گنجور

 
سوزنی سمرقندی

ای پسر تا بمیان پای تو در نگریستم

جز بیک چشم گروگان بر تو نگریستم

زار بگریستنی بود مرا از ره . . . ر

زان گریستن بتو بر درد تو من بگریستم

ببست دانی تو بمعنی و بصورت یکروز

من غلامباره بصورت یک و معنی بیستم

عجب از گفته طیان باشد پس خر

من نه استم پس خر زانکه نه آخر حیستم

تاز بازی را بگزیده ام از اول کار

هم برین باشم و بینم که بآخر چیستم

تا بدین . . . ر مرا عرضه بگیری پسرا

که بدین . . . ر پسر خوانده آغا جیستم

آنکه خر گوید مر . . . ر ورا کای مهتر

من بجای تو یکی سوزنک در زبستم

بر من ای تاز یکی تیز تو بهتر ز جهان

نیز ده بر سر بوقم که جهانی زیستم

این جوابست مرآنرا که بگوید طیان

این غم عشق بپیرانه ز یاری جستم

 
 
 
سعدی

من خود ای ساقی از این شوق که دارم مستم

تو به یک جرعه دیگر ببری از دستم

هر چه کوته نظرانند بر ایشان پیمای

که حریفان ز مل و من ز تأمل مستم

به حق مهر و وفایی که میان من و توست

[...]

خواجوی کرمانی

چو چشم مست تو می پرستم

چو دُرج لعل تو نیست هستم

بیار ساقی شراب باقی

که همچو چشم تو نیمه مستم

نه خرقه پوشم که باده نوشم

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از خواجوی کرمانی
ناصر بخارایی

من اگر از سرِ مستی به جنون پیوستم

به سر دوست که دیوانه نی‌ام، سرمستم

من ازین هستی بی‌خود به گمان می‌افتم

نیست معلوم که من نیست شدم یا هستم

من جدا مانده بُدم، قطره صفت، از دریا

[...]

جهان ملک خاتون

دیده بگشادم و دل در سر زلفت بستم

در تو بستم دل و از هر که جهان وارستم

پای در سنگ فراقت زده ام مسکین من

آه اگر لطف تو ای دوست نگیرد دستم

چشم مست تو گهی مست و گهی مخمورست

[...]

حافظ

دوش بیماری چشم تو بِبُرد از دستم

لیکن از لطفِ لبت صورتِ جان می‌بستم

عشق من با خَطِ مشکین تو امروزی نیست

دیرگاه است کز این جامِ هِلالی مستم

از ثباتِ خودم این نکته خوش آمد که به جور

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه