گنجور

 
پروین اعتصامی

به شکوه گفت جوانی فقیر با پیری

به روزگار، مرا روی شادمانی نیست

بلای فقر، تنم خسته کرد و روح بِکُشت

به مرگ قانعم، آن نیز رایگانی نیست

کسی به مثل من اندر نَبردگاه جهان

سیاه روزِ بَلاهای ناگهانی نیست

گُرسنه بَر سَرِ خوانِ فلک نشستم و گفت

که خیرگی مَکن، این بَزمِ میهمانی نیست

بِه خَلق داد سَراَفرازی و مرا خواری

که در خورِ تو، ازین بِه که میستانی نیست

بِه دَهر، هیچکس مِهربان نشد با من

مرا خَبر زِ رَه و رَسمِ مهربانی نیست

خوش نیافتم از روزگار سُفله دَمی

از آن خوشم که سپنجی است، جاودانی نیست

به خنده، پیرِ خردمند گُفت تُند مَرو

که پرتگاه جهان، جای بَد عِنانی نیست

چو بِنگری، همه سر رشته‌ها بدست قضاست

رَهِ گُریز، زِ تقدیرِ آسمانی نیست

وَدیعه‌ایست سعادت، که رایگان بخشند

درین معامله، اَرزانی و گِرانی نیست

دلِ ضعیف، بِگردابِ نفس دون مَفکن

غریقِ نَفس، غَریقی که وارهانی نیست

چو دستگاهِ جوانیت هست، سودی کُن

که هیچ سود، چو سَرمایهٔ جوانی نیست

زِ بازویت نَربودند تا توانائی

زَمانِ خستگی و عجز و ناتوانی نیست

به ملک زندگی، ای دوست، رَنج باید بُرد

دِلی که مُرد، سزاوار زِندگانی نیست

من و تو از پیِ کَشف حقیقت آمده‌ایم

ازین مُسابقه، مَقصود کامرانی نیست

به دفترِ گُل و طومارِ غُنچه در گُلزار

به جز حکایتِ آشوبِ مِهرگانی نیست

بِنای تن، همه بَهرِ خوشی نساخته‌اند

وجودِ سر، همه از بهرِ سرگرانی نیست

زِ مرگ و هَستی ما، چرخ را زیان نَرسد

سپهر سنگدل است، این سخن نهانی نیست

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
شمارهٔ ۷۳ - روح آزرده به خوانش عندلیب
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
شمارهٔ ۷۳ - روح آزرده به خوانش فرهاد بشیریان
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
کمال‌الدین اسماعیل

مرا که هیچ نصیبی ز شادمانی نیست

بسی تفاوتم از مرگ و زندگانی نیست

بروزگار جوانی اگر ترا رنگیست

مرا بجز سیبی رنگی از جوانی نیست

ز من فلک عوض عشوه عمر می خواهد

[...]

سعدی

خوش است عمر دریغا که جاودانی نیست

پس اعتماد بر این پنج روز فانی نیست

درخت قد صنوبر خرام انسان را

مدام رونق نوباوهٔ جوانی نیست

گلیست خرم و خندان و تازه و خوشبوی

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
جهان ملک خاتون

اگرچه یار مرا هیچ مهربانی نیست

ورا چو من به جهان هیچ بنده جانی نیست

فدای جان عزیزش هزار جان و جهان

مرا مودّت و عشق رخش نهانی نیست

یقین که در دل تو نیست مهربانی نیز

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از جهان ملک خاتون
حسین خوارزمی

بقای عمر در این خاکدان فانی نیست

جهان پر از غم و امید شادمانی نیست

گل مراد از این آب و گل چه میجوئی

که در ریاض جهان بوی کامرانی نیست

برای صحبت یاران مهربان کریم

[...]

اهلی شیرازی

کدام زخم که بر من ز دلستانی نیست

کدام خاک کش از خون ما نشانی نیست

بخوشدلی نه که خاموشم از تو چون صورت

هزار غم ز تو دارم مرا زبانی نیست

مراست جانی و خواهم به پات افشاندن

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه