گنجور

حاشیه‌ها

برمک در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۶:۴۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۸ - گفتار اندر فراهم آوردن کتاب:

جای نخل بلند، سرو بلند است چرا که  نخل برومند است و او گوید همه بر باغ دانش همه رفته اند و اگر بر درخت برومند جا نیابم توان زیر سرو بلند رفت چرا که اگر زیر سایه سرو نابرومند روی و از برش بر نخوری  از سایه اش برخوری پس میکوشم زیر همان سایه سرو سایه فکن نابرومند روم

سخن هر چه گویم همه گفته‌اند
بر باغ دانش همه رفته‌اند

اگر بر درخت برومند جای
نیابم که از بر شدن نیست رای

کسی کو شود زیر سرو بلند
همان سایه ز او بازدارد گزند

توانم مگر پایه‌ای ساختن
بر شاخ آن سرو سایه فکن

برمک در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۶:۲۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۴ - گفتار اندر آفرینش مردم:

در دستنویس شاهنامه لندن ۶۷۵ امده
نخستین جنبش پسین شمار
تویی خویشتن را به بازی مدار


 اگر اندکی  بخش افرینش شاهنامه را با نوشته های پهلوی(ممانند بندهشن) بسنجیم خواهیم دید که بسیار همانند و همگونند 
 افرینش در دیباچه شاهنامه  بازگویی از دانش پهلوی است و در همه چیز   در دانش و باور و ارایش و ارایه  و واژگان  همه  بسیار به  نوشته های پهلوی میماند برای نمونه بخشش و دادن در این سروده  فردوسی  برابر با  پهلوی امده   که بخشش افزونی  و دادن افرینش و پروردن  است

در بخشش و دادن آمد پدید
جنبش از واژگان کلیدی  باورهای پهلویست  و در همین بخش افرینش شاهنامه  به پیش و پس  این سروده بنگریم  خواهیم دید که واژه جنبش چه اندازه در پیوند این سروده است  و جز جنبش هر چیز دگر چون فطرت و فکرت  ناکار است .
 به پس و پیش همین سروده  از اغاز افرینش بنگریم

نخستین که آتش به جنبش دمید

ز گرمیش پس خشکی آمد پدید

و زان پس ز آرام سردی نمود

ز سردی همان باز تری فزود

گهرها یک اندر دگر ساخته

ز هر گونه گردن برافراخته

پدید آمد این گنبد تیز رو

شگفتی نمایندهٔ نو به‌ نو

ابر ده و دو هفت شد کدخدای

گرفتند هر یک سزاوار جای

در بخشش و دادن آمد پدید

ببخشید دانا چنان چون سزید

چو دریا و چون کوه و چون دشت و راغ

زمین شد به کردار روشن چراغ

 افرینش از  جنبش و ارام  گوهران اغاز بود و پس  اسمان و دوازدهان و هفتان  زمین  و کوه و دشت و راغ و دریا و رود پدید امد ، پس گیاه رستن گرفت(که بی جنبش و پویه است  ) و پس جنبندگان  پدید امدند و وزینها که بگذری   سر جنبندگان مردمند 
(پس در شمارش واپسینی(واپسین سیستمی) و در جنبش نخستینی )

پس   نخستین  (پیشین)  جنبش و پسین شمار تویی پس این به بازی مدار  بنگر به چرخ تیزرو  که از جنبش ارام نگیرد و فزونی و شمار از اوست....

نخستین که آتش به جنبش دمید

ز گرمیش پس خشکی آمد پدید

و زان پس ز آرام سردی نمود

ز سردی همان باز تری فزود

گیا رست با چند گونه درخت

به زیر اندر آمد سرانشان ز بخت

ببالد ندارد جز این نیرویی

نپوید چو پیوندگان هر سویی

و زان پس چو جنبنده آمد پدید

همه رستنی زیر خویش آورید

چو زین بگذری مردم آمد پدید

شد این بندها را سراسر کلید

پذیرندهٔ هوش و رای و خرد

مر او را دد و دام فرمان برد

تو را از دو گیتی بر آورده‌اند

به چندین میانجی بپرورده‌اند

نخستین جنبش پسینت شمار

تویی خویشتن را به بازی مدار

نگه کن بدین گنبد تیزگرد

که درمان ازوی است و ز اوی است درد

نه گشت‌ زمانه بفرسایدش
نه آن رنج و تیمار بگزایدش

نه از جنبش آرام گیرد همی
نه چون ما تباهی پذیرد همی

از او دان فزونی از او هم شمار
بد و نیک نزدیک او آشکار

برمک در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۵:۴۴ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۴ - گفتار اندر آفرینش مردم:

 

چو خواهی که یابی ز هر بد رها

سر اندر نیاری به دام بلا
این در هیچ نویسه کهن نیامده و در  چاپ خالقی مطلق هم نیامده

برمک در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۳:۵۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۲ - ستایش خرد:

چنین است دردستنویسهای  نخستین و خالقی مطلق

کنون ای خردمند  ارج خرد
بدین جایگه گفتن اندر خورد

فاطمه یاوری در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۵۴ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۸۱:

بی تو با عالم اسباب چه‌ کارست مرا؟

موج این بحر به ذوق گهرت میگردم...! 

فاطمه یاوری در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۵۳ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۸۱:

که ‌‌‌[من گم‌شده دل] دربه درت میگردم:))

بشدت بیدل‌وار. 

فاطمه یاوری در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۴۳ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۱:

گم کرده پروازی چرا؟ 

همایون در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۲:۰۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۰۶:

از شعر های کم ارزش که بیشتر صنعت کلامی است تا شعر ناب 

در دیوان خاقانی هم آمده ولی اینجا تفصیل بیشتری داره

سحر در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۱:۲۱ در پاسخ به برگ بی برگی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۷:

🌹

محمد‌حسین ابراهیم‌زاده در ‫۳ ماه قبل، جمعه ۲۶ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۰:۲۱ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۱:

خودش گفته حیران این اعداد نشو! ما گیر دادیم این عددا چه معنی دارن!

جالبه که اگزیستانسیالیستی ترین شاعری که می‌شناسم رو برخی با قطعیت می‌گن منظورش اینه!

و مقصد فیلان جاس!

عمو کی رفته و برگرشته بگو مام ازش بپرسیم!

خوش باش.

یوسف شیردلپور در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۱۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۶۳:

اجرای خصوصی ماندگار استادان محمد موسوی وخسرو آواز استاد شجریان فوق العاده است این غزل زیبا وعاشقانه عارفانه این اثر فاخر هنرمندان شهیر ونام آور عرصه شعر وموسیقی 💛💛💯💯💞💐💚

دانیال در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۵۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان سیاوش » بخش ۴:

سلام و درود؛
معنای ((پوشه چاک)) در بیت 39 چیه؟

فرهود در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۱۹ در پاسخ به سعادت دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۳۷:

یعنی طعنه و سرزنش مردم‌.

 

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۴۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » ضحاک » بخش ۲:

 

زنان پیش خوالیگران تاختند

ز بالا به روی اندر انداختند

 


تاختن بچم روان کردن و فرستادن است

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۳۸ در پاسخ به جهن یزداد دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » ضحاک » بخش ۲:

ازی دهاک وارونه خوی هرگاهش ارزو بود و دلش میخواست یکی از مردان جننگی را میکشت و  دختر پوشیده رویش را به  پرستندگی نزد خود میبرد

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۳۱ در پاسخ به جهن یزداد دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » ضحاک » بخش ۲:

گشن/ورن در پهلوی بچم شهوت است.

ناشناس در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۵۶ دربارهٔ رودکی » مثنوی‌ها » ابیات به جا مانده از مثنوی بحر متقارب » پاره ۱:

اندا در لغتنامه دهخدا:

خوابی که صلحا و اتقیا بینند. رؤیای صادقه.

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۴۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان سیاوش » بخش ۳:

در پاره ای  نویسه ها چنین امده

بهشتم بفرمود تا تاج زر

زمین گورستان و زرین کمر

نبشتند منشور بر پرنیان

به رسم بزرگان و فر کیان

زمین گورستان ورا داد شاه

که بود او سزای بزرگی و گاه

زمین گورستان بد از  پیشتر

که خوانی ورا ماوراء النهر بر

گمانم گورستان (گُرستان) نام دیگر خوارزم باشد

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۲:۳۵ در پاسخ به دکتر امین لو دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی یزدگرد هجده سال بود » بخش ۴ - پادشاهی بلاش پیروز چهار سال بود:

نای زندان است

 دگر هر که دارید بر نای بند

برمک در ‫۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۱:۴۹ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی کسری نوشین روان چهل و هشت سال بود » بخش ۷ - داستان طلخند و گو:

راست این دو بیت چنین است

بناروی بر خیره چیزی مجوی
که فرزانگان آن نبینند روی
-

یکی ناسزا تخت شاهی مجوی
مکن روی کشور پر از گفت‌وگوی

۱
۱۱۰
۱۱۱
۱۱۲
۱۱۳
۱۱۴
۵۲۶۸