گنجور

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج
تعداد ابیات: ۲
خلاصه

هوش مصنوعی: این شعر به دل می‌گوید که وقتی زمانه غمگینش می‌کند، باید از تنش جدا شود و بر روی سبزه بنشیند و چند روزی خوش بگذراند، قبل از اینکه دوباره به خاک برگردد. یعنی از لحظات خوش زندگی استفاده کند و غم‌ها را فراموش کند.

برگردان به زبان ساده

# ای دل چو زمانه می‌کند غمناکت

ناگه برود ز تن روانِ پاکت

ای دل، دنیا تو را غمگین می‌کند، اما روح پاکت بسیار ناگهانی از بدنت جدا خواهد شد.

# بر سبزه نشین و خوش بِزی روزی چند

زان پیش که سبزه بر دمد از خاکت

بر روی سبزه بنشین و از زندگی لذت ببر، قبل از آنکه سبزه از خاک [گور] تو بروید.
رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش احسان اسماعیلی
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش زهرا بهمنی
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش زهرا شیبانی
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش داوود ملک زاده
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش نازنین بازیان
همهٔ خوانش‌هاautorenew
رباعی شمارهٔ ۱۳ به خوانش علی قلندری
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها

تا به حال ۲۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

علی در ‫۱۵ سال و ۵ ماه قبل، چهارشنبه ۱۵ مهر ۱۳۸۸، ساعت ۰۹:۰۶ نوشته:

خیام استاد شناساندن واقعیت این جهان به مخاطب است . بطوریکه در تمام رباعیات او میبینیم که در حالی که دنیا را بسیار بی آتیه می بیند ولی از لحظه لحظه عمر استفاده برده ، در جهت لذت میکوشد و میداند آدمی که زندگی خود را صرف نظریات متافیزیکی میکند در حقیقت عمر خود را به هیچ فروخته و البته او عمر خود را به هیچ نمی فروشد و زندگی را صرف طرب و مستی و می مینماید . اگر روحش وجود دارد شاد باد ....

reply flag link

 
گرشا در ‫۳ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۱ پاسخ داده:

خیلی زیبا فرمودید

reply flag link

 
ف-ش در ‫۱۵ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۱۸ مهر ۱۳۸۸، ساعت ۱۵:۱۳ نوشته:

در دقت دوم وسوم و..برهرکسی معلوم میشود که وجودخودش جنبه متافیزیکی دارد و برای حفظ آرامشش ناگزیر است متوجه متافیزیک هم باشد
وضعی است چنین چه میتوان کرد؟
ومقصود خیام از مستی در بسیاری از ابیاتش مستی معمولی نمتواند باشد
روحش شاد

reply flag link

 
گرشا در ‫۳ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۲ پاسخ داده:

منظور از مستی هرچه باشد غالبا مفهوم شادی و لذت دارد

reply flag link

 
هومن در ‫۱۵ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۲۰ آبان ۱۳۸۸، ساعت ۱۴:۳۵ نوشته:

در اینجا , عواملی چون پرسشهای متافیزیکی عامل غم انسان نیست. بلکه زمانه و اتفاقات آن هسنتد که سرمنشا غم برای انسان هستند.
خیام ما را از درگیری با غم دنیا منع میکند.. چرا که لحظات خوش را از انسان میگیرد

reply flag link

 
م.ح در ‫۱۴ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ تیر ۱۳۸۹، ساعت ۱۱:۲۲ نوشته:

شاید منظور بی خیالی نسبت به غم و اندوه زمانه است.
چراکه غصه خوردن و غمگین بودن باعث خارج شدن روح از بدن خواهد شد که در دوره ما همان سکته و بیماریهای گوناگونی همچون افسردگی و جنون و غیره را شامل می شود.

reply flag link

 
رضا در ‫۱۴ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۷ دی ۱۳۸۹، ساعت ۰۲:۰۵ نوشته:

به نظر شما اگه بی خیال نبودن نسبت به غم و اندوه زمانه سبب موارد ذکر شده در حاشیه‌‌‌ی بالایی بشه آیا باید نسبت به این غم و اندوه بی خیال بود؟

reply flag link

 
۷tir در ‫۱۳ سال قبل، سه‌شنبه ۲۳ اسفند ۱۳۹۰، ساعت ۱۵:۵۰ نوشته:

خیام که گرفتار غم زمانه نیست با استناد به شعرهایی که انسان را از فکر این زمانه بیرون میکند و در عین حال پر ز غم و رنجه . . .

reply flag link

 
mazdack در ‫۱۲ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۹ مهر ۱۳۹۱، ساعت ۰۰:۵۷ نوشته:

خیام متفکری واقع گرا و ضّد اسلام و افکار متافیزیکی است!او فرهنگ اصیل ایران را که سرشار از عشق،محبت،واقع گرایی، و انسان محوریست درک کرده و از فرهنگ ارتجاعی و واپسگرأی که این دنیا را به بهانه بهشت جهنم کرده متنفر است!این در اشعار اغلب شعرا و نویسندگان اخه ایرانی‌ هویداست.مسلما اسلامیانی که خود را مجاز به هر تجاوزی به حقوق دیگران میدانند سعی‌ در تفسیر اشعار خیام و سایر شعرای ایرانی‌ بنفع خود دارند.

reply flag link

 
unknown در ‫۱۱ سال و ۱۰ ماه قبل، جمعه ۳ خرداد ۱۳۹۲، ساعت ۱۸:۵۲ نوشته:

کاملا با مزدک موافق!!..خیام به همون فلسفه ای رسیده بود که بعدها اگزیستانسیال نام گرفت،خیام رنج حقیقی ِ وجود داشتن و بیهودگی دنیارو حس کرده(ایدل چو زمانه میکندغمناکت) و به وضوح تو بعضی رباعی ها می بینیم:
خرّم دلِ آن‌که یک نفس زنده نبود،
و آسوده کسی‌ که خود نزاد از مادر!
وقتی دقیق میشیم به همون نظری میرسیم که مزدک هم اشاره کرده،البته گاهی چارچوب های دینی دیدگاه افرادی را کاملا متفاوت میکند.

reply flag link

 
محسن در ‫۱۱ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۲، ساعت ۲۰:۳۸ نوشته:

واقعا" استاد به تمام معناست . من هیچ علاقه ای به شعر نداشتم ولی با خواندن اشعار خیام دیوانه شعر شدم

reply flag link

 
بهرام مشهور در ‫۱۰ سال قبل، دوشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۹۴، ساعت ۰۰:۰۶ نوشته:

خیّام و اعتقاد به روان ؟

reply flag link

 
علی در ‫۸ سال و ۱۰ ماه قبل، یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۱۵ نوشته:

سلام. من با نظر مزدک موافقم. ولی اگه مخالفم بودم خیلی راحت مگفتم مخالفم نه اینکه توهین کنم. گر من زمی مغانه مستم...

reply flag link

 
شهاب در ‫۸ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۲ تیر ۱۳۹۵، ساعت ۰۰:۱۶ نوشته:

لطفا معنی این رباعی و تفسیر رو بیان کنید با تشکر

reply flag link

 
معین در ‫۸ سال و ۸ ماه قبل، جمعه ۱۸ تیر ۱۳۹۵، ساعت ۰۳:۱۴ نوشته:

سلام به همه
چرا انقدر سختش میکنید ؟
خدارو شکر معنی اشعار انقدر ساده و زیباست که سادگیش اونو از هر تفسیر و نقدی بی نیاز میکنه

reply flag link

 
حمید سامانی در ‫۸ سال و ۸ ماه قبل، یکشنبه ۳ مرداد ۱۳۹۵، ساعت ۰۰:۰۱ نوشته:

ای دل صحیح است نه ایدل

reply flag link

 
کاوه کمالی در ‫۷ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۶، ساعت ۱۲:۱۴ نوشته:

اشعار خیام بسیار واضح و روشنه
هیچ چیزی جز واقع بینی و حقیقت درش وجود نداره .
به نظرم هیچ شاعری مثل خیام پرده حقیقت رو کنار نزده ..
یادش در تاریخ و ادبیات ایران و جهان جاودان باد .

reply flag link

 
سرشک کبود در ‫۵ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۳:۰۶ نوشته:

با سلام و احترام به دوستان و گرامی‌داشت خیام عزیز
بیت اول این یک جمله‌ی سوالی هستش که از خواننده میخواد که از خودش بپرسه: ای‌دل چو زمانه میکند غمناکت؟ کلمه‌ی «چو» در اینجا به معنی «چگونه» می‌باشد و خیام عزیز میپرسد که ای دل چگونه زمانه و چرخ تورا غمناک میکند و یا چرا باید زمانه تورا غمناک کند وقتی که میدانی و دیده‌ای و اطمینان داری که ناگاه _یعنی بدون آگاهی قبلی_ باید این این دنیا را ترک کنی دنیایی که با استناد به رباعیات دیگرِ خیام عزیز نقد است دنیایی که از بودن در آن شک و شبه و آیایی نیست و در مصراع دوم به طعنه می‌فرماید که ناگه برود ز تن روان پاکت،بیرون رفتن روان پاک از تن طعنه‌ای بیش نیست و منظور از آن فقط مردن است پیش درآمدی بر بیت بعد است که به ما آگاهی میدهد که در لحظه زندگی کنیم گذشته تمام شده و فقط باید از آن درس گرفت برای زندگی بهتر برای بهبود زندگی اکنون و فردا که هنوز نیامده و کسی را از آن اگهی نیست فردایی که در هاله‌ای از ابهام است پس به جای تفکرات بیهوده از سبزه شدن تن گذشتگان عبرت بگیریم و بر همان سبزه بنشینیم و از حال لذت ببریم و خوش باشیم بر سبزه کسانی که چه خوش بودند و چه غمناک فعلا سبزه‌ای بیش نیستند و نشان از پایانی یکسان دارد برای هر دو گروه تنها وجه تمایزشان نحوه زندگی‌شان در زمان حیاتشان استخوش باشید، خوش باشید که آواز دهل شنیدن از دور خوش است و بدانید که یکی از اصول مهم در خوش بودن اینست که در این خوش بودن دیگران هم سهیم باشند نه اینکه با خوشی ما عده‌ای از همنوعان ما ناخوش شوند آزار رساندن به دیگران هرگز باعث خوشی و خوشحالی نمیشود چرا که در آخر باعث ناخشنودی خود ما میشود اگر انسان باشیم

reply flag link

 
میلاد در ‫۵ سال قبل، شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۲۰:۴۵ نوشته:

چرا فکر میکنید منظور از شراب یا مستی در اشعار شعرای ایران چیزی بجز شراب و مستی هستش چرا با خودتون تعارف دارید اگر شاعر میخاست درباره چیز دیگه ای بگه توانایی گفتنش رو داشت وقتی میگه شراب یعنی شراب همین

reply flag link

 
مهدی در ‫۴ سال و ۱۰ ماه قبل، پنجشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۱۲ نوشته:

کسی احتمال میده این ای دل خطاب به دل خودش باشه !؟

reply flag link

 
محمد حکمتی در ‫۴ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۱۱ نوشته:

استاد شجریان سال 1378 در مراسم دریافت نشان پیکاسو از دستان فدریکو مایور دبیرکل سازمان یونسکو در مقر این سازمان این ابیات را به زیبایی در دستگاه ماهور اجرا کرده است

reply flag link

 
احمد نیکو در ‫۴ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۹، ساعت ۲۳:۱۸ نوشته:

ای دل چو زمانه می‌کند غمناکت
ناگه برود ز تن روان پاکت
بر سبزه نشین بکام دل روزی چند
زان پیش که سبزه بردَمد از خاکت

reply flag link

 
خیام شناس در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۵۹ نوشته:

خیام رو نخواهید شناخت چون که از قرآن و سنت وحدیث صحیح دورید اگه اهل سنت بودید حتما خیام حافظ سعدی مولانا را می‌تونستی بشناسید اما چون بقول حافظ ره افسانه زدید نمیتونید بشناسید

reply flag link

 
خیام شناس در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۰۰ نوشته:

خیام رو نخواهید شناخت چون.....

reply flag link

 
حبیب شاکر در ‫۳ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۰۹ نوشته:

ای دل غم و شادی تو دست خویش است

نه دست زمانه که خودش درویش است

گر شاد کنی دلی ،دلت شاد شود

ور ریش کنی دلی ،دل تو ریش است

reply flag link

 
فاطمه یاوری در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۰۷:۱۹ نوشته:

بر سبزه نشین و خوش بزی روزی چند

زآن پیش که سبزه بردمد از خاکت

reply flag link

 
فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد) در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۳ تیر ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۵۴ نوشته:

ای دل چو زمانه می کنَد غمناکَت /  ناگه برود ز تن روانِ پاکَت

بر سبزه نشین و خوش بزی روزی چند /  زآن پیش که سبزه بر دَمَد از خاکَت  

 

- ای دل: خطاب به خودِ وجودی انسان, خطاب به روح نه جسم, مجازا انسان

- چو: وقتی, هنگامیکه

- زمانه: روزگار, مجازا مشکلات و سختیهای زندگی

- غمناک: افسرده, آزرده

- بر سبزه نشین: از خانه نشینی و گوشه گیری پرهیز کن. خیام یکی از راههای درمان افسردگی را انس با طبیعت و بالطبع آن آمیزش با مردم می داند. بعضی از ما زمانیکه افسرده می شویم, به تاریکی و تنهایی پناه می بریم که باعث شدت افسردگی و خرابتر شدن حالِ ما میشود. متاسفانه اینترنت و شبکه های اجتماعی نیز مزید بر علت شده اند. 

- ناگه برود ز تن روانِ پاکت: دچار مرگ های ناگهانی نظیر سکته و بیماری سرطانی که حاصل استرس و تنش های زندگی است.

روانِ پاک اشاره به این دارد که این افرادِ بیگناه  بخاطرِ جور و ستم روزگار از دنیا می روند. در گذشته افراد یا در جنگها کشته می شدند و یا در اثر پیری مرگ خود را پیش بینی می کردند و مرگ صورتِ ناگهانی نداشت.

 

دبی > امارات {۲۴ آوریل ۲۰۲۳}

reply flag link

 

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.