گنجور » حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۲۵

وزن:	مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری:	غزل
منبع اولیه:	ویکی‌درج
تعداد ابیات:	۱۰

خلاصه

در این غزل‌، شاعر از زیبایی‌های استثنایی و بی‌نظیر ماهرویی می‌گوید که روی سرخ و پرتاب او همچون آتش از مستی عشق برافروخته است و بر چهره او از گرمی، شبنم نشسته است. قد بلند و راه‌رفتن خوش‌خرام او در دل شاعر شیدایی آفریده است اما شاعر فرصت وصال او را به‌دست نیاورده و از این موضوع غمناک است و از دوستان خود طلب یاری می‌کند که فکری بحال او بکنند. شاعر در پایان به آن یار رمیده و رفته، پیام می‌فرستد که از هرچه گفتیم پشیمان هستیم، ما را ببخش و به‌ما عنایتی کن و باز آی.

برگردان به زبان ساده

# دامن‌کشان همی شد در شرب زرکشیده

صد ماهرو ز رشکش جَیب قصب دریده

شَرب‌: جامه از کتان لطیف‌.

# از تاب آتش مِی، بر گِرد عارضش خوی

چون قطره‌های شبنم بر برگ گل چکیده

از گرمی آتش باده‌، دانه‌های عرق همچون شبنم که بر برگ گل است بر رخسار او بود.

# لفظی فصیح، شیرین، قدی بلند، چابک

رویی لطیف، زیبا، چشمی خوش، کشیده

زبانی شیرین و خوش‌سخن و قدی بلند و چابک رو و چشمانی کشیده و صورتی لطیف.

# یاقوت جان‌فزایش از آب لطف زاده

شمشاد خوش‌خرامش در ناز پروریده

یاقوت لبش از آب لطافت و نرمی‌، ساخته شده و بالای خوش‌خرام او همچون شمشادی بود که با ناز بپرورند.

# آن لعل دلکشش بین، وآن خندهٔ دل‌آشوب

وآن رفتن خوشش بین، وآن گام آرمیده

لب دلربای او را ببین و آن خنده عاشق‌کش را و آن راه رفتن زیبا و آن گام‌های باوقارش را.

# آن آهوی سیه‌چشم از دام ما برون شد

یاران چه چاره سازم با این دل رمیده؟

دریغ که به آن آهوی خرامنده سیاه‌چشم نرسیدیم، ای دوستان، با این دل عاشق و رمیده چه کنم؟

# زنهار تا توانی اهل نظر میآزار

دنیا وفا ندارد ای نور هر دو دیده

زنهار و دوری کن از آنکه اهل نظر را بیازاری؛ دنیا زودگذر و بی‌وفاست ای عزیز جان!

# تا کی کِشم عتیبت؟ از چشم دل‌فریبت

روزی کرشمه‌ای کن، ای یار برگزیده!

عتیب‌: عتاب‌، خشم.

# گر خاطر شریفت رنجیده شد ز حافظ

بازآ که توبه کردیم از گفته و شنیده

اگر خاطر عزیز و محترم تو از حافظ رنجیده گشت؛ باز آ که از هرچه گفتیم و شنیدیم پشیمان شدیم و عذر می‌خواهیم.

# بس شکر بازگویم در بندگیِ خواجه

گر اوفتد به دستم آن میوهٔ رسیده

باز در خدمت‌گزاری خواجه بسیار شکر خواهم گفت اگر آن میوه رسیده به‌دستم برسد.

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)

حاشیه‌ها

حاشیه‌ها

پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی

راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور

حاشیه‌ها

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش فریدون فرح‌اندوز
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش سهیل قاسمی

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش فاطمه زندی

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش مریم فقیهی کیا

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش محسن لیله‌کوهی

همهٔ خوانش‌هاautorenew

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش محمدرضا مومن نژاد

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش محمدرضا کاکائی

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش عندلیب

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش افسر آریا

غزل شمارهٔ ۴۲۵ به خوانش احسان حلاج

فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم

حاشیه‌ها

پیشنهاد مشق شعر

حاشیه‌ها

عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۳۲

ای جان ما شرابی از جام تو کشیده

سرمست اوفتاده دل از جهان بریده

وی جان ما به یک دم صد زندگی گرفته

تا از رخت نسیمی بر جان ما وزیده

ای جان پاکبازان در قعر هر دو عالم

[...]

اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۰۸ - مدح سلطان رکن الدین ابوطالب طغرل بن ارسلان سلجوقی (قسیم امیرالمؤمنین)

ای کعبه سپهرت، تا کعب پا رسیده

شرعت خطاب کرده، ای رکن کعبه دیده

در سایه نجیبت آن لاغر سبک پر

جان بال بر کشاده دل بال و پر بریده

آن عنکبوت هیئت چابک قدم گه کفش

[...]

مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۹۲

ای کهربای عشقت دل را به خود کشیده

دل رفته ما پی دل چون بی‌دلان دویده

دزدیده دل ز حسنت از عشق جامه واری

تا شحنه فراقت دستان دل بریده

از بس شکر که جانم از مصر عشق خورده

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از مولانا

حکیم نزاری » غزلیات » شمارهٔ ۱۰۸۶

ای ترکِ ما گرفته پیوندِ ما بریده

آخر ز ما چه دیدی ای نور هر دو دیده

بی موجبِ گناهی از ما به خشم رفته

بازآ که در فراقت کارم به جان رسیده

آرام جان برفته ترکِ وفا گرفته

[...]

کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۹۱۶

اشک چو لعل ریزد آن لب مرا ز دیده

در شیشه هرچه باشد از وی همان چکیده

باشد هنوز چشمم همچون مگس بر آن لب

گر عنکبوت بینی بر خاک من تنیده

از آب بر کشیده صورتگر آن ورق را

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از کمال خجندی

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه

حاشیه‌ها

حاشیه‌ها

تا به حال ۳۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

vahid در ‫۱۲ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۱، ساعت ۰۸:۵۸ نوشته:

تصویر سازی بیت دوم بی نظیر است

reply flag link

فرهاد در ‫۱۰ سال و ۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۶ خرداد ۱۳۹۳، ساعت ۱۰:۲۱ نوشته:

وحید جان مکر بیت سوم و چهارو م پنجم چیزی از بینظیر بودن کم دارند ... این عزل بلکل بینظیر است در زیبایی و دلنوازی و روانی!

reply flag link

امیر در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳، ساعت ۱۴:۲۳ نوشته:

عجیب و غریبه این غزل
تنها کسی هم که این غزل رو خوانده به نظر میاد محسن نامجو باشه در ترانه " نامه " با شعر " از خون دل نوشتم نزدیک دوست نامه " در انتهای این ترانه نامجو به صورت عجیبی نظم پریشان و زیبای شعر حافظ رو به رخ میکشه و با استادی تمام فقط مصرع های دوم این غزل رو می خونه ، اگه نشنیده اید حتمآ گوش کنید.

reply flag link

دکتر ترابی در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۳، ساعت ۰۰:۰۷ نوشته:

ببخشایید ، سهوالقلم را ، مراد انکر الاصوات بود.

reply flag link

امیر در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۴ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۰۳:۱۵ نوشته:

جای بسی تاسف است که موسیقی ایرانی را انکر الاصوات می خوانید. و هنر نابغه زنده ای چون محسن نامجو را انکر الاصوات می گویید.
شعر و موسیقی مکمل یکدیگرند.
این دریچه بروی شما بسته است و درک لذتی بزرگ را از خود گرفته اید.

reply flag link

دکتر ترابی در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۴ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۱۸:۴۱ نوشته:

جناب امیر ،حساب موسیقی ایرانی را با کارهای هر مدعی نوآوری در نیامیزید
موسیقی ایرانی بخشی از هویت ملی ماست
سرگذشت شادیها و اندهان تاریخیمان است
و پاسداری از آن وظیفه همه از جمله نوابغ زنده

reply flag link

امیر در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۰۳:۳۶ نوشته:

خدمت دو بزرگوار عرض کنم که بنده در مقامی نیستم که بخوام از کسی طرفداری کنم.نیازی هم به این کار نیست.لااقل نظر شخصی بنده درباره محسن نامجو را از این بابت پذیرا باشید که کسی هستم که موسیقی سنتی ایرانی را به خوبی شنیده و شناخته.و از هر نوع موسیقی بهره ای جسته.
اتفاقآ اصلآ اینگونه نیست که می فرمایید
"حساب موسیقی ایرانی را با کارهای هر مدعی نوآوری در نیامیزید"
متاسفانه ما در برابر تغییر همیشه مقاومت داریم و همیشه در برابر پدیده نو و سبکی جدید گارد دفاعی داریم.
شما اگر تحمل بفرمایید و دوست داشتید باشید کارهای محسن نامجو را با درک وی از شعر و هنر بشنوید و عینک پیش داور و قضاوت را کنار گذراید و صرفآ بعنوان یک شنونده گوش کنید مطمئنآ به نتایج متفاوتی از آنچه اکنون رسیده اید خواهید رسید.

reply flag link

دکتر ترابی در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۱۴:۰۶ نوشته:

دوست گرامی ، این کمترین نیز بیش و کم با شعر و موسیقی ایرانی آشنایی دارد و هم با نو آوری و نو آوران به صدای آقای نامجو هم گوش داده ام و کوشیده ام تا فیضی ببرم تنها بدینجا رسیدم که در جستجوی نام است.
به تار آقای علیزاده گوش سپرده اید؟؟ به راستی باید گو ش سپرد و شرکت کرد و داد دل ستاند و در باره‌ی نو آوری تجدید نظرنمود.
سرفراز و شادکام بوید

reply flag link

امیر در ‫۱۰ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۱۹:۵۴ نوشته:

جناب دکتر اینگونه نیست ، در جستوی نام نیست.
حرف از استاد علیزاده شد.
این متن را بخوانید خالی از لطف نیست
"برخورد صمیمانه حسین علیزاده و محسن نامجو در یک کنسرت
27 اردیبهشت 1390 | 00:52
شنیدم در یکی از کنسرت های تور آمریکا ی شما ، محسن نامجو آمده بود و اتفاقات جالبی افتاده که دوست دارم آن را از زبان شما بشنوم؟
حسین علیزاده:
بله . البته آن روز هم به جمعیت حاضر در سالن گفتم که من محسن نامجو گوش نمی کنم. ولی به هر حال کارش را شنیده بودم. در آن کنسرت ، اولین کسی که در ردیف اول نشسته بود و جلوی پای من بلند شد ، نامجو بود….نامجو با عشق و علاقه به کنسرت من آمده بود و یک گوشه نشسته بود. خیلی هم به من ابراز محبت و ارادت کرد. وقتی من قسمت اول رااجرا کردم خطاب به حاضرین گفتم که وقتی قسمت دوم کنسرت ما هم تمام شد ، ما از سالن بیرون می رویم ، اما شما آنقدر ما را تشویق کنید که دوباره روی سن بیاییم و آن وقت برایتان یک سورپرایز داریم!
این حرکت به صورت بداهه به ذهنم رسید. چون حضور نامجو حس خوبی به من داده بود . بعد از آن هم گفتم محسن نامجو در جمع ماست و از ایشان می خواهم که یک همکاری کوتاه با ما داشته باشند. اما در آن لحظه اصلا نمی دانستم که قرار است چه اتفاقی بیفتد. قسمت دوم تمام شد و همه ی مردم هم مشتاق بودند که ببینند قرار است چه کار کنیم. در پایان برنامه از نامجو خواستم که روی صحنه بیاید تا قطعه ای را با هم اجرا کنیم.
دوستان تعریف می کردند که وقتی از او دعوت کردم آنقدر احساساتی شد که شروع کرد به گریه کردن ، به طوری که هق هق می زد. اما هر کاری کردیم نامجو روی سن نیامد و حاضر نشد که کنار من و پژمان حدادی روی سن بنشیند. این هم از لطف و ادبش بود. رفتار نامجو از خیلی ها که ادعای اصالت می کنند ، اصیل تر بود و من به طور شخصی دوستش دارم. راجع به کار هم اصلا نظر من مهم نیست و کارش ربطی به ارزش گذاری من ندارد. نهایتا پایین سن یک صندلی گذاشتیم و ایشان آنجا نشست.
من ترکمن را نواختم و نامجو روی آن به صورت بداهه آواز ترکمنی خواند. خب می دانید ترکمن قطعه ای نیست که برای آواز نوشته شده باشد ، اما باید بگویم که الحق ترکمن را نامجو فهمید. وقتی شروع به خواندن کرد تحریر هایش کاملا ترکمن بود . مطمئنم که نامجو آن لحظه بوی خاک ترکمن را حس می کرد. در هر صورت شب بسیار جذاب و شیرینی شد. خب این احساس را با چه چیزی می توان عوض کرد؟ و من از خودم خیلی ممنونم که این کار را کردم!…..
از گفتگوی حسین علیزاده با حمیدرضا منبتی / ماه نامه ی ” تجربه / ش 1"

reply flag link

ام ار ام در ‫۹ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴، ساعت ۱۴:۳۲ نوشته:

عرض به حضور عارض انورتون که محسن نامجو همان نجات دهنده موسیقی بود که استاد بنان در مصاحبه این نوید آمدنش رو پیش بینی کرده بود، گفته بود: "موسیقی ایرانی یک نفر رو می خواد که بیاد از این حالت روضه و غمگین و خموده درش بیاره و موسیقی کلاسیک ایرونی رو با موسیقی علمی دنیا پیوند بزنه، و از همه مهمتر موسیقی ما رو با جوونا آشتی بده.
به نظر میرسه نامجو تونسته در بخش کلاسیک همین کار رو انجام بده. عکسهای متعدد محسن نامجو با محمد رضا شجریان ، همایون شجریان، و دیگر استادان بزرگ آوازی ما ، مهر تاییدی بر نوشته‌ی اینجانب می باشد.

reply flag link

محمد صادق در ‫۹ سال و ۱۰ ماه قبل، یکشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۹:۲۰ نوشته:

بد نگوییم به مهتاب اگر تب داریم!
به نظر من به عنوان یک جوان علاقه مند به شعر و موسیقی ناب استاد محسن نامجو واقعا نابغه ای ست توصیف نکردنی! کسی هم اگر گوشش تاب شنیدن صدا و نوا و شیطنت های استاد نامجو را ندارد بهتر است به جای لقب دادن به این عزیز فرهیخته به فکر لقب دادن به خویش بیفتد...
در آخر، عاشقتم محسن نامجوی عزیز...

reply flag link

سعید در ‫۹ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۴، ساعت ۰۰:۲۳ نوشته:

البته برای کسانی که ذهنی با چارچوب کلاسیک دارند فهمیدن کار های نامجو کمی سخت است. ولی به عقیده این حقیر که سالها با موسیقی سنتی و کلاسیک دمخور بوده ام آقای نامجو در شناخت موسیقی سنتی هیچ کم از استاد علیزاده و امثالهم ندارد. این در حالیست که نامجو با موسیقی جاز و بلوز و راک هم به خوبی آشناست

reply flag link

مرتضی در ‫۹ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۷ آذر ۱۳۹۴، ساعت ۱۰:۰۲ نوشته:

سلام
معنای کلمه "عتیبت" چیه ؟
تشکر

reply flag link

Hamishe bidar در ‫۹ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۷ آذر ۱۳۹۴، ساعت ۱۳:۰۲ نوشته:

عتیب: سرزنش؛ ملامت؛ عتاب
عتیبت: عتیبِ تو
میفرماید: تا کی باید ملامت چشمِ دلفریبت را تحمل کنم؟
روزی کرشمه‌ای کن ای یار برگزیده

reply flag link

علی محمّدی در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۵ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۴۶ پاسخ داده:

عتیبة یعنی سرزنش

و عتیب ممال عتاب است

ممال - [مُ] (ع ص) اماله کرده شده، یعنی الف را یاء و فتحه را کسره خوانده. (ناظم الاطباء). کلمه ای که در آن صورت «آ» به «ای» تبدیل شده باشد، چون: حجیب، کتیب و رکیب که ممال حجاب، کتاب و رکاب است.

مذمت در مقابل محمدت

محمدت - [مَ مَ دَ / مَ مِ دَ] (ع اِ) ستایش و مدح و ثنا و ذکر خیر و نیک نامی. (ناظم الاطباء). محمده. آنچه بدان ستوده و مدح شوند. ج، محامد.

تأدیب و تأدیت

عتاب و خطاب

عتابة و خطابة

عتیب و خطیب

عتیبت و خطیبت

reply flag link

سندباد در ‫۸ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۲۰ نوشته:

شعر فارسی خود کامل است و نیاز به مکمل ندارد.

reply flag link

نجوای گم‌شده در ‫۸ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۸ آبان ۱۳۹۵، ساعت ۲۱:۳۲ نوشته:

با سلام و عرض ادب
خطاب به دکتر ترابی عرض کنم که اگر چیزی باب میل شما نیست دلیلی برای از بین بردن و تخریب آن چیز وجود ندارد. شاید از نظر شما موسیقی راک، جاز، بلوز، متال و امثالهم هم در زمره ی همان انکر الاصوات ها که فرمودید قرار بگیرند، حال آن که عده ی بسیار زیادی طرفدار این سبک ها هستند و از شنیدن آن لذت می برند. متاسفانه عادت داریم هر چیزی را با فکر بسته و ذهنیت های اشتباه خودمان بسنجیم و نتیجه ی آن می شود همین، که کسی می آید و با نام دکتر فلان، چشم ها را بسته و دهان را باز می کند و بدون هیچ گونه شناختی، خواننده ی لایق و توانایی مثل محسن نامجو را انکر الاصوات می خواند. چه بسا محسن نامجو با این حنجره ی استثنایی، اگر سبک سنتی ایرانی را ادامه می داد هم اکنون در زمزه ی بهترین آواز خوانان ایران بود. به هر حال هنر بی عیب حرمان و مزمت خلق نیست.

reply flag link

احمد هاتفی اردکانی در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۱۹ نوشته:

با سلام به عزیزان و ادیبان
خطاب به آقای ترابی که دنبال نام نیستند و در عین حال عنوان و مدرک دانشگاهی شان را سر نامشان آورده اند.
از خدا جوییم توفیق ادب

reply flag link

امیرنظیفی در ‫۶ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۹ شهریور ۱۳۹۷، ساعت ۱۷:۳۰ نوشته:

بزرگش نخوانند اهل ادب
که نام بزرگان به زشتی برد

reply flag link

رامین.ک در ‫۶ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۲ مهر ۱۳۹۷، ساعت ۱۶:۰۲ نوشته:

معنی بیت اول:
با ناز و خرام و عشوه لباس نازک زربافت را پوشید
در حالی که زیبارویان زیادی از حسادتش میخواستن یقه خودشونو بدرن
بیت دوم:
دانه های عرق که از شدت گرمایی که مشروب به دهانش انداخته بود اطراف لبش ظاهر شده بود
مثل قطره های شبنم شبیه بود که روی گلی زیبا و لطیف چکیده باشن
بقیه ابیات هم که راحت ان

reply flag link

Mohammad در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ آبان ۱۳۹۷، ساعت ۱۹:۰۴ نوشته:

خاهشا ب نامجو توهین نکنید.خیلی دوسش دارم باعث شد با موسیقی سنتی و شعرای فاخر ایران زمین اشنابشم و باعث ایجاد علاقه درمن شد.
اگر ظلمی کرده بود و ظلمش ب شما میرسید حق توهین داشتیدحال انکه استاد نامجو فقط داره کارخودشو میکنه شما دوس داری گوش کن دوس نداری توهین نکن.عاشقتم نامجوی عزیز

reply flag link

رضا ساقی در ‫۶ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱۸ آبان ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۴۳ نوشته:

دامن کشان همی‌شد در شرب زرکشیده
صد ماه رو زرشکش جیب قصب دریده
دامن کشان: کنایه ازبی اعتنایی کردن و با ناز واِفاده راه رفتن
همی شد: تاکید بررفتن
شَرْبْ: نوعی پارچه ی کتانی نازک و لطیف که از آن دستار یا پیراهن می‌دوختند.
شربِ زر: شربی که طلاکاری شده و دربافت آن طلاکار رفته باشد. باتوجّه به پیراهن زربافتی که برتن معشوق است احتمالاً مخاطب غزل دارای مقامی والابوده است.
رشکش: ازحسادتش
جِیبْ: گریبان، یقه
قَصَب: نوعی پارچه ی ظریف که از کتان می‌بافته‌اند. احتمالاً "شَرب" ریزبافت تر ولطیف تر ازقصب بوده که حافظ آن رابرتن معشوق کرده وقَصب رابرای دیگرماهرویان اختصاص داده است.
معنی بیت: معشوق درحالی که بابی اعتنایی وبانازواِفاده می رفت ماهرویان زیادی بامشاهده ی زیبایی وجلوه ی او ازرشک وحسادت گریبان پیراهن خویش پاره کردند.
مرا وسروچمن رابه خاک راه نشاند
زمانه تاقصب نرگس قبای توبست
از تاب آتش مِی بر گِردعارضش خوی
چون قطره‌های شبنم بربرگ گل چکیده
ازتاب آتش مِی: ازگرمای حاصله ازمستی ونوشیدن می
عارض: رخسار
خوی: عرق
معنی بیت: معشوق باده نوشیده وازشدّت مستی وگرمای باده،چنان عرق کرده بود که گویی قطره های شبنم برروی گل نشسته باشد. رخسارمعشوق به "گل" ودانه های عرق به "قطرات شبنم" تشبیه شده است.
گل بررخ رنگین توتالطف عرق دید
درآتش شوق ازرخ تو غرق گلاب است
لفظی فصیح شیرین قدی بلند چابک
رویی لطیف زیبا چشمی خوش کشیده
لفظ: بیان
فصیح: روشن،شیوا ورسا
چابک:زرنگ،خوشرفتار
معنی بیت: معشوق من دارای بیانی شیوا ودلچسب، قامتی رعنا وبلند، زرنگ وخوش رفتار،رخساری لطیف وچشمانی کشیده وبادامیست.
دلم بجو که قدت همچو سرودلجوی است
سخن بگو که کلامت لطف وموزون است
یاقوت جان فزایش از آبِ لطف زاده
شمشاد خوش خرامش درنازپروریده
یاقوت: سنگی سرخ رنگ وگرانبها دراینجا کنایه ازلب یاراست. ضمن آنکه"یاقوت جان فزا" اشاره شربتیست که در آن یاقوت ساییده شده اضافه می کردند وبه منظورتقویت جسم وجان مصرف می کردند.
"ازآب لطف زاده" کنایه ازلطیف وظریف بودن، لبهایش ازشیره وعصاره ی لطف است
"شمشاد" کنایه قامت والا
معنی بیت: لبهای سرخ وآبدار همچون یاقوتش بسیارلطیف ودلربا ومفرّح دل وجان است. قامت رعنای چون شمشادِ خوش رفتارش دربسترناز پرورده شده است.
علاج ضعف دل ما به لب حوالت کن
که این مفرّح یاقوت درخزانه ی توست.
آن لعل دلکشش بین وان خنده ی دل آشوب
وان رفتن خوشش بین وان گام آرمیده
"لعل" کنایه ازلب های سرخ معشوق
معنی بیت: لبهای آبدار وسرخ اورا ببین خنده های ویرانگر و شورآفرینش راتماشاکن که چگونه دردل آدم شوروهیجان می اندازد. آن خرامان خرامان رفتنش رابنگر وآن قدم هایی که نرم و آرام می روند.
دوش گفتم بکندلعل لبش چاره ی من
هاتف غیب ندا داد که آری بکند !
آن آهوی سیه چشم ازدام ما برون شد
یاران چه چاره سازم با این دل رمیده
معنی بیت:ای دوستان چه چاره اندیشم که آن آهوی سیاه چشم رانتوانستم به چنگ بیاورم ومطیع خویش سازم اوفریب ترفندهای مرانخورد وازدامی که پهن کرده بودم بیرون رفت حال بااین دل گریزان خویش چه کنم؟
هزارحیله برانگیخت حافظ ازسرفکر
درآن هوس که شود آن نگاررام ونشد
زنهار تا توانی اهل نظر میازار
دنیا وفا نداردای نورهردودیده
اهل نظر: نظربازان، کسانی که نظرافکندن در روی زیبا حال خویش راتلطیف می کنند وبه حس وحال لطیفی می رسند.
معنی بیت: خطاب به معشوق، ای عزیزدل وای نورچشم من تا می توانی دلهای نظربازان رامیازار دنیا هیچ وفایی ندارد وبسیارناپایداراست تامی توانی دل بدست بیاور.
صد مُلک دل به نیم نظرمی توان خرید
خوبان دراین معامله تقصیر می کنند!
تا کی کشم عتیبت از چشم دلفریبت
روزی کرشمه‌ای کن ای یاربرگزیده
عتیبت: عتاب تورا،سرزنش وخشم تورا
کرشمه: حرکات دلبرانه ودلستانانه
معنی بیت: ای معشوق برگزیده وبی همتای من، تا کی باید ملامت وسرزنش توراتحمّل کنم؟ روزی ازسرلطف وعنایت کرشمه ای کن وبا عتاب مکن.
مکن عتاب ازاین بیش وجوربردل ما
مکن هرآنچه توانی که جای آن داری
گر خاطر شریفت رنجیده شد ز حافظ
بازآ که توبه کردیم از گفته و شنیده
معنی بیت: ای حبیب چنانچه ازگفته های عاشق خود آزرده خاطرشده ودل نازکت مکدّرشده است برسرآشتی بیا که ازگفته وشنیده توبه کردیم وهرگزتکرارنخواهدشد
حافظ اندیش کن ازنازکی خاطریار
برو ازدرگهش این ناله وفریادببر
بس شکر بازگویم دربندگیّ خواجه
گراوفتد به دستم آن میوه ی رسیده
"خواجه" احتمالاً تورانشاه وزیرشاه شجاع است که همیشه درفرازوفرود رابطه ی حافظ وشاه شجاع نقش میانجی داشت. دراینجا نیز ظاهراً ازتورانشاه کمک می طلبد تا تیرگیهای رابطه ی آنها رابرطرف سازد.
میوه رسیده: کنایه ازجوان رشید وپخته )احتمالاً شاه شجاع)
معنی بیت: اگردوباره (خواجه تورانشاه) میانجگری کند و دستم رابه دست آن جوان رشید ورعنا برساند شکروسپاس بسیار درحق اوخواهم کرد.
جهان به کام من اکنون شود که دورزمان
مرابه بندکی خواجه ی جهان انداخت

reply flag link

اصم در ‫۶ سال قبل، چهارشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۲۱:۵۳ نوشته:

محسن چاووشی هم امروز داد بیرون ،خیلی خوبه بنظرم ،صدا و ریتم موزیک کاملن به حال شعر نزدیکه، دوستانی که شنیدند لطفن نظرشون رو بفرمایند29/12/97

reply flag link

ناشناس در ‫۶ سال قبل، چهارشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۲۳:۵۸ نوشته:

این سایت قسمت معرفی خواننده جدید برای این آهنگ خیلی دیر عمل میکنه و ضعیف. یا سریع بروز بشه یا اگه نمیشه پس قسمتی بزارین که بشه دستی کسی رو اضافه کرد

reply flag link

محمد در ‫۶ سال قبل، پنجشنبه ۱ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۲۲:۲۷ نوشته:

سلام محسن چتوشی این آهنگ را خیلی بی نظیر اجرا کرده و اسم آهنگ "ناوک"هست پیشنهاد میکنم حتما گوش کنید.خیلی بی نظیره اصلا شعر رو حس میکنید

reply flag link

محمد در ‫۵ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۰۳:۳۱ نوشته:

محسن چاوشی فوق العاده این شعرو اجرا کرده واقعا احسنت بهش دقیقا حال شعر رو منتقل کرده

reply flag link

حمید در ‫۵ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۲۲:۱۸ نوشته:

سلام و درود..این سایت بسیار خوب و مفید است حیف که گردانندگانش از فضاهای مختلف مجازی از قبیل اینستاگرام و...بهره کافی را نمی برد.محسن نامجو به زیبایی تمام این شعر را با تلفیق با شعر دیگری از حافظ اجرا کرد

reply flag link

جادوگر در ‫۵ سال و ۸ ماه قبل، شنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۲۱:۰۲ نوشته:

کمترین متوجه نشدم اینجا جای شعر شناسیست یا مدح و ثنای گفتن چاووشی !!! من از مدیران محترم این سایت تفاضا دارم در صورت امکان محل تعریف و تمجید از این چیزها را در جای دیگری در همین سایت انتقال دهند تا بجای اصل شعر و شاعر و فرهنگ در ان قسمت معلوم و معین ستایش خوانندگان محبوبشان را کنند و این قسمت از مطلب را به شاعر شناسی واگذار کنند ، دولتتان منصور. فدوی جادوگر 29 تیر هزار و سیصد و نود هشت خورشیدی

reply flag link

مهوش در ‫۵ سال و ۵ ماه قبل، پنجشنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۴ نوشته:

درود بر محسن نامجو و موسیقی زیبایش و این شعر زیبا

reply flag link

سالار در ‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۵:۰۸ نوشته:

محسن نامجو شخصی هست که موسیقی ایران رو توانست یا کل دنیای امروزه آشنا کند افراد مختلف از کشور های مختلف با فرهنگ های مختلف بدون کوچکترین درکی از شعر و ادبیات فارسی با جان و دل به آهنگ های محسن نامجو گوش می‌دهند و حیرانی و شگفت زدگی خود را از فرهنگ و هنر ایرانی به زبان می‌آورند.
کشورهای بسیاری را گشتم و افراد مختلفی را دیدم و متوجه شدم که حنجره نامجو و سبک کاملا متفاوتش نه تنها تمثیلگر هنر نیست بلکه خود هنر است.
محسن نامجو شخصی است که برای درک حرف و ادبیاتش چیزی بیشتر از شعور لازم است و برای درک موسیقی اش گوش سپردن با جان و دل و روح و درک صدای سوزناکش.
محسن نامجو اگر در پی کسب شهرت و نام بود به نیت ایفای هنرش ایران را ترک نمی‌کرد بلکه میتوانست به ساز دولت و دولتمردان برقصد و هر روز چهره اش را در تلویزیون با درآمدهای میلیاردی اش ببینیم ولی اون هنرش را ترجیح داد

reply flag link

امیر امیری در ‫۴ سال و ۸ ماه قبل، شنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۱۵ نوشته:

عالی لطفا آهنگ ناوک که مربوط به این شعر است قرار دهید
ممنون

reply flag link

شهاب در ‫۴ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۴ شهریور ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۳۱ نوشته:

با سلام
خطاب به آقای ترابی (که به درستی یکی از عزیزان گفته اند دنبال نام نیستد و عین حال عنوان و مدرک دانشگاهی شان را سر نامشان آورده اند!!!) نظر شما در مورد استا نامجو مرا به یاد این بیت از سعدی انداخت:
اشتر به شعر عرب در حالتست و طرب
گر ذوق نیست تو را کژطبع جانوری

reply flag link

امیرشریعتی در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۵۳ نوشته:

سلام بر گنجور و گنجوریان عزیز
در خصوص این غزل زیبا و صدای جادویی محسن نامجو که بسیاری از کارهاشو شنیدم و دوست دارم باید به عرض برسانم که در دو جا مرتکب بی دقتی در ادای صحیح کلمات شدند، ابتدا اینکه " جِیبِ قَصَب " رو " جَیبِ قُصَب " ادا کردند و بعد اینکه " هر چند کازمودم " رو " هر چندو کازومودم " ادا میکنند....
در مورد دوم شاید بخاطر هماهنگی ملودی آهنگ با وزن و ضرباهنگ شعر مجبور بودن که اینطوری بخونند، هر چند که اگر به صورت صحیح هم میخونند لطمه ای به موسیقی زده نمی شد. اما در مورد واژهء " جِیبِ قَصَب " قطعا دچار لغزش در ادای درست واژگان شده اند....
اما در کل کار بسیار زیبا و شورانگیزی ارائه داده اند.
و مهمتر از همهء اینها جناب نامجو طیف وسیعی از نوجوانان و جوانان این روزگار رو با اشعار بزرگان ادبیات و شعر آشناکرده و آشتی داده اند...
پرگویی بنده رو به بزرگواری خود عفو نمایید

reply flag link

خسروی در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۱۲:۱۹ نوشته:

هنر محسن نامجو در توسعه موسیقی ایرانی و روش جدیدی که در خوانش اشعار فارسی کلاسیک در آواز و ترانه هایش می کند در اهنک نامه به خوبی مشهود است

reply flag link

رضا س در ‫۴ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۸ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۳:۴۷ نوشته:

احتمال داره منظور از خواجه در بیت آخر قوام‌الدین حسن شیرازی وزیر شاه ابواسحاق باشه. این توصیفاتی که حافظ از معشوق کرده بیشتر شبیه به گفته‌های یک فرد جوان است ضمن اینکه معشوق هم بیشتر به یک دختر مغول که شاید فرزند یکی از مقامات بوده شباهت داره تا یک ایرانی(چشمی خوشِ کشیده). چون زنان ایرانی در زمان آل‌مظفر نقاب داشتند و به غیر از چشم و ابرو چیزی ازشون دیده نمیشد چه برسه اینکه در لباس زرکش، دامن کشان و خرامان و شراب‌خورده در کوچه و خیابان راه بروند.

reply flag link

در سکوت در ‫۲ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۰۴:۳۸ نوشته:

این غزل را "در سکوت" بشنوید

reply flag link

فرهود در ‫۱ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۱۰ نوشته:

از تابِ آتشِ می بر گردِ عارضش خوَی

تلفظ خوی به معنی عرق با خُوی به معنی خصلت متفاوت است. خیلی نزدیک به وزن «می» است که در همین بیت آمده است.

khwei را در یک سیلاب و ضرب بگویید آنوقت درست است. (khvei غلط است، khei هم غلط است. بلکه یک صوت ترکیبی است که امروزه از زبان فارسی حذف شده است )

اگر اشعار کهن فارسی را بیشتر بخوانید که این کلمه در آنها بکار رفته است و به وزن اشعار توجه کنید این کلمه به معنی عرق، تنها تلفظ درستش همین است. اگر خی خوانده می‌شد آنرا خی می‌نوشتند.

ز گرمی رویِ خسرو خوی گرفته

صبوحِ خرمی را پی گرفته

نظامی

reply flag link

حمید در ‫۱ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۴۵ نوشته:

هم خوانش محسن چاووشی زیباست ، هم تفسیر آقای رضا رسا و جذاب است و از همه مهمتر حافظ شیرین سخن به حد اعجاز از کسی که دوستش دارد تعریف و تمجید کرده است .

فقط من تو این فکرم که این تعریفها به جنس مونث میخوره ( یاقوت آبدار مثلا) چطور شاه شجاع ناراحت نمیشده ؟؟؟؟

reply flag link

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	همرسانی متن شعر جاری در گنجور
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

غزل شمارهٔ ۴۲۵