ظهیر فاریابی » قطعات » شمارهٔ ۱۰۱
... چو آفتاب ز قدرت بر آسمان تازی
نهان چرخ ببینی چو نیک درنگری
عنان وهم بگیری چو نیک در یازی ...
ظهیر فاریابی » قطعات » شمارهٔ ۱۰۲
ایا شهی که گشاده ست چرخ پیروزه
در آستان تو درهای فتح و پیروزی ...
... دهد معلم رایت چو کودکان هر روز
به دست چرخ کهن تخته نوآموزی
برای نسخه تعدیل روز و شب خورشید ...
ظهیر فاریابی » قطعات » شمارهٔ ۱۰۶
... من آن مشعبدم ای شاه در ستایش تو
که چرخ شعبده بازم بود کمینه رهی
صفیر ها زده ام بر سر بساط سخن ...
ظهیر فاریابی » ترکیبات » شمارهٔ ۱
... دل قلم بر صفحه جان می کشد
چرخ بر دوش از مه نوغاشیه
از بن سی و دو دندان می کشد ...
... چون دهان گل لبت پر خنده باد
گوش این چرخ صدف شکل تهی
پر ز در لفظ تو آگنده باد ...
... این چنین عیدی تو را فرخنده باد
تا زچرخ آمد دورنگی روز و شب
روزگارت رام و چرخت بنده باد
یارب این صدر جهان منصور باد ...
ظهیر فاریابی » ترکیبات » شمارهٔ ۲
... رقم کفر بر زمانه زدند
ماه را در چهار بالش چرخ
نوبت ملک پنج گانه زدند ...
... جملگی سر بر آستانه زدند
چرخ از آن لحظه باز آگاهست
که قزل ارسلان شهنشاهست ...
... ای فلک پیش تو کمر بسته
دولتت دست چرخ بر بسته
نو عروسان خلد گیسوها ...
... هر زمان رخنه دگر بسته
چرخ در موکبت پیاده دوی ست
قبه ماه بر سپر بسته ...
... حزم بیدار تو به خواب کند
چرخ بد مست را به جام غرور
رای هشیار تو خراب کند ...
ظهیر فاریابی » ترکیبات » شمارهٔ ۳
... زان لرزه بر عظام دی و بهمن اوفتاد
چاکی که کرد صبح گریبان چرخ را
در کسوت جلال تو بر دامن اوفتاد ...
ظهیر فاریابی » ترکیبات » شمارهٔ ۴
... مقبل محمدبن ابی القاسم آنک هست
پیش علو همت او اوج چرخ پست
بر سر بسی زدم ز غم عشق یار دست ...
... نارد به گاه کینه کشی پور زال پای
از چرخ سیر مرکب او را شناس و بس
کو را بود نهاده به تک بر هلال پای ...
... چون فتنه در جهان ز نهایت فرو نشست
مانند بخت چرخ به پیشت ستاده باد
ظهیر فاریابی » رباعیات » شمارهٔ ۴
نتوان ز جفای چرخ گردنده گریخت
دست ستمش به عقل بر نتوان بیخت ...
ظهیر فاریابی » رباعیات » شمارهٔ ۷۳
می خواهم و مطرب و دلارام و ندیم
این است طبیعت من از چرخ مقیم
من می نخورم خوش نزیم پس چکنم ...
ظهیری سمرقندی » سندبادنامه » بخش ۱ - بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین
... سجدت لها من هیبه و جلال
اگر به چرخ بر از چرخ او نمونه کنند
نمونه ناطح انوار گردد و اجرام ...
... صارما ارعشت ید القدر
زان سوی چرخ گرت نیست خبر
عزم راگو برو خبر باز آر ...
ظهیری سمرقندی » سندبادنامه » بخش ۲۱ - داستان مرد لشکری و کودک و گربه و مار
... فلما انقضی ما بیننا سکن الدهر
اینست همیشه عادت چرخ کبود
چون بی غمی ای دید زوال آرد زود ...
ظهیری سمرقندی » سندبادنامه » بخش ۳۸ - آمدن کنیزک روز هفتم به حضرت شاه
... فخاب غراب اللیل فی الغرب کاسرا
چو از حدیقه مینای چرخ سقلاطون
نهفته گشت علامات چتر آینه گون ...
ظهیری سمرقندی » سندبادنامه » بخش ۴۳ - زبان گشادن شاهزاده روزهشتم
... مبارک آمد روز و مساعد آمد یار
سلاح کینه بیفکند چرخ کینه گذار
مدت عمر پادشاه در کمال امنیت و مزید معالی و بسطت هزار سال باد مناشیر تقدیر به موافقت تدبیر او موقع و امثله قضا بر موجب رضای او موشح به رای انور ملک پرور عدل گستر که آفتاب در جنب او چون سایه تیر نماید و ماه با عزم او چون سها خیره بماند ...
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۳ - مدح
... از باغ ملک دست نشان برده تیغ را
زی اوج چرخ پای گشان کرده گاه را
بیرق فزوده موکب صبح سپید را ...
... عفو تو خوشگوار ستاند گناه را
وز غصه ی جبین تو چرخ از نیام صبح
زنکار خورده عرض دهد تیغ آه را ...
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵ - مدح فخرالدین زکریا
... همه نتایج و ارکان تو را مزید معالی
که هفت والی چرخ از در تو اند مولا
گر از سپهر بپرسی که کیست پشت سلاطین ...
... تویی مفلسف تدبیر عقل و حکمت خاکی
تویی مهندس ترتیب چرخ و انجم و قمرا
بدان اجازت عدلت که در بدایت عالم ...
... هر آنکه کرد ز قهرت دمی نکون و تبرا
دماغ چرخ ز خصمت بجز بخار نبیند
که در دهان زمانه نواله ایست مهنا ...
... هزار شود در افتد از او به جنت مأوا
ستارگان زبر و زیر شاخ چرخ مثالش
گرفته صورت اکلیل در برابر رؤیا ...
... بر بقای مخلد کند ز برگ هویدا
همیشه تا خرد و نفس و چرخ و طبع زمانه
بآفرینش یزدان مقومند و محلا ...
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۷ - مدح سلطان مظفرالدین قزل ارسلان سلجوقی
خوش گرد چرخ گوش ممالک بدین خطاب
کامد نهنگ رزم چو دریا در اضطراب
ای چرخ باگشاد خدنکش سپر بنه
ای فتنه از گذار رکابش عنان به تاب ...
... وی روزگار مژده که رستی ز انقلاب
ای جود دل شکسته برافراز سر بچرخ
ای عدل رخ نهفته برون آی از حجاب ...
... چون آتش حسام شه آمد درالتهاب
چرخ شهاب ناوک و ماه سهیل جام
شاخ ارم حدیقه و شاه حرم جناب ...
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۸ - مدح خواجه امام صفی الدین اصفهانی
... قریب در رسد این است در گمان من اغلب
تو ماه چرخ جلالی تو را چه مفسدت از میغ
تو شیر بیشه ملکی تو را چه منقصت از تب ...
... تو بر نهاده به لب صبح وار جام لبالب
به هرچه رای کنی انقیاد کرده تو را چرخ
به هرچه روی کنی کارساز بوده تو را رب
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۹ - مدح بهاءالدین
... بدست بوس قدومش گشاده گرد بقا لب
نهاده گوهر اجرام چرخ در دهن مه
ز بهر مژده چو بر زد سراز پس تتقق شب ...
... کلنک وار زده صف دلاوران محرب
شکوه بار شده چرخ کاسه پشت ز عجله
چو نوبتی زده در چهره قمر دم عقرب ...
... همیشه تا به ثبات است طبع خاک مو سم
همیشه تا بمدار است میل چرخ ملقب
ثبات حزم تو چون خاک بادبل هوا قوی
مدار ملک تو چون چرخ بادبل هو اغلب
بهر چه رای کنی جان سپار گشته تو را دهر ...
اثیر اخسیکتی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۱۰ - مدح خواجه فخرالدین
... راه غلط گم رود فکر تو در هیچ باب
سر نکشد چرخ چون جاه عمر هیبت
ذره تادیب برد بر کتف احتساب ...
... سایر کلک تو را عقل نداند میسر
سایل تیغ تو را چرخ نداند جواب
مدح تو جمع آورد عاجل و آجل به هم ...