گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

وقت صبوحست ای پسر برخیز و دردِهْ جام را

تا فرصتی داری به دست از کف مده هنگام را

خیز ای غلام و رقص کن چون صوفیان اندر سماع

مطرب بزن چنگی به دف ساقی بیاور جام را

در دفتر زهد و ریا از آب می آتش فکن

تا پختگی حاصل شود این زاهدان خام را

زآن آب آذرگون بده کامد نسیم آذری

باد صبا بر بلبلان از گل ببر پیغام را

زاهد بنه سبحه ز کف زنار بربند از شعف

نفریبد از این دانه کس بردار از ره دام را

نام نکو در کیش ما ننگست بهر عاشقان

خیز و ببر مژده ز ما آن شیخ نیکونام را

چشمانش و آن ابروان دانی چه باشد فی‌المثل

گر دیده تیغی چون به کف ترکان خون‌آشام را

امشب شب وصلست هان نوبت مزن ای نوبتی

مرغ سحر گو برمکش آواز نافرجام را

آغاز این شب نیک شد آوخ سحر نزدیک شد

یارب که چون آغاز ما نیکو کنی انجام را

خاصان بزم عشق را از شنعت عامی چه غم

هرکس به بزم خاص شد پروا ندارد عام را

گیرد دو عالم را فرو آشفته کفر زلف او

این کافران از جادویی رونق برند اسلام را

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سعدی

امشب سبکتر می‌زنند این طبل بی‌هنگام را

یا وقت بیداری غلط بودست مرغ بام را

یک لحظه بود این یا شبی کز عمر ما تاراج شد

ما همچنان لب بر لبی نابرگرفته کام را

هم تازه‌رویم هم خجل هم شادمان هم تنگ‌دل

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
همام تبریزی

ساقی همان به کامشبی در گردش آری جام را

وز عکس می روشن کنی چون صبح صادق شام را

می ده پیاپی تا شوم ز احوال عالم بی‌خبر

چون نیست پیدا حاصلی این گردش ایام را

کار طرب را ساز ده و اصحاب را آواز ده

[...]

امیرخسرو دهلوی

بهر تو خلقی می کشد آخر من بدنام را

بس می نپایم، چون کنم وه این دل خودکام را

یک شب به بامی دیدمت، آنگه به یاد پای تو

رنگین بساطی می کنم از خون دل آن بام را

خواهم که خون خود چومی در گردن جامت کنم

[...]

خواجوی کرمانی

ای ترک آتش رخ بیار آن آب آتش فام را

وین جامه ی نیلی ز من بستان و در ده جام را

چون بندگان خاص را امشب بمجلس خوانده ئی

در بزم خاصان ره مده عامان کالانعام را

خامی چو من بین سوخته و آتش ز جان افروخته

[...]

کمال خجندی

کردند ید آن زلف و رخ دلهای بی آرام را

بهر شکار بلبلان بر گل نهادی دام را

پیش گل اندام تو دارد گل اندامی ولی

لطفی نباشد آنچنان اندام بی اندام را

ساقی رسید ایام گل خالیست از می جام مل

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه