چو کسی در آمد از پای و تو دستگاه داری
گرت آدمیتی هست دلش نگاه داری
به ره بهشت فردا نتوان شدن ز محشر
مگر از دیار دنیا که سر دو راه داری
همه عیب خلق دیدن نه مروت است و مردی
نگهی به خویشتن کن که تو هم گناه داری
ره طالبان و مردان کرم است و لطف و احسان
تو خود از نشان مردی مگر این کلاه داری
به چه خرمی و نازان گرو از تو برد هامان
اگرت شرف همین است که مال و جاه داری
چه درختهای طوبیست نشانده آدمی را
تو بهیمهوار الفت به همین گیاه داری
به کدام روسپیدی طمع بهشت بندی
تو که در خریطه چندین ورق سیاه داری
به در خدای قربی طلب ای ضعیف همت
که نماند این تقرب که به پادشاه داری
تو مسافری و دنیا سر آب کاروانی
نه معول است پشتی که بر این پناه داری
که زبان خاک داند که به گوش مرده گوید
چه خوش است عیش وارث که به جایگاه داری
تو حساب خویشتن کن نه عتاب خلق سعدی
که بضاعت قیامت عمل تباه داری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به انسانها هشدار میدهد که اگر در دنیا دارای مقام و مال هستند، نباید خود را برتر از دیگران بدانند. او به این نکته اشاره میکند که برای رسیدن به بهشت در روز قیامت باید از مسیر دنیا عبور کرد و نه تنها عیوب دیگران را دید، بلکه باید به خود نیز نگاهی انتقادی بیندازند و بدانند که هر انسانی گناهکار است. شاعر از لزوم نیکوکاری، لطف و احسان یاد میکند و تأکید میکند که مال و جاه نمیتواند نشانه شرف و انسانیت باشد. بلکه، انسان باید به اعمال خود بیندیشد و به حقیقت وجودی خود و رابطهاش با خداوند توجه کند، زیرا دنیا تنها یک مسافرخانهی موقتی است و باید برای آخرت خود آماده شود.
هوش مصنوعی: هرگاه کسی از راهی وارد شود و تو مقام و منزلتی داشته باشی، اگر انسانیتی در دل او وجود دارد، باید به او احترام بگذاری و دلش را حفظ کنی.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به بهشت در فردا، نمیتوان از محشر عبور کرد مگر اینکه از دنیای فعلی و زندگیات که دو گزینه پیش رویت هست، عبور کنی.
هوش مصنوعی: دیدن تمام عیبها و نواقص دیگران نشانهی بیمروتی و بیصداقتی است. بهتر است به خود بنگری و به یاد داشته باشی که خودت نیز اشتباهاتی داری.
هوش مصنوعی: مسیر افرادی که به دنبال علم و معرفت هستند، همواره با مهر و نیکی همراه است و خود این کلاه که بر سر داری، نشانهای از مردانگی و ویژگیهای خوب توست.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر ارزش و شرف تو تنها در مال و ثروتت باشد، پس به چه دلیل خود را به این خرمی و ناز و نعمت میزنی؟ به عبارتی دیگر، ارزش واقعی انسان به چیزهای مادی نیست، بلکه به ویژگیهای دیگر او بستگی دارد.
هوش مصنوعی: این شعر به این معناست که انسانها به گونهای به گیاهان وابسته و مرتبط هستند، همانطور که درختان طوبی نماد زندگی و زیبایی هستند. این ارتباط نشاندهندهی وابستگی نوع بشر به طبیعت و عناصر زندهای است که در اطرافش وجود دارند. بیانگر این است که انسانها به این گیاهان و طبیعت عشق و نزدیکی دارند، بهطوری که این ارتباط عمیق و بنیادین به نوعی مشابه دوستی یا وابستگی حیوانات به گیاهان است.
هوش مصنوعی: به کدام خوشبختی و زیبایی امید داری که بهشت نصیب تو شود، در حالی که در پروندهات بسیاری از کارهای ناپسند و سیاه ثبت شده است؟
هوش مصنوعی: ای شخصی که ارادهات ضعیف است، برای رسیدن به نزدیکی خدا تلاش کن، زیرا این نزدیکی که به پادشاه داری، ماندگار نیست.
هوش مصنوعی: تو در این دنیا مانند مسافری هستی و این جهان، تنها یک ایستگاه موقتی است. نباید به آن وابسته شوی؛ زیرا پشتی که بر آن تکیه کردهای، تنها برای مدتی قابل اتکاست.
هوش مصنوعی: زبان خاک میداند که به گوش مرده چه بگوید. چه خوب است زندگی ورثهای که در جایگاه و مقام قرار دارند.
هوش مصنوعی: به خودت نگاه کن و به اعمالت توجه کن، نه اینکه به دیگران و قضاوتهایشان در مورد خودت اهمیت بدهی؛ زیرا تو در قیامت بر اساس عمل خودت محاسبه خواهی شد و ممکن است کمبودهایی داشته باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
تو اگر به حسن دعوی بکنی گواه داری
که جمال سرو بستان و کمال ماه داری
در کس نمیگشایم که به خاطرم درآید
تو به اندرون جان آی که جایگاه داری
ملکی مهی ندانم به چه کنیتت بخوانم
[...]
تو که شاه ملک حسنی و سریر و جاه داری
دل همچو من گدائی عجب ار نگاه داری
ز توام امید رحمت بکدام روی باشد
که نه غم از آب دیده نه خبر ز آه داری
ز میان ماهرویان رسدت بحسن دعوی
[...]
ز دریچه های چشمم نظری به ماه داری
چه بلند بختی ای دل که به دوست راه داری
به شب سیاه عاشق چکند پری که شمعی است
تو فروغ ماه من شو که فروغ ماه داری
بگشای روی زیبا ز گناه آن میندیش
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.