ایا مانده بیموجب هر مرادی
همه ساله در محنت اجتهادی
نه در حق خود مر ترا انزعاجی
نه در حق حق مر ترا انقیادی
چو دیوانگان دایم اندر به فکری
چه گویی ترا چون برآید مرادی
ز حرص دو روزه مقام مجازی
به هر گوشهای کرده ذات العمادی
همانا به خواب اندری تا ندانی
که ما را جزین نیست دیگر معادی
چه بیچاره مردی چه سرگشته خلقی
که بر باطلی باشدت استنادی
جمادیست این شوم دنیا که دایم
ترا نیست الا بر او اعتمادی
پس ای خواجه دعوی رسد آن کسی را
که معبود او گشته باشد جمادی
پس آن گه رسیدن به تحقیق معنی
تمنی کنی با چنین اعتقادی
ندانی همی ویحک اینقدر باری
که جای دو معنی نباشد فوادی
تو گر راه حق را همی جویی اول
طلب کرد باید سبیل الرشادی
زیادت بود مر ترا هر زمانی
به اعمال و افعال خویش اعتدادی
پس از نیستی ساز آن راه سازی
کجا بهتر از نیستی هست زادی
صلاح سنایی در آنست دایم
شود در ره عشق بی چون سدادی
بگفتم صلاح دل از روی معنی
صلاحیست این مشمر اندر فسادی
شو از خود بری گرد تا بر حقیقت
ترا بی تو حاصل شود انجرادی
نبینی که پروانهٔ شمع هرگز
که بر باطنش چیره گردد ودادی
بری گردد از خویشتن چون سنایی
کند او ز خویشی خود انفرادی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نوعی انتقاد از وابستگی انسانها به دنیای مادی و فانی است و دعوت به جستجوی حقیقت و معنای واقعی زندگی میکند. شاعر به انسانها هشدار میدهد که نباید تمام توجه و انرژی خود را صرف احساسات و خواستههای زودگذر دنیوی کنند. او به این نکته اشاره میکند که رهایی از خود و مادیات، تنها راه رسیدن به حقیقت و عشق واقعی است. در انتها، شاعر با اشاره به پروانهای که به شمع نزدیک میشود، نشان میدهد که برای دستیابی به حقیقت باید از خودخواهی و وابستگیها دست کشید و به سوی عشق و معرفت حرکت کرد.
هوش مصنوعی: آیا هر سال بدون دلیل خاصی در سختی و زحمت هستی و آرزوهای خود را برآورده نمیکنی؟
هوش مصنوعی: نه در مورد خودت هیچ ناراحتی داری و نه در مورد حق هیچ تسلیم شدگی.
هوش مصنوعی: همواره مانند دیوانگان در حال فکر کردن هستند. چه بگویم وقتی که آرزویی به دلت برآید؟
هوش مصنوعی: به خاطر حرص و طمع به چیزهای زودگذر، تنها به مقام و جایگاه دنیوی دست یافتهای که به هر جا که مینگری میتوانی آن را مشاهده کنی.
هوش مصنوعی: به واقع خواب هستی و نمیدانی که برای ما جز این زندگی دیگری وجود ندارد.
هوش مصنوعی: مردی که به باطلی استناد میکند، واقعاً در آلام و دردهای خود غمگین و سرگشته است.
هوش مصنوعی: دنیا حالت جامد و بیروحی دارد و هیچ چیز در آن پایدار نیست؛ تنها چیزی که میتوانی به آن اتکا کنی، این دنیای بیثبات است.
هوش مصنوعی: پس ای انسان، باید بدانیم که تنها کسی میتواند در مورد معبودی صحبت کند که برای او، حتی یک جسم بیجان، همانند یک سنگ یا چوب، معبود و منبع قدرت شده باشد.
هوش مصنوعی: پس از آن، وقتی به درک واقعی میرسی، با چنین باوری برای آرزو کردن اقدام میکنی.
هوش مصنوعی: نمیدانی، افسوس که چقدر بار سنگینی بر دوش من هست که جایی برای دو مفهوم در دل من وجود ندارد.
هوش مصنوعی: اگر به دنبال حقیقت و راه درست هستی، باید ابتدا روش درست را جستجو کنی.
هوش مصنوعی: هر زمان با کارها و رفتارهایت به اندازه و اعتدال برسید، پس بر تو افزون خواهد شد.
هوش مصنوعی: پس از نابودی، راهی را بساز که از نابودی بهتر باشد. کجا میتوان پیدا کرد راهی که از عدم بالاتر باشد؟
هوش مصنوعی: بهترین وضعیت سنایی این است که همیشه در مسیر عشق بدون هیچ مانعی ادامه دهد و پایدار بماند.
هوش مصنوعی: گفتم که در دل چه چیزی نیکو است، از روی معنا نیکی آن را در نظر بگیر. این را به عنوان فساد در نظر نگیرید.
هوش مصنوعی: خود را از میان بردار تا بتوانی به حقیقت دست یابی و در این راه به سکون و آرامش برسی.
هوش مصنوعی: نبین که پروانهای که به دور شمع میچرخد، هرگز نمیتواند بر باطن و حقیقت شمع غلبه کند و به آن دست یابد.
هوش مصنوعی: انسان باید از خود و هویت خود فارغ شود و مانند سنایی به تنهایی و جدایی از وابستگیهای خویش بپردازد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خداوند من عصمةالدین همیشه
بجز ساکن ستر عصمت مبادی
ز غم جاودان باد در خواب خصمت
تو از بخت بیدار اندی که شادی
تویی عالم داد و دین را مدبر
[...]
دلم قفل محنت بروبر گشادی
دریغا اگر چرخ یاری ندادی
مرا جز تو باری نباشد مرادی
که وحدت نبودست بی اتحادی
به عقد ِ بناگوشِ تست اعتقادم
جز اینم نباشد دگر اعتقادی
اگر نه به تو زنده باشم چه باشم
[...]
مرید توام زان که جان را مرادی
الیک استنادی علیک اعتمادی
عجب دلفروزی عجب خانه سوزی
که صد خان و مان را به آتش نهادی
عجب کینه جویی عجب تندخویی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.