر جایی برای شادی و خوشحالی در آن باقی نمانده است.
هوش مصنوعی: جانم فدای کسی که با دل ریشهدار و بزرگمنشش گفت: «شیراز مکان افرادی نیست که به کمال رسیده باشند.»
هوش مصنوعی: من در شرایط سختی و ناامنی قرار دارم و سختیها از حد تحمل من فراتر رفته است. دیگر نمیتوانم بیشتر از این تحمل کنم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هم خانهایم، روی گرفتن حلال نیست
ناگفته پرسشی، که سخن را مجال نیست
گفتی: بسنده کن به خیالی ز وصل ما
ما را بغیر ازین سخنی در خیال نیست
گر ماه صورت تو ببیند، به صدق دل
[...]
گفتم بدل که غم مخور اندر جهان بسی
هر چند نظم حال تو بی اختلال نیست
از فیض لطف او مکن امید منقطع
گر دولتی قرین تو گردد محال نیست
کز کارگاه غیب بسی میشود پدید
[...]
گرچه به پای بوس تو ما را مجال نیست
غیر از خیال روی توام در خیال نیست
آیم به سر دوان به سر کوی تو چو گوی
ای نور دیدگان ز منت گر ملال نیست
تا کی خوری تو خون دل عاشقان مخور
[...]
هرچند خون عاشق بیدل حلال نیست
در خون من گرفت به آن خردسال نیست
حسنش امان یک نگهم بیشتر نداد
در حسن آدمی کش او اعتدال نیست
دی وقت راندن من از آن بزم بود مست
[...]
گوهر حریف سختی سنگ جدال نیست
با ناقصان ستیزه نمودن کمال نیست
در دوزخم بیفکن و نام گنه مبر
آتش به گرمی عرق انفعال نیست
از صلح کل، سمن به گریبان فشانده ام
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.