بیا ای دل دمی بنشین و گوش هوش با من کن
ز دریای نصیحت گوهر غلطان به دامن کن
در این دشت مخوف هولناک پر خطر اول
ز خوف رهزنان دهر جان خویش ایمن کن
بیفشان در زمین سینه تخم معرفت آنگه
به روز تنگدستی حاصلی برچین و خرمن کن
کلام نیستی را نقش کن اندر نگین دل
وز آن خاتم سجل هستی خود را مزین کن
چرا آسوده‌ای مانند شیطان دشمنی داری
بنه تیر تفکر در کمان و رفع دشمن کن
ز قاف قاب قوسینت فراتر منزلی باشد
که می‌گوید که در این توده خاکی نشیمن کن
سرت را گر هوای سرفرازی باشد اندر سر
کمند منت دون همتان بیرون ز گردن کن
ندیدی رنگ زردی گر تو از بهتر طمع مردی
قبائی هست مردی بر تنت بر خویش احسن کن
تو ابرو را ز سختیهای این عالم مکن پُرچین
پس آنگه نرم با سرپنجه چون داود آهن کن
گل راحت نچیده در جهان جز لاله حسرت
تو هم چون جغد در ویرانه باش و ترک مسکن کن
اگرچه زنده‌ای خود را ز خیل مردگان بشمر
بیا بر روی نعش خویشتن بنشین و شیون کن
اگر یکرویی زال جهان را امتحان جویی
بیا یک لحظه پشت خود بدین مکار پُر فن کن
ز اشک شرمساری روغنی ترتیب ده هر شب
چراغی در شبسان وجود خویش روشن کن
چنان پندار کاینک موسم یوم‌الحساب آمد
تو پیشاپیش جمع دخل و خرج خود معین کن
لباسی خوش‌نماتر از لباس عیب پوشیدن
نباشد ورنه می‌گفتم تو او را کسوت تن کن
کریمست و کریمان جهان را دوست می‌دارد
تو خود را متصف بر هر صفحات حی ذوالمن کن
اگر عمر درازی چون مسیحا در نظر داری
نخواهی نیم ره گر بر زمانی ترک سوزن کن
در این دنیا که مالش مار و جاهش چاه می‌باشد
ز چاه سرکشی خود را برون مانند بیژن کن
چو آخر خاک میگردد اگر لاغر اگر فربه
تو تن از خوردن مرغ و مسمی بی‌مسمن کن
ندارد قابلیت اینقدر یک مشت خاک ما
منیت را ز سر بگذار و کم دعوی من من کن
چرا از همرهان خویش بر جا مانده‌ای «صامت»
به طی منزل و مقصود لختی گرم توسن کن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر دعوت به تفکر و خودآگاهی است. شاعر از دل می‌خواهد که در آرامش بنشیند و به نصیحت‌های زندگی گوش دهد. او به مخاطب یادآوری می‌کند که در این دنیای پرخطر باید از خود محافظت کند و در زمان‌های سخت، دانش و معرفت را در دل خود بکارگیرد.
شاعر به تامل در وجود انسانی کرد، و بر اهمیت تعالی روح و هدف‌گذاری در زندگی تأکید می‌کند. او از انتظار بی‌عملی انتقاد کرده و می‌گوید که باید فعال و خلاق بود و از فرصتها به خوبی استفاده کنیم. در نهایت، او به یادآوری می‌پردازد که این جهان زودگذر است و باید به خود و اعمالمان توجه کنیم تا در روز حساب دچار شرمساری نشویم.
هوش مصنوعی: ای دل، لحظه‌ای را در کنار من سپری کن و با دقت به سخنانم گوش بده. از دریای حکمت و نصیحت، گوهرهای ارزشمندی را به دست بیاور.
هوش مصنوعی: در این دشت وحشتناک و پرخطر، ابتدا باید از ترس دزدان زمان، جان خود را در امان نگه‌داری.
هوش مصنوعی: در زمین دل، دانایی را بکار؛ سپس در روزهایی که دچار سختی هستی، میوه و بهره‌اش را برداشت کن و نان و نمک خود را تأمین نما.
هوش مصنوعی: سخن عدم را بر روی نگین دل خود بگذار و با آن، نشانه وجود خود را مزین کن.
هوش مصنوعی: چرا بی‌خیالی؟ تو که مثل شیطان هستی، باید دشمنانت را شناسایی کنی و با فکر و تدبیر، به مقابله با آنها برآیی.
هوش مصنوعی: از جایگاه عروجی که تو بالاتر هستی، منزلی وجود دارد که به تو می‌گوید در این بدن مادی اقامت کن.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی سرفراز و با عزت باشی، باید از متانت و وابستگی به دیگران دوری کنی و از آنها فاصله بگیری.
هوش مصنوعی: اگر تو از چیزهای بهتر و زیبا دوری کنی و به چیزهای بی‌ارزش دل ببندی، با رنگ زردی که نشانه زوال است، مواجه خواهی شد. به خودت رسیدگی کن و به خودت احترام بگذار، چرا که تو شایستگی زیبایی و زیبایی‌ها را داری.
هوش مصنوعی: به خاطر مشکلات و دشواری‌های زندگی، ابرو را به هم نچین و خود را درگیر نکن. سپس، به آرامی و با مهارت، مثل داود که آهن را شکل می‌دهد، با شرایط کنار بیا و آن را به نفع خودت تغییر بده.
هوش مصنوعی: در این دنیا هیچ گلی به راحتی چیده نمی‌شود، جز لاله که نماد حسرت توست. مانند جغدی در یک ویرانه زندگی کن و محل زندگی‌ات را ترک کن.
هوش مصنوعی: اگرچه تو زنده‌ای، اما خود را مانند مردگان محسوب کن. بیا و بر روی جنازه‌ات بنشین و برای آن سوگواری کن.
هوش مصنوعی: اگر به دنبال امتحان کردن دنیا هستی و می‌خواهی که یکدست و راستگو باشی، بیایید یک لحظه به دقت به پشت خود نگاه کنید و آنچه که در پنهان است را با تدبیر و چالاکی کنار بزنید.
هوش مصنوعی: با اشک‌هایی که به خاطر شرمندگی می‌ریزی، هر شب چراغی برای خود روشن کن تا در تاریکی وجودت نور افشانی کند.
هوش مصنوعی: به گونه‌ای بیندیش که گویی روز حسابرسی فرا رسیده است، پس قبل از آنکه به آن روز برسد، درآمد و هزینه‌های خود را مشخص کن.
هوش مصنوعی: لباسی که عیوب را بپوشاند، از هر لباسی زیباتر است؛ وگرنه به تو می‌گفتم او را با لباسی زیبا بپوشان.
هوش مصنوعی: خداوند کریم و بخشنده است و محبت او به جهانیان پایدار است. تو نیز خود را با صفات نیکو و الهی زینت بخش و به درک این محبت بپرداز.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی عمری طولانی مانند مسیح داشته باشی، نباید در میانسالی و زمان جوانی از تلاش و کوشش دست بکشی و راهمان را نیمه‌کاره رها کنیم.
هوش مصنوعی: در این دنیا که ثروت و جایگاه افراد معمولاً ناپایدار و پرخطر است، باید مانند بیژن، در برابر چالش‌ها و مشکلات خود را از عمق چاه بیرون بکشید و نجات دهید.
هوش مصنوعی: اگر در نهایت همه چیز به خاک تبدیل می‌شود، چه لاغر باشی و چه چاق، پس بدنت را از خوردن غذاهای خوشمزه و لذیذ بی‌اثر کن.
هوش مصنوعی: این زمین، تنها یک تکه خاک است و نمی‌تواند ارزش‌هایی چون منیت را به خود بگیرد. از حس خودمحوری خود دست بکش و کمتر بر ادعای خود تأکید کن.
هوش مصنوعی: چرا از همراهان خود دور مانده‌ای؟ ای صامت، کمی مکث کن و وقت بگذران تا به مقصد برسی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرو ای همنشین بیرون نگه در آتش من کن
چراغ گلخن از داغ دل دیوانه روشن کن
برون آ سرو من امشب چراغ حسن بر کرده
فضای کوی خود بر عاشقان وادی ایمن کن
دلی دارم مثال آینه ای طوطی قدسی
[...]
مرا با خار غم بگذار و گشت باغ و گلشن کن
پی آرایش بزم حریفان گل به دامن کن
تو شمع مجلس افروزی ، من سرگشته پروانه
مرا آتش به جان زن دیگران را خانه روشن کن
مکن نادیده وز من تند چون بیگانگان مگذر
[...]
برون آی از نقاب و مشهدم را رشک ایمن کن!
چراغی بر مزار کشتگان خویش روشن کن!
گل شب زنده داری از ریاض زندگانی چین
متاع فیض بر بالای هم چون ماه، خرمن کن!
ز کتمان غمش تنگ آمدم، بی طاقتی رحمی
[...]
بیا ای بت دمی در کعبه از بتخانه مسکن کن
بگردان کعبه را بتخانه زاهد را برهمن کن
مکن محرومم از فیض نگاه گاه گاه خود
به چشم مرحمت گاهی نگاهی جانب من کن
کشد تا سرو و گل شرمندگی زان عارض و قامت
[...]
ز خاک کویش ای دل گاه‌گاهی دیده روشن کن
وگر ز آن هم نه‌ای خرسند یاد از حسرت من کن
پی آسایش ای مرغ چمن در دام مسکن کن
شوی هر گه که دل تنگ از اسیر یاد گلشن کن
به آن حالم که در دل داشت شوق دیدنش عمری
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.