خوارزمشه ، که هست زمانه غلام او
دور سپهر و سیر ستاره بکام او
از صورت هلال فلک را بهر مهی
در گوش حلقه ایست ، مگر شد غلام او ؟
بوده بقای فضل و هنر در بقای او
بسته نظام مجد و شرف در نظام او
دامی شده فضایل او در فضای ملک
وندر فتاده طایر دولت بدام او
با سایلان بگنج بود اصطناع او
وز مجرمان بعفو بود انتقام او
صبحیست روز دولت او تا بروز حشر
کایزد نیافرید علامات شام او
از بهر عون شرع مقام و رحیل او
وز بهر کسب مهر قعود و قیام او
چون برکشد بروز وغا خنجر از نیام
سازد ز فرقهای دلیران نیام او
تا چرخ تازیانهٔ دولت بدو سپرد
شد سر کشنده ابلق ایام رام او
روزی که جام فتنه بود در کف جهان
و افلاک پر شراب فنا کرده جام او
پرنده گشته طایر بی جان جان ربای
از آشیانه ای ، که کمانست نام او
تشنه حسام و خون دلیران شراب او
جایع سنان و شخص سواران طعام او
خنجر بابتسام بجان بازی یلان
و ارواح در گریستن از ابتسام او
از بحر فتنه رفته غمامی سوی هوا
و آنگاه گشته مرگ روان از حسام او
پیکان تیر و صفحهٔ تیغ و غریو کوس
باران و رعد و برق شده در غمام او
آیا کرا نجات بود از سنان او ؟
وانگه کرا خلاص بود از حسام او ؟
اشخاص اهل شرک بطی زره درون
گردد زره نهاد ز نوک سهام او
چون شب دل مخالف او مظلم و سنانش
مریخ وار شعله زند در ظلام او
تادر حرق بوتهٔ خورشید وقت شام
بر شبه زر پخته شود سیم خام او
در صدر ملک باد بدولت بقای او
تا روز حشر باد بشادی دوام او
تازان سوی حصول نجیب ارادتش
وندر کف عنایت گردون زمام او
آمد مه زکوة و صیام از بهشت عدن
مقبول شرع باد زکاة و صیام او
بادا مهم شرع کفایت شده همه
از حسن سعی و تقویت اهتمام او
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تمجید و ستایش از شخصیت و فضایل خوارزمشه می‌پردازد. شاعر ضمن توصیف ویژگی‌های برجسته او، به قدرت و موفقیت‌هایش، فضایل اخلاقی، عدالت و فضل علمی‌اش اشاره می‌کند. به تصویر کشیدن دوران شکوه و عظمت او و همچنین تأثیر مثبتش بر ملت و دین از دیگر مضامین این شعر است. شاعر امیدوار است که این دوره شکوهمند تا روز قیامت ادامه یابد و نعمت‌های الهی از سوی او به مردم برسد. این شعر به نوعی تجلیلی از حکمرانی عادلانه و قدرتمند است که موجب سعادت و آسایش جامعه می‌شود.
هوش مصنوعی: خوارزمشاه، که زمانه به او خدمتگزار است و آسمان و حرکت ستاره‌ها بر وفق اراده او می‌چرخند.
هوش مصنوعی: ماه در آسمان مانند هلال است و برای زیبایی‌اش یک گوشواره به شکل حلقه دارد. آیا ممکن است که این زیبایی باعث شود که کسی اسیر و برده‌ی آن زیبایی شود؟
هوش مصنوعی: وجود فضل و هنر به وجود او وابسته است؛ همچنین اعتبار و شرف به نظم و ترتیب او مرتبط است.
هوش مصنوعی: فضایل و ویژگی‌های خوب او در گستره سلطنتش مانند دام‌های خوش‌ساختی شده و در این میان، پرنده سعادت و خوشبختی به دام او افتاده است.
هوش مصنوعی: با نادانان در گنجی پنهان است و از مجرمان نیز به خاطر رحمتش عفو می‌کند.
هوش مصنوعی: این صبح، روز خوشبختی و موفقیت اوست، که تا روز قیامت ادامه خواهد داشت. چه کسی میتواند بگوید که او نشانه‌های نقشه‌های خود را در شب آن روز نیافریده است؟
هوش مصنوعی: برای کمک به دین و شریعت، او به پا می‌خیزد و سفر می‌کند و به خاطر به دست آوردن محبت و دوستی، نشسته و برمی‌خیزد.
هوش مصنوعی: وقتی که در میادین جنگ، خنجر از نیام کشیده می‌شود، دلیران را بر فرق می‌زند و این خود نشان از قدرت و جلال و جنگاوری دارد.
هوش مصنوعی: زمانی که چرخ روزگار به دولت و قدرت او ستم کرد، آن روزها به شکل مطیع و رام او درآمدند.
هوش مصنوعی: روزی که دنیا در حال گردش و دگرگونی بود و آسمان‌ها پر از نشانه‌های نابودی و تغییر بودند، جامی از نابودی در دست جهان قرار داشت.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای بی‌جان به دلیل انحراف از مسیر، جانش را از دست داده است، در حالی که او از آشیانه خود خارج شده و به سمت جایی می‌رود که به آن کمان گفته می‌شود.
هوش مصنوعی: آن کسی که به شدت به حسام (سلاح) و خون شیرمردان نیاز دارد، شراب او همانند جایی برای سنان (تیغ) و غذایش برای سواران است.
هوش مصنوعی: خنجر به خاطر لبخند یلان و روح‌ها از شادی او به گریه افتاده‌اند.
هوش مصنوعی: از میان مشکلات و فتنه‌ها، غمی به سمت آرزوها حرکت کرده و در پایان، مرگ به وسیله شمشیری برنده به سراغ او آمده است.
هوش مصنوعی: تیر و تیغ و صدای طبل، همچون باران و رعد و برق در میان ابرها، به شدت او را در بر گرفته‌اند.
هوش مصنوعی: آیا کسی میتواند از تیر او نجات یابد؟ و چه کسی میتواند از شمشیر او رهایی پیدا کند؟
هوش مصنوعی: افراد مشرک مانند زره‌ای هستند که به آرامی آنها را درون می‌برد. این زره به مانند تیرهای او از نوکشان به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: وقتی شب دل، برابر او تاریک و خنک است، شمشیر او همچون سیاره مریخ در این darkness شعله‌ور می‌تابد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که گرما و درخشش خورشید در غروب به حدی برسد که نقره خام به رنگ طلایی درآید.
هوش مصنوعی: در بالای سلطنت، باده‌ای از خوشبختی وجود دارد که تا روز قیامت، شادی و خوشی او ادامه خواهد داشت.
هوش مصنوعی: به سوی به دست آوردن شخصیت والای او شتابان می‌روم و در دستان لطف آسمانی، فرمان او را در اختیار دارم.
هوش مصنوعی: ماه بهشتی از باغ عدن آمد و با خود زکات و روزه‌ای را آورد که مورد قبول دین و شریعت است.
هوش مصنوعی: بگذار باد و نسیم برآید، زیرا همه چیز از خوبی تلاش و کوشش او تاثیر گرفته است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
آمد رسول عید و مه روزه نام او
فرخنده باد بر شه‌گیتی سلام او
سلطان جلال دولت باقی معز دین
شاهی که هست دولت و دین زیر نام او
فال جهان خجسته شد و کار دین تمام
[...]
باد سحر که سوی من آرد پیام او
اول غلام بادم و دوم غلام او
شادم ز دل که بسته زلف دوتای اوست
دل بنده دو سلسله مشک فام او
میخانه ای که شوق تو باشد مدام او
دایم به زور باده زند دور، جام او
سنگ ملامتی که به هم بشکند ترا
چون کعبه واجب است به جان احترام او
طومار درد و داغ عزیزان رفته است
[...]
گر خون من ز شیشه بریزد به جام او
لب بر ندارم از لب یاقوت فام او
با من سخن ز لعل روان بخش یار کن
آب حیات را چه کند تشنه کام او
یک عمر تلخ کام نشستم که عاقبت
[...]
سرشار بود از غم ایام جام او
بی زهر بود تلخ تر از زهر کام او
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.