تو را رابع سفر چبود نهایت

رجوع از حق بخلق است آن لغایت

خود اضمحلال خلق آن در حق آمد

مقید مضمحل در مطلق آمد

ببیند عین وحدت تامشاهد

[...]

نوال آن خاص اهل قرب و حال است

و ز آنها خاص افراد رجال است

بمعنی از رضا دان خلعت او را

که بخشد ذوالجلال از رحمت او را

بخلعتها که بر هر فرد خاصش

[...]

بود نور اسمی از اسماء یزدان

که بر این اسم ظاهر شد در اکوان

پس اکوان با صور اندر مظاهر

وجود حق بود از حیث ظاهر

بود یعنی وجود ظاهر حق

[...]

چه باشد نورالانوار این هویداست

بود ذاتی که اسماء را مسماست

چو اسماء جمله اندر رتبه نورند

زغیب مطلق آثار ظهورند

نخستین کان هویت پرده در شد

[...]

شنو باز از نشان واحدیت

که هست آن اعتبار ذات حضرت

ز حیث انتشاء کل اسماء

از او گر باز دانی سر انشاء

تجلی حضرت آمد واحدیت

[...]

شنو از واردات ار مرد راهی

بدل آماده الطاف شاهی

بود آن هر چه بر قلب از معانی

شود وارد بر هرو ناگهانی

بدون انتظار و اختیاری

[...]

شنو از واقعه باز از دم غیب

بقلب آن وارد است از عالم غیب

بهر وجهی که باشد یا طریقی

نهانست آن ز هر فهم عمیقی

جز آن فهمی که خود شمس‌الشموس است

[...]

شنو از واسطه فیض و مدد باز

بود انسان کامل با سند باز

بود او واسطه بر خلق از حق

که نسبت بر دو سو دارد محقق

بر بط معنوی ذوجنبتین است

[...]

بود وترت اشارت باز بر ذات

بعنوان سقوط اعتبارات

احد را سوی شیئی نسبتی نیست

باو هم نسبت هر شیئ منفی است

در این حضرت ز شیئی اعتباری

[...]

ز معنای وجود آرم سند را

که وجدان حقست آن ذات خود را

بذات خویش خود را محض خود یافت

بصرف ذت خود را هر چه بد یافت

از آن خوانند ارباب شهودش

[...]

دو وجهی کز عنایت بی‌شکوک است

یکی جذبست و آندیگر سلوکست

بود این هر دو از بهر هدایت

شد آسان کار سالک از عنایت

بعرف ما عنایت انجذابست

[...]

شنو باز از دو وجه قید و اطلاق

که لایح گشت صوفی را باشراق

در آن وجهش که اطلاقست در ذات

بود کلی سقوط اعتبارات

دگر وجهش که تقیید است اثبات

[...]

زوجه‌الحق اگر پرسی که آن چیست

قوم شیئی جز بر وجه حق نیست

باو شاهد بود شیئیت شیئی

چنان کز شمس شاهد رؤیت فیئ

«تولوا اینما» بی‌اشتباهست

[...]

جمیع عابدین را چیست وجهت

همان باب الوهیت بنسبت

بهر نطقش بخوانی اوست سامع

بهر وصفتش بداین اوست جامع

روی بر هر طریقی اوست مقصود

[...]

بهر وصفی که باشد زنده هر شیئ

در او دارد تجلی اسم الحی

کنی گر نقش قلب این نام نیکو

ز گلزار حیات حق بری بو

در آن حبس نفس شرطیست وارد

[...]

بود فکر تو از وجهی عبارت

کزان بر نفس قدسی شد اشارت

تو گو باد بهشت است آن که آسان

بقلب آید بوجهی همچو انسان

هم اینسان شد مجسم بهر مریم

[...]

ز ورقا نفس کلی گشت ملحوظ

که قلب عالم است و لوح محفوظ

کتاب جمع معلوم مبین است

معانی جمله از وی مستبین است

وراءاللبس عین حق تعالی است

که در جمع الاحد در عین اخفاست

چو او در حضرت ثانی ز اخفا

ملبس شد بمعنیهای اسما

دگر هم بر حقیقتهای اعیان

[...]

ز وصفی باز بشنو کوست للحق

نه لایق جز ذات حق مطلق

یکی جمع الاحد کاصل صفات است

وجوب ذاتیش هم وصف ذاتست

غنای ذاتیش هم بالیقین است

[...]

دگر وصفی که للخلق است خود آن

بر تبت فقر ذاتی دان و امکان

چو آن در هستی خود مستقل نیست

ورا جز احتیاج متصل نیست