گنجور

 
شهریار

فریب رهزن دیو و پری تو چون نخوری

که راه آدم و حوا زده است دیو و پری

اگر نه شاهسوارستی و شکارانداز

دریغ توسن تازی و ترکش تتری

به پرده‌داری شب بود عیب ما پنهان

ولی سپیده‌دمان می‌رسد پرده‌دری

جهان چه مکتب آموزشی و پرورشی‌ست

به گونه گونه تعالیم سمعی و بصری

به چارفصل نگارین، چنان تماشایی

که آسمان کند از پشت کوه‌ها کمری

بهار رنگرزش تا بساط خود برچید

خزان زرگرش آید به تازه‌های زری

سرود جنگل و دریاچه سنفونی‌هایی است

برون ز دایره درک و دانش بشری

خروس صبح هنرپیشه‌ای نوازنده است

به چنگ و سنج صبوحی و صیحهٔ سحری

به باغ چهچههٔ سِحر بلبلان سَحَر

به کوه قهقههٔ شوق کبک‌های دری

همه به شاهد وحدت خطاب و می‌گویند:

«نه در برابر چشمی نه غایب از نظری»

زمینه‌ای‌ست سکوت از برای صوت و صدا

ولی سکوت طبیعت زبان لال و کری

مگر نه شاهد شبگرد اختر آموزد

به دختران چمن شور عشق و عشوه‌گری

چه فتنه‌هاست به نجوای صبحگاه نسیم

که طفل غنچه به گهواره می‌کند ددری

چه جای غنچه که گر این نسیم شاهدباز

عروس لاله هم از اتّهام نیست بری

از آن زمان که دلم در به در ترا جوید

حبیب من چه دلی داده‌ام به دربه‌دری

سرشک و دیده جمال تو می‌نمایندم

یکی به آینه‌سازی دگر به شیشه‌گری

به تیر عشق تو تا سینه‌ها سپر نشود

چه عمرها که به بیهوده می‌شود سپری

پناه سایه آزادگی است بر سر سرو

که جور اره نبیند به جرم بی‌ثمری

نه تیر آه من از حلقهٔ هلال گذشت

چرا به حلقهٔ زندانیان نمی‌گذری

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
غزل شمارهٔ ۱۳۶ - مکتب طبیعت به خوانش پری ساتکنی عندلیب
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
عنصری

ایا شکسته سر زلف ترک کاشغری

شکنج تو علم پرنیان شوشتری

بزیر دامنت اندر بنفشه بینم و تو

بنفشه را سپری یا بنفشه را سپری

چنان مسیر اگر پیش او سپر شده ای

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از عنصری
ناصرخسرو

ایا همیشه به نوروز سوی هر شجری

تو ناپدید و پدید از تو بر شجر اثری

توی که جز تو نپنداشت با بصارت خویش

عفیفه مریم مر پور خویش را پدری

به تو نداد کسی مال و متهم تو بوی

[...]

ازرقی هروی

پریرخی که ز شرمش نهان شدست پری

پری مثال نهان گشت و شد ز مهر بری

عیان بدیده گر او را نبینی آن نه عجب

که گر پریست چنین آمدست رسم پری

گر آبگینه پری را ببیندی بدرست

[...]

قطران تبریزی

بخد و قد تو ای شهره ترک کاشغری

خجل شدند گل سرخ سرو غاتفری

ستاره بارم هر شب ز دیده تا بسحر

چو یادم آید از آن سی ستاره سحری

بدخل شوشتر ارزد سه بوسه از لب تو

[...]

امیر معزی

اگر به داد بود نام شاه دادگری

وگر به تاج بود فخر شاه تاجوری

چو روز بزم بود آفتابِ با قدحی

چو روز رزم شود آسمان با کمری

فلک نیی و به قدر بلند چون فلکی

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه