در زمان شه جمشید گهر ناصر دین
که برد سجده بر بارگهش کیخسرو
آنکه خورشید رخش تا بدرخشید ز تخت
خرمن مه به جوی خوشهٔ پروین به دو جو
ناصرالدوله ملک‌زادهٔ آزاده حمید
که به شمشیر ز مریخ گرفته است گرو
آنکه در وقعه چو با تیغ فرو کوبد پای
دست بر سر بگریزد ملک‌الموت به‌دو
نغز حصنی به در سرحد کرمان بفراشت
که در این کهنه جهان است یکی عالم نو
پایه‌اش در بر ماهی همه در راز نیاز
سایه‌اش بر سر مه یکسره در گفت و شنو
سست‌تر سبزهٔ این طرفه حصار از سختی
چرخ با داس مه نو نتوان کرد درو
سال تاریخ چو جستند ز تاج الشعرا
زان نکو قلعه که بربوده ز خَلُّخ پرتو
دل در او برد سر و دید و به جیحون فرمود
ناصری قلعهٔ فهرج ز فلک برده علو
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره دوره‌ای از حکومت ناصرالدین شاه و ویژگی‌های آن زمان است. شاعر به توصیف کیخسرو و شاهان پیشین می‌پردازد و از نازک‌دلی و عظمت ناصرالدین شاه صحبت می‌کند. او به وصف یک قلعه زیبا در کرمان اشاره می‌کند که نماد قدرت و علم آن زمان است و بر اهمیت علم و معرفت در زندگی تأکید می‌کند. در نهایت، شاعر به تاریخ و زیبایی‌های قلعه‌های آن دوره اشاره می‌کند و از تاثیرات مثبت آن بر دل‌ها و افکار مردم سخن می‌گوید.
هوش مصنوعی: در زمان پادشاهی جمشید، نیکوکار ناصر دین، به سجده به درگاه خداوند می‌رفت و در آن روزگار، کیخسرو نیز وجود داشت.
هوش مصنوعی: کسی که زیبایی و درخشش چهره‌اش همچون خورشید است، باید در جستجوی خوشه‌های پرنعمت و ارزشمند باشد که به مانند ستاره پروین در کنار ماه می‌درخشند.
هوش مصنوعی: ناصرالدله ملکزاده آزاده حمید کسی است که با شمشیر خود، قدرت و شجاعت را در دست گرفته و در مسیر آرمان‌هایش گام برمی‌دارد.
هوش مصنوعی: آنکه در میدان جنگ با شمشیر به دشمن حمله می‌کند و به شدت ضربه می‌زند، اگر به دست ملک الموت (روح مرگ) برسد، باید خود را نجات دهد و فرار کند.
هوش مصنوعی: در این دنیا که کهنه و قدیمی است، دژی زیبا و نوین در سرزمین کرمان برپا شده است که نشان‌دهنده شروع یک دوران تازه و متفاوت است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف رابطه‌ای عمیق و رازآلود اشاره دارد. در این رابطه، وجود شخصی در کنار محبوبش به مانند سایه‌ای است که همیشه در کنار اوست. آنها دارای گفت‌وگویی هماهنگ و درونی هستند که به نوعی به هم نزدیک‌تر می‌کند و احساس نزدیکی و هم‌دلی را به تصویر می‌کشد. در واقع، این ارتباط بیشتر از کلمات بوده و به جنبه‌های احساسی و معنوی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که سبزه و گیاهان در اینجا به اندازه‌ای نرم و ضعیف هستند که حتی با وزش بادس نمی‌توان به سختی آنها در برابر چرخش زمان و تغییرات آسیب وارد کرد. به عبارتی، تغییرات طبیعی و زمان، می‌تواند بر این گیاهان تأثیر بگذارد، اما ادامه حیات و رشد آنها هنوز ممکن است.
هوش مصنوعی: در سال تاریخ، از میان شاعران بزرگ، نام فردی که از قلعه‌ای نیکو و مشهور در منطقه خلخال برخاسته، به یاد می‌آید.
هوش مصنوعی: دل در او برد یعنی قلبش را در عشق او گرفتار کرده و سر و دید را به او سپرد. همچنین تأکید بر این دارد که ناصر در قلعه فهرج قدرت و علوّ خاصی دارد و در واقع او را به آسمان می‌برد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
لنگ لنگاک من ای بلمه پیوسته برو
مغ مفلوج زده بر به رخت اف تفو
لنگ مغ زاده گر زاصل و چو مازو بی مغز
روی شسته بحشاشات و تراک و مازو
از ره ایمان در کفر مزیدی که چنین
[...]
همه خوردند و برفتند و بماندم من و تو
چو مرا یافته‌ای صُحبتِ هر خام مجو
همه سرسبزیِ جانِ تو ز اقبالِ دل‌ست
هله، چون سبزه و چون بید مرو زین لبِ جو
پُر شود خانهٔ دل ماه‌رُخانِ زیبا
[...]
آخر ای راحت جان دردِ دلِ ما بشنو
امشب از بهرِ خدا مرحمتی کن بمرو
امشبی باش که فردا به تو تسلیم کنم
جان و دل هر دو به دستِ تو نهادیم گرو
هم چنین کُنجِ من آراسته می دار چو گنج
[...]
ای بخوبی رخ تو برده ز خورشید گرو
گشته طاق خم ابروی تو جفت مه نو
که شب از روز شناسد بیقین گر نبود
طره و چهره تو مایه ده ظلمت وضو
گر چو پروانه ز غم سوخت رقیبت چه غم است
[...]
من چو از جان شده ام عاشق آن روی نکو
آخراین عشق مرا با تو سبب چیست بگو
از خودم بوی تو می آید واین نیست عجب
هرچه را با گل وبا مشک نهی گیرد بو
من چو با روی تو همچون مگسم با شکر
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.