چه . . . یر است این ز . . . یر خر زبر دست
که خر چون دید زو، آنگونه بشکست
خر نر را . . . ون در کردم این . . . یر
به سان ماده خر خوابید در غست
چو . . . ادم ماده خر ار، کره بفکند
چه این . . . یر و چه آن کره کز او جست
بنامیزد زهی . . . یر و زهی . . . یر
سطبر و سخت و کفک انداز و بدمست
چنان دیوانه گردد گه گه این . . . یر
که نتوانش به ده زنجیر بربست
سرش همچون سر ماهی است لغزان
به تن بر رومه مرغوله چون شست
به حوض گوه باشد آشنا ور
بر این بود و بر این بوداست پیوست
نداند جز کلایه کردن گوه
کسی را که کلایه کردنی هست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در مورد حیوانی به نام خر و حالت‌های عجیب و غریب آن سخن می‌گوید. شاعر به توصیف رفتار خر نر و ماده می‌پردازد و می‌گوید که وقتی خر نر این "یر" (مسأله یا موضوعی) را می‌بیند، آنقدر تحت تأثیر قرار می‌گیرد که به هم می‌ریزد. هم‌چنین، خرها اغلب در حالتی دیوانه‌وار قرار می‌گیرند و نمی‌توان آنها را به راحتی کنترل کرد. شاعر به این نکته اشاره می‌کند که تقریبا هیچ‌کس نمی‌تواند از عمل دیوانه‌وار خرها جلوگیری کند و آنها در نهایت فقط به کارهای عجیب و غریب خود ادامه می‌دهند. در نهایت، شاعر به ناآگاهی حیوانات اشاره می‌کند که تنها کاری که می‌دانند، خرابی و عمل‌های بد است.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان حالتی اشاره دارد که فردی در موقعیت پایین‌تر از دیگری قرار دارد و از آن شخص بالاتر احساس خوف و ترس می‌کند. در اینجا، شخصی که در موقعیت ضعیف‌تر است، به خاطر قدرت یا هیبت فرد قوی‌تر، دچار شکست روحی یا معنوی می‌شود. به عبارت دیگر، ترسی که از قدرت دیگری به وجود می‌آید، می‌تواند منجر به نافرجامی یا تسلیم او شود.
هوش مصنوعی: در این بیت به نوعی از رفتار شرم‌آور یا ناپسند اشاره شده است. با استفاده از تمثیل خر نر و خر ماده، شاعر به تفاوت‌های رفتاری اشاره کرده و بیان می‌کند که گاهی افراد در وضعیت‌هایی قرار می‌گیرند که شایسته آن نیستند. به طور کلی، مفهوم بیت به نقد و طعنه به اوضاع و احوالی پرداخته که نباید در آن قرار می‌گرفتند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به سمت شیطنت و نافرمانی برود، مانند این است که انسان در شرایطی قرار می‌گیرد که اعمال ناپسندش او را به پرتگاه می‌برد. در نتیجه، هر چقدر هم که به او کمک شود، باز هم از خطاهایش فاصله نمی‌گیرد و در دام نابودی می‌افتد.
هوش مصنوعی: به نام خداوند بزرگ، که برتری و عظمتش در سرتاسر آفرینش نمایان است. او نیرویی قوی و پرشکوه است، که همچون کوهی استوار و محکم، و در عین حال به راحتی می‌تواند بر مشکلات غلبه کند و انسان‌ها را به وجد آورد.
هوش مصنوعی: شخصی آنقدر دیوانه می‌شود که حتی نتوان او را به زنجیر بست و کنترلش کرد.
هوش مصنوعی: سر او مانند سر ماهی است که لیز و لغزنده است و تنش مانند دمی است که به سمت بالا می‌رود و حالت انحنا دارد.
هوش مصنوعی: آشنا بودن با چیزهای با ارزش و خوب، به مانند آشنایی با یک حوض پر از جواهر و زیبایی است. اگر این دوستی و نزدیکی گسسته شود، اوضاع خوب و دلنشین نیز از بین می‌رود.
هوش مصنوعی: تنها کسی که در حال کلایه کردن است، می‌داند چه کار می‌کند و برای او این کار در دسترس است. دیگران نمی‌توانند به درستی متوجه شوند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چو با جُفتِ عِنینِ خویش پیوَست،
چو شاخِ خُشک، گَشته سروِ او پَست.
چه خوش عیش و چه خرم روزگار است
که دولت عالی و دین استوار است
سخا را نو شکفته بوستان است
امل را نو دمیده مرغزار است
هنر در مد و دانش در زیادت
[...]
فلک را عهد بس نااستوار است
همه کار جهان ناپایدارست
بیا کس کز پی یک روزه راحت
بمانده روز و شب در انتظارست
هوایی دارد و آبی زمانه
[...]
چو دانستی که معبودی تو را هست
بدار از جست‌وجوی چون و چه، دست
وشاقی اعجمی با دشنه در دست
به خون آلوده دست و زلف چون شست
کمر بسته کله کژ برنهاده
گره بر ابرو و پر خشم و سرمست
درآمد در میان خرقه‌پوشان
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.