گنجور » مولانا » دیوان شمس » غزلیات

برای پیشنهاد تصاویر مرتبط با اشعار لازم است ابتدا با نام کاربری خود وارد گنجور شوید.

ورود به گنجور

مولانا » دیوان شمس » غزلیات »

غزل شمارهٔ ۱۱۶۸

جان خراباتی و عمر بهار

هین که بشد عمر چنین هوشیار

جان و جهان‌! جان مرا دست گیر

چشم جهان‌! حرف مرا گوش دار

صورت دل آمد و پیشم نشست

بسته‌سر و خسته و بیماروار

دست مرا بر سر خود می‌نهاد

کای به غم دوست مرا دست یار

درد سرم نیست ز صفرا و تب

از می عشق است سرم پر‌خمار

این همه شیوه‌ست مرادش توی

ای شکرت کرده دلم را شکار

جان من از ناله چو تنبور شد

حال دلم بشنو از آواز تار

حاشیه‌ها

تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...

همایون در ‫۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۳ فروردین ۱۳۹۷، ساعت ۲۱:۵۸ نوشته:

غزلی با بن مایه‌ای فلسفی که به صورت مطلع‌ای چارپاره مانند بیان می‌‌شود آمیخته با مضمونی عرفانی ژرف و زیبا چون گلی‌ مغرور در بهاران
جانی که خراباتی است محصول آن عمر بهاری می‌‌شود، همان طور که بهار گل‌های زیبا می‌‌آورد جان خراباتی هم که مستی می‌‌شناسد و مستی می‌‌کند چون باغ بانی‌ گل‌های معنی‌ می‌‌کارد و پرورش می‌‌دهد مانند این غزل که گلی‌ خوش رنگ و خوش بوی است و بی‌ نظیر
حال نوبت جان جهان است که پاسبان و نگهدار چنین جانی باشد و به سخن‌های زیبای او گوش فرا دهد، به باور جلال دین چشمی که خوب ببیند به گوش تبدیل می‌‌شود زیرا سخن را با گوش می‌‌توان شنید نه با چشمِ ولی چون سخن دارای زیبائی است و زیبائی نیازمند دیده شدن است پس همواره جلال دین چشمِ و گوش را با هم به کار می‌‌گیرد که از شگرد‌های ویژه اوست
سرّ من از ناله من دور نیست - لیک چشمِ گوش را آن نور نیست
نکته فلسفی‌ اینجاست که جان جهان که در مذاهب نام‌های مختلف دارد و تنها اوست که حرف می‌‌زند و انسان باید تنها گوش دهد و اطاعت کند اینجا مورد خطاب قرار می‌‌گیرد و به گوش کردن با تمام وجود فرا خوانده می‌‌شود
این تنها دل انسان عاشق است که در هستی‌ حرف می‌‌زند و معنی‌ می‌‌آفریند و با معنی‌‌ها گل‌های سخن را پرورش می‌‌دهد بدون انسان هستی‌ ساکت و خاموش است
و دیگر اینکه سخن انسان در هماهنگی هستی‌ نیز اثر می‌‌کند چون آواز تنبور می‌‌ماند که در دست هستی‌ است و هستی‌ آن را می‌‌نوازد زیرا دل انسان راه درازی را با هستی‌ همگام بوده است و غم‌ها و آرزو‌های زیادی را تجربه کرده است و از شکر و شیرینی‌ هستی‌ چشیده است که پیوند او با هستی‌ نیز همین شیرینی‌ است که جان انسان را چون لوزی شیرین کرده است

reply flag link

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

وزن:	مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری:	غزل
منبع اولیه:	ویکی‌درج