ای خداوند خراسان و شهنشاه عراق
ای به مردی و به شاهی برده از شاهان سباق
ای سپاهت را سپاهان رایتت را ری مکان
ای ز ایران تا به توران بندگانت را وثاق
ای جهان را تازه کرده رسم و آیین پدر
ای برون آورده ماه مملکت را از محاق
ای ملک مسعود بن محمود کاحرار زمان
بر خداوندی و شاهی تو دارند اتفاق
هم بدان رو کاشتقاق فعل از فاعل بود
چرخ و سعد از کنیت و نام تو گیرند اشتقاق
از همه شاهان چنین لشکر که آورد و که برد
از عراق اندر خراسان وز خراسان در عراق
همچنان باز از خراسان آمدی بر پشت پیل
کاحمد مرسل به سوی جنت آمد بر براق
ای فراق تو دل ما بندگان را سوخته
صدهزاران شکر یزدان را که رستیم از فراق
زین جهانداران و شاهان و خداوندان ملک
هر که نبود بندهٔ تو بیریا و بینفاق
هر یکی را مال، گردد بی ربا دادن، حرام
هر یکی را زن، شود بیهیچ گفتاری، طلاق
آسمان نیلگون، زیرش زمین بیسکون
گر نیاید پیش اندر عهد و پیمان و وثاق
آفتابش گردد از گرز گرانت منکسف
اخترانش یابد از شمشیر تیزت احتراق
بدسگالت گر برآرد از گریبان سر برون
چون کمند تو، گریبانش فروگیرد خناق
ای خداوندی که نصرت گرد لشکرگاه تست
چترت ایوانست و پیلت منظر و فحلت رواق
تا سفرهای تو دیدند و هنرهای تو خلق
برنهادند از تعجب قصهٔ شاهان به طاق
روزگار شادی آمد، مطربان باید کنون
گاه ناز و گاه راز و گاه بوس و گه عناق
تا بیاید آسمان را تیرگی و روشنی
تا بباشد اختران را اجتماع و احتراق
شاد باش و می ستان از ریدکان و ساقیان
ساقیان سیم ساعد، ریدکان سیم ساق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به ستایش خداوند خراسان و شهنشاه عراق میپردازد و ویژگیهای شاهی را توصیف میکند که در میان شاهان دیگر سرآمد است. او اشاره میکند که این شاه، با لشکرش، مرزهای ایران و توران را به هم وصل کرده و کشور را از نابسامانیها به سرزمین آرامش و نظم تبدیل کرده است. شاعر به عظمت و قهرمانیهای ملک مسعود بن محمود اشاره میکند و تأکید میکند که همه در محبت و وفاداری به او همنظرند. او همچنین از ارتباط و وابستگی توفیق و تقدیر به نام این شاه سخن میگوید و به معجزاتی که در زمان او رخ داده، اشاره میکند. با توصیف عشق و شکرگزاری بندگان نسبت به او، شاعر فضای شادابی و جشن و سرور را به تصویر میکشد و خواستار شادی و مینوشی در میانه این جشنها میشود.
هوش مصنوعی: ای خداوند خراسان و پادشاه عراق، تو در مردانگی و سلطنت، بر دیگر پادشاهان پیشی گرفتهای.
هوش مصنوعی: ای سپاه تو مانند سپاهان است و پرچمت در آن مکان بر افراشته است. ای کسی که از ایران تا توران، بندگانت را به هم پیوند دادهای.
هوش مصنوعی: ای کسی که آداب و سنن پدران را به روز کردهای، ای که سبب شدهای تا ماه مملکت از تیرگی بیرون بیاید.
هوش مصنوعی: ای پادشاه مسعود، فرزند محمود، که زمانه به خاطر سلطنت و قدرت تو اتحاد دارند.
هوش مصنوعی: در این بیت به تشابه و ارتباط میان صفات و ویژگیها اشاره شده است. به این معنا که ویژگیهای یک شخص یا چیز، به نوعی به نام و هویت او برمیگردد و از آن نشأت میگیرد. مانند این که برخی از ویژگیها و افعال به فاعل مربوط میشوند و نام افراد بر اساس آنها شناخته میشود.
هوش مصنوعی: هیچ شاهی همچون او لشکری را به میدان نیاورد و نتوانست از عراق به خراسان و از خراسان به عراق لشکرکشی کند.
هوش مصنوعی: تو همچنان از خراسان به سوی ما آمدهای، بر پشت فیل، در حالی که پیامبر عزیز ما (احمد) به سوی بهشت روانه شده است، بر مرکب براق.
هوش مصنوعی: فراق تو دلهای ما بندگان را به شدت سوخته است. ما به خاطر اینکه از این جدایی رهایی یافتهایم، هزاران بار شکرگزار خداوند هستیم.
هوش مصنوعی: از میان این همه پادشاهان و صاحبمنصبان و صاحباختیاران، هر کس که به تو بدون ریا و دور از نفاق خدمت نمیکند، ارزشی ندارد.
هوش مصنوعی: هر فردی که مالی دارد باید بدون ربا آن را اهدا کند، و هر مردی که زنی دارد میتواند بدون هیچ بحث و گفتوگویی او را طلاق دهد.
هوش مصنوعی: آسمان آبی رنگ است و زیر آن زمین بیتحرک و بیحرکت است، مگر اینکه در مورد دوستی و عهد و پیمان وفا کرده شود.
هوش مصنوعی: چشمهایش به دلیل قدرت بالای تو، مانند ستارهها خیره میمانند و نورشان را از دست میدهند. همچنین، روشنی ستارههایش تحت تأثیر تیزی شمشیر تو قرار میگیرد و دچار سوختگی میشود.
هوش مصنوعی: اگر بدسرشت تو از گریبانش سر بیرون بیاورد، همچنان که کمند تو او را میگیرد، گریبانش را به شدت میفشارد و او را در بند میکند.
هوش مصنوعی: ای پروردگاری که در میدان جنگ باعث یاری و پشتیبانی هستی، سایهات همچون چتری بر سر ماست و زیباییات مانند کاخی است که در برابر ماست.
هوش مصنوعی: وقتی سفرها و هنرهای تو را نظاره کردند، مردم به خاطر تعجب از داستانهای شاهان، خود را به تماشا واداشتند.
هوش مصنوعی: زمان شادی فرا رسیده است و اکنون مطربان باید به نواختن بپردازند؛ زمان آن است که گاهی محبت و ناز و گاهی راز و گاهی بوسه و آغوش را جشن بگیرند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که آسمان پر از تاریکی و روشنی شود، ستارهها در کنار هم جمع شده و درخشندگی پیدا میکنند.
هوش مصنوعی: شاد باش و از دستیاران و مینوشان لذت ببر. دوستانی که به زیبایی و ظرافت معروف هستند، همراهت هستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چند گاهم حرم قرب خدا بود وثاق
پس از آن بارگه پاک نبی طاق و رواق
از امیران حجازم نه اسیران عراق
طایر گلشن قدسم چه دهم شرح فراق
کرد چون خسرو منصور ز ری عزم عراق
در میان من و منظور من افتاد فراق
دهر از ظلمت شب غالیهگون بود هنوز
کان بت غالیهمو بیخبر آمد به وثاق
طاق ابروی سیاهش به ستمکاری جفت
[...]
چون کشم رخت از ایندهکده یست رواق
پا نهم بر سر این نه فلک زرین طاق
بر سر سدرۀ طولی فکنم طرح وثاق
طایر گلشن قدسم چه دهم شرح فراق
ما نگفتیم در اول که نجوئیم نفاق؟
یا بر آن عهد نبودیم که سازیم وفاق؟
به کجا رفت پس آن عهد و چهشد آن میثاق؟
چه شد اکنون که شما را همه برگشت مذاق
در خطش لعل چو آمیخته سم با تریاق
وز دو گیسوی سیه جلوه ای از شام فراق
یا که یک ماه گرفتار میان دو محاق
همچو فرهاد به گلگون رخ شیرین مشتاق
لک طوبی دو لبت بسته به کوثر میثاق
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.