شرف نفس به جود است و کرامت به سجود
هر که این هر دو ندارد عدمش به که وجود
ای که در نعمت و نازی به جهان غره مباش
که محال است در این مرحله امکان خلود
وی که در شدت فقری و پریشانی حال
صبر کن کاین دو سه روزی به سر آید معدود
خاک راهی که بر او میگذری ساکن باش
که عیون است و جفون است و خدود است و قدود
این همان چشمهٔ خورشید جهان افروز است
که همی تافت بر آرامگه عاد و ثمود
خاک مصر طرب انگیز نبینی که همان
خاک مصر است ولی بر سر فرعون و جنود
دنیی آن قدر ندارد که بدو رشک برند
ای برادر که نه محسود بماند نه حسود
قیمت خود به مناهی و ملاهی مشکن
گرت ایمان درست است به روز موعود
دست حاجت که بری پیش خداوندی بر
که کریم است و رحیم است و غفور است و ودود
از ثری تا به ثریا به عبودیت او
همه در ذکر و مناجات و قیامند و قعود
کرمش نامتناهی، نعمش بیپایان
هیچ خواهنده از این در نرود بی مقصود
پند سعدی که کلید در گنج سعد است
نتواند که به جای آورد الا مسعود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره اهمیت صفات انسانی و روحانی است. شاعر بیان میکند که شرف نفس به بخشندگی و کرامت به سجده و عبادت است. او توصیه میکند که کسی که نعمتها را دارد، نباید فریب آنها را بخورد، زیرا جاودانگی در این دنیا ممکن نیست. همچنین، فردی که در فقر و پریشانی قرار دارد، باید صبر کند چون وضعیتش به زودی تغییر خواهد کرد. شاعر اشاره میکند که هر جا که قدم میگذاریم، آن مکانها نیز هویت خاصی دارند و حتی مکانهای تاریخی همچون خاک مصر هیچ ارزشی بالاتر از آنچه هستند ندارند. در نهایت، او بر اهمیت ایمان، دعا و عبودیت تأکید کرده و میگوید که رحمت و کرم خداوند بیپایان است و هیچ درخواستکنندهای از درگاه او ناامید نمیشود. پند آخر این است که کلید دریافت نعمتها در دست انسانهای شایسته و حقیقتجو است.
هوش مصنوعی: شرافت نفس در جوانمردی و بخشش است و منزلت انسان در پرستش و عبادت. هر کس که این دو ویژگی را نداشته باشد، بهتر است که وجود نداشته باشد.
هوش مصنوعی: ای کسی که به نعمتها و زیباییهای دنیا مغرور شدهای، بدان که نمیتوان در این جهان همیشه ماند و جاودانه بود.
هوش مصنوعی: اگر در حالتی از فقر و ناآرامی هستی، صبر کن که این وضعیت تنها چند روز دیگر به پایان میرسد.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به این است که راهی که در آن قدم میزنی، پر از زیباییها و ویژگیهای خاص است. این زمین دارای جذابیتهایی چون چشمان زیبا و ابروهای دلربا و همچنین ویژگیهای دیگر است. به نوعی، اینجا به توصیف عشق و زیبایی در زندگی پرداخته شده است.
هوش مصنوعی: این این همان چشمه پرنور خورشید است که بر سرزمین قومهای عاد و ثمود تابیده و روشنی بخشیده است.
هوش مصنوعی: خاک مصر را زیبا و شاداب نمیبینی، زیرا همین خاک مصر است، ولی بر سر فرعون و سپاهیان او قرار دارد.
هوش مصنوعی: دنیا به قدری ارزش ندارد که بخواهیم به خاطرش حسادت کنیم، ای برادر، زیرا نه کسی به او حسادت میورزد و نه خود فرد حسود باقی میماند.
هوش مصنوعی: اگر به راستی ایمان به روز قیامت و حساب و کتاب داشته باشی، خودت را به چیزهایی که بیارزش و فانیاند، خُرد نکن.
هوش مصنوعی: به محضر خداوندی که بخشنده، مهربان و آمرزنده است و محبتش فراوان است، دعا و درخواست خود را به میان بگذار.
هوش مصنوعی: از آغاز تا انتهای عالم، همه در حال عبادت و یاد خدا هستند و در هر حال قیام و نشستهاند.
هوش مصنوعی: نعمتهای او بیپایان و بیحد و حصر است، و هیچ کسی بدون هدف از این در وارد نمیشود.
هوش مصنوعی: سعدی نصیحتی کرده که فقط مسعود میتواند آن را درست درک کند و به کار گیرد، چرا که این پند گرانبهایی است که مانند کلید، درِ گنجی را باز میکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
همین شعر » بیت ۱
شرف نفس به جودست و کرامت به سجود
هر که این هر دو ندارد عدمش به که وجود
گر درم داری با خلق کرم کن زیرا
«شرف نفس به جودست و کرامت به سجود»
به خرابات شدم دوش مرا بار نبود
میزدم نعره و فریاد ز من کس نشنود
یا نبد هیچ کس از بادهفروشان بیدار
یا خود از هیچ کسی هیچ کسم در نگشود
چون که یک نیم ز شب یا کم یا بیش برفت
[...]
واقف سرمد تا مدرسه عشق گشود
فرقیی مشکل چون عاشق و معشوق نبود
جز قیاس و دوران هست طرق لیک شدست
بر اولوالفقه و طبیب و متنجم مسدود
اندر این صورت و آن صورت بس فکرت تیز
[...]
احمدالله تعالی که به ارغام حسود
خیل بازآمد و خیرش به نواصی معقود
مطرب از مشغلهٔ کوس بشارت چه زند
زهره بایستی امروز که بنوازد عود
صبح امروز خدایا چه مبارک بدمید
[...]
آسمان قدر وزیرا چو تو بر روی زمین
تا زمان هست نبودست و بزرگی نبود
شاه ملک کرمی در بر خود فرزین وار
جای دادی و پسندد ز تو هرکس شنود
بنده بر رقعه اخلاص چو رخ راست رواست
[...]
هرکه همچون من و تو از عدم آمد بوجود
همه دانند که از بهر سجود آمد وجود
تا بسی محنت خدمت نکشد همچو ایاز
مرد همکاسه نعمت نشود با محمود
هرکه مانند خضر آب حیات دین یافت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.