گنجور

 
صامت بروجردی

دلا در کربلا بنگر چه غوغایی عیان دارد

حسین تشنه‌لب افغان ز جور کوفیان دارد

نشسته کشتی ایجاد از جور خسان در گل

چو دریا کربلا بس موجهای بیکران دارد

سکینه در نوا در نینوا از العطش چون نی

از آن غافل که اندر چشم خود آبی روان دارد

عجب نبود که زینب در برنا محرمان گرید

چو نتواند ز بی‌تابی غم دل را نهان دارد

قد خم گشته لیلا نباشد از ره پیری

که خار غم به پای دل ز داغ نوجوان دارد

تن نوباوه زهرا برهنه در صف میدان

به پیش آفتاب از تیر پران سایبان دارد

علی اصغر به روی دست یاب از گریه شد خاموش

قضا گفتا که این بلبل فغان از باغبان دارد

عروس قاسم داماد اندر حجله ماتم

به رنگ کهربا از غم رخ چون ارغوان دارد

اگر از گردش دوران حسین در کوفه شد مهمان

در آنجا بی‌حیایی همچو خولی میزبان دارد

بهار عشرت (صامت) چو شد صرف عزاداری

برای عزت فردا دو چشم خونفشان دارد

 
 
 
عمعق بخاری

اگر موری سخن گوید، و گر مویی روان دارد

من آن مور سخن گویم، من آن مویم که جان دارد

تنم چون سایه مویست و دل چون دیده موران

ز هجر غالیه مویی، که چون موران میان دارد

اگر مر آب و آتش را مکان ممکن بود مویی

[...]

سنایی

اگر ذاتی تواند بود کز هستی توان دارد

من آن ذاتم که او از نیستی جان و روان دارد

وگر هستی بود ممکن که کم از نیستی باشد

من آن هستم که آن از بی‌نشانی‌ها نشان دارد

وگر با نقطه‌ای وهمم کسی همبر بود او را

[...]

سعدی

غلام آن سبک‌روحم که با من سر گران دارد

جوابش تلخ و پنداری شکر زیر زبان دارد

مرا گر دوستی با او به دوزخ می‌برد شاید

به نقد اندر بهشت‌ست آن که یاری مهربان دارد

کسی را کاختیاری هست و محبوبی و مشروبی

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
امیرخسرو دهلوی

هوای بوستان خوش گشت و باده لطف جان دارد

کنون هر کس که جان دارد، هوای بوستان دارد

سحرگه بکر غنچه ها باده ها خورده ست در پرده

همه سرخی رو بدهد گواهی، گر نهان دارد

کنون دل بستگی غنچه با گل، کی نهان ماند؟

[...]

سیف فرغانی

نگارا دل همی‌خواهد که عشقت را نهان دارد

ولیکن اشک را نطق است و رنگ رو زبان دارد

اگر چه آتش مجمر ندارد شعلهٔ پیدا

ولیکن عود نتواند که دود خود نهان دارد

کسی کز درد عشق تو ندارد زندگیِّ دل

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه