چون شه ملک حجاز آمد سوی ملک عراق
پر نوا و شور شد از رفتنش این نه رواق
رایت منصوریش افتاد و، شد مغلوب کفر
رفتش از کف اختیار و، طاقتش آمد به طاق
از جفا سنگین دلان بستن بروی راه آب
با وجود آنکه بودی مادر او را صداق
از پی ببریدن راس همایون حسین
فرقهٔ ناراست گویان، جمله کردند اتفاق
دختر زارش که هر دم نازمی کردی بر او
رفت از سوز عطش، ماه عذارش در محاق
گاه میدان رفتنش بهر شهادت شد بلند
از خیامش ناله های الوداع و الفراق
خواهرش زینب ز هجرش گشت با اندوه جفت
با وجود آنکه در محنت کشیدن بود طاق
اوفتاد از صدر زین، شاهی که جدش مصطفی
در شب معراج، زین بنهاد بر پشت براق
بعد قتلش آتش افروزان، شر را فروختند
بر خیام عصمت او از ره ظلم و نفاق
از چه پنهان کرد خولی راس او را در تنور
جای مهمان نیست به اله غیر ایوان و اطاق
شد به شهر شام ویران، مجلسی آراسته
رفتن زینب در آن مجلس به غایت بود شاق
این مصیبت ها که بر فرزند پیغمبر رسید
از برای کس در این عالم، نیفتاد اتفاق
چوب در دست یزید و راس شه در طشت زر
از میان طشت زر یا رب چه شد کآمد طراق
نظم « ترکی» گرچه نبود قابل درگاه او
لیک دارد لطف خاصی هرکسی را در مذاق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف قیام عاشورا و مصائب اهل بیت پیامبر اسلام میپردازد. شاعر با بیان آمدن حسین به سمت عراق و آلام ناشی از دوری و جدایی از خانواده، از حماسه و ایستادگی او در برابر ظلم یزید و لشکریانش سخن میگوید. او به تیرهروزیهای زینب، خواهر حسین، و داغ دوری و غم او پس از شهادت برادرش اشاره میکند. مصیبتهایی که بر اهل بیت پیامبر (ص) گذشت، به عنوان حادثهای منحصر به فرد و بینظیر در تاریخ بشری بیان شده است. در پایان، شاعر به زیبایی و خاص بودن شعر خود، حتی با وجود نقصهایش، اشاره میکند و پیامدهای تلخ و دردناک این رویدادهای تاریخی را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: زمانی که پادشاه حجاز به سمت سرزمین عراق آمد، محیط به شوق و شور و هیجان پر شد و این تنها یک مکان نیست که تحت تاثیر این رویداد قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: منصور در جنگ پیروز شد، اما در نهایت توسط کفر و بیايمانی شکست خورد. او کنترل خود را از دست داد و طاقت او به پایان رسید.
هوش مصنوعی: این بیت به زیانهایی که افراد سنگدل میزنند اشاره دارد. در اینجا گفته شده که این افراد مانع جریان آب میشوند، در حالی که این فردی که مورد ظلم قرار گرفته، مادرش با مهر و محبت به او اعتبار و صداقتی داده است. به طور کلی، تصویر از ستم و بیرحمی است که بر فردی میرود، در حالی که او دارای یک نسبت نزدیک و محترم است.
هوش مصنوعی: پس از سرنگونی و از میان رفتن مقام و جایگاه حسین، گروهی از افرادی که سخن نادرست میگویند، به توافق رسیدند و همصدا شدند.
هوش مصنوعی: دختر زیبایی که همیشه بخاطر او ناز و ادا در میآوردم، به خاطر سوزش عطش از من دور شد و حالا مانند ماهی در حال محاق است.
هوش مصنوعی: گاهی اوقات وقتی که از میدان جنگ میرود، به خاطر شهادتش صدای وداع و دوری از او در خیامها بلند میشود.
هوش مصنوعی: خواهرش زینب به خاطر دوری او بسیار غمگین و اندوهگین شد، باوجود اینکه در تحمل سختیها استقامت و قدرت داشت.
هوش مصنوعی: شاهی که جدش در شب معراج بر مرکب براق سوار شد، اکنون از جایگاهش به زمین افتاد.
هوش مصنوعی: پس از قتل او، آن آتشافروزان، بدیها را بر خیام فروختند و عصمت او را از طریق ظلم و نفاق دچار خدشه کردند.
هوش مصنوعی: چرا خولی چهرهاش را در تنور پنهان کرده است؟ در اینجا جایی برای مهمان نیست، غیر از ایوان و اتاق.
هوش مصنوعی: زینب به شهر شام رفت و در مجلسی که آنجا برپا شده بود، حضور یافت. این حضور برای او بسیار دشوار و سخت بود.
هوش مصنوعی: این مصیبتهایی که بر فرزند پیامبر نازل شد، هیچکس دیگری در این دنیا به چنین شدتی تجربه نکرده است.
هوش مصنوعی: در دست یزید چوبی است و سر امام در ظرف زرینی قرار دارد. ای پروردگار، چه بر سر ما آمد که این چنین بیرحمانه به ما ضربه میزنند؟
هوش مصنوعی: نظم ترکی اگرچه نتواند به پای درگاه او بیاید، اما به هر حال برای هر کسی چاشنی خاصی دارد که خوشایند است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای وزیر عالم و عادل ، ضیاء الدین عراق
نیست مانند تو در صدر خراسان و عراق
عاقبت ملک عراق را آید بزیر کلک تو
خود بدین معنی نهادستند نام تو عراق
خانه ملت بتأیید تو مرفوع العماد
[...]
گر نبودی ماه را بر آسمان هر مه محاق
ماه خواندندی تو را خلق زمین بر اتفاق
آسمان از دیده من در حسد باشد که هست
از جمال تو مراد در دیده ماه بی محاق
ماه اگر بر آسمان باشد من اینک بر زمین
[...]
مدتی گردون دونم خسته و آزرده داشت
از فراق افضل آفاق و یار اشتیاق
آفتاب ملک و ملت آنکه تا باشد جهان
جفت او ننشیند اندر سایه این سبز طاق
فخر آل مصطفی سید علاء الملک آنک
[...]
میرود در خاک خواری آب نالان از فراق
بر سر آتش همیگردد سپهر از اشتیاق
ما چو ابر از دیده میرانیم سیل و تو چو اشک
میجهی از ما و همچون برق میرانی بُراق
اتفاقاً صحبت حاضر که غایب شد ز چشم
[...]
میل شکل ابرویت دارم درین فیروزه طاق
با قد خم گشته طاقم زیر این نیلی رواق
هر قدح کز ساقی دورم رسد دور از لب
گرچه شهد ناب باشد زهرم آید در مذاق
برقی از سرمنزل لیلی درخشیدن گرفت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.