چشم پوشیدن ز نیک و بد چراغ دیده است
روشنی دل را ز نور دیده ها پوشیده است
با که گردن سازگاری کرد تا با ما کند
بر مراد دانه هرگز آسیا گردیده است؟
سرو را دانی چرا آزاد می گویند خلق
زانکه دامان تعلق زین چمن برچیده است
گر قفس تنگست از بیرحمی صیاد نیست
صید از ذوق گرفتاری بخود بالیده است
گر بصحرا می رود، ور سر بدریا می کشد
سیل راه برو بحر از اشک من پرسیده است
جامه لایق بآن دستار عریانی بود
بر سر هر کس که سودای جنون پیچیده است
چشم خود را بایدش دادن بمردم عاریت
هر که خود را لایق بالانشینی دیده است
دیده ای دارم که ویران گشته از یکقطره اشک
خانه چشمم تو گوئی از گل نم دیده است
دیده بیدل چسان از زخم می ترسد کلیم
چشم داغ من ز مرهم آنچنان ترسیده است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بررسی مفهوم آزادی و دلبستگی میپردازد. او به آزادی سرو اشاره میکند که به دلیل بیتعلق بودنش در این گلزار آزاد است. همچنین، با کنایه به محدودیتهایی که انسانها با آن مواجهند، قاچاقی از احساسات و اشکها را بیان میکند. شاعر از دردهای ناشی از عشق و غم صحبت میکند و به وضوح نشان میدهد که چطور دل انسان تحت تأثیر احساسات و روابط قرار میگیرد. او به این نکته اشاره میدهد که برای دستیابی به بالانشینی و مقام، باید گاهی نیک و بد را نادیده گرفت و قربانی احساسات شد. در نهایت، شاعر از مرهمی یاد میکند که خود به زخمهایش ترسیده و نمیتواند آرامش را تجربه کند.
هوش مصنوعی: اگر از خوبی و بدی چشم بپوشیم، در واقع خود را به روشنی دل دعوت کردهایم. زیرا حقیقتاً روشنی دل از نوری است که در چشمها وجود دارد و این نور میتواند ما را از دلنگرانیها و تردیدها نجات دهد.
هوش مصنوعی: این بیت به ما میگوید که با که میتوان سازگاری و هماهنگی داشت تا بتوان به آرزوهای خود رسید. به عبارت دیگر، برای رسیدن به خواستههای خود، باید با افرادی که همفکر و همراستا هستند ارتباط برقرار کرد و در غیر این صورت، تلاشهای ما بیفایده خواهد بود.
هوش مصنوعی: سرو را به خاطر آزادیاش میشناسند، زیرا از بند و وابستگیهای این باغ رها شده و دامن خود را از آنها پاک کرده است.
هوش مصنوعی: اگر قفس تنگ است، به خاطر بیرحمی صیاد نیست، بلکه شکار از اینکه در دام افتاده، به خود میبالد.
هوش مصنوعی: اگر به دشت میرود یا اگر آب به دریا میبرد، به من بگو که دریا از اشک من سوال کرده است.
هوش مصنوعی: لباس مناسب برای آن دستار، نشانهای از حال و هوای هر فردی است که درگیر افکار و احساسات دیوانهوار است.
هوش مصنوعی: اگر کسی خود را لایق مقام و جایگاهی بالا میداند، باید چشم خود را به دیگران بدهد تا از آنها یاد بگیرد و تجربه کند، زیرا تنها خود را در نظر گرفتن موجب غرور و از دست دادن فرصتهای آموزشی خواهد شد.
هوش مصنوعی: چشمی دارم که از یک قطره اشک خراب شده و انگار از گل تر شده است.
هوش مصنوعی: چگونه میتواند چشم بیخیال از زخمهایش بترسد، در حالی که چشم من به شدت از درمانی که دریافت کردهام، ترسان است؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای دریغا روح قدسی کز همه پوشیده است
پس که دیدهست روی او و نام او که شنیده است؟
هرکه بیند در زمان از حسن او کافر شود
ای دریغا کاین شریعت گفتِ ما ببریده است
کون و کان بر هم زن و از خود برون شو تا رسی
[...]
تا خیال روی او را دیده در تب دیده است
مردم چشمم به خون در اشک ما غلتیده است
تا چرا با شمع رویش آتش تب یار شد
دل چو دود زلف او بر خود بسی پیچیده است
بر لبش هر داغ جانسوزی که بس تبخاله شد
[...]
چشم مردم دیدهٔ ما نور رویش دیده است
لاجرم در دیدهٔ ما همچو نور دیده است
از سر ذوق است این گفتار ما بشنو ز ما
زانکه قول این چنین هرگز کسی نشنیده است
در خیال آنکه نقش روی او بیند به چشم
[...]
تا بنام من زبان خامه ات گردیده است
از نگینم می رود بیرون ز بس بالیده است
بر هوا می افکند هر دم کلاهی از حباب
قطره زین شادی که دریا حال او پرسیده است
من که باشم کس چو من بیقدر یاد آورده ای
[...]
من نمی گویم ز گلزارت کسی گل چیده است
رنگ آن سیب زنخدان اندکی گردیده است
شمع خامش، شیشه خالی، جام عشرت سرنگون
عرصه بزم تو، میدان شبیخون دیده است
چشمه سوزن محیط بحر نتواند شدن
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.