از توبه شود سرکشی نفس زیاده
گیرندگی سگ شود افزون ز قلاده
چون خضر میفشار درین خاک سیه پای
کز طول زمان سبز شود آب ستاده
از فیض چه گلها که نچیدیم دم صبح
عنوان سعادات بود روی گشاده
دامان نگه صفحه ننوشته نگیرد
در چهره نوخط نرسد چهره ساده
آن را که بود تخت روان از کشش بحر
چون سیل چرا دست نشوید ز اراده؟
از سطرشماری نتوان راه به حق برد
در بادیه حاجت به دلیل است نه جاده
زان تیغ به صد زخم تسلی نشود دل
کز موج شود تشنگی ریگ زیاده
سخت است کمان تو، وگرنه بود از آه
در قبضه من چرخ مقوس چو کباده
از جا مرو از هر سخن پوچ که گردد
نازل ز بها، لعل و گهر شد چو پیاده
صائب ز گرانباری دل در سبکی کوش
کز قافله پیوسته بود پیش پیاده
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توبه و خودشناسی پرداخته و به آثار منفی سرکشی نفس اشاره میکند. شاعر به تشبیهاتی از جمله تشبیه سگ به انسان و جستجو کردن خوبیها و سعادتها از طریق نیت و ارادهی درست میپردازد. او به اهمیت توجه به زمان و تلاش در جهت رسیدن به کمال و حقیقت اشاره دارد و بر این نکته تأکید میکند که تنها با دل سیر و آرام میتوان از معضلات زندگی عبور کرد. در نهایت، شعر نشان میدهد که به جای اتلاف وقت بر روی بیفایدهها، باید به ارزشها و زیباییهای واقعی پرداخت.
هوش مصنوعی: اگر انسان توبه کند، اما همچنان تسلیم خواستههای نفس خود شود، همچون سگی میشود که از قلاده خود فراتر میرود و نتواند خود را کنترل کند. به عبارتی دیگر، توبه واقعی نیازمند تلاش و کنترل بر نفس است، وگرنه انسان به حالتی سرکش و بیقید تبدیل میشود.
هوش مصنوعی: چون خضر، که نماد حیات و جوانی است، در این زمین تاریک و سیاه قدم میزند، به خاطر گذشت زمان، آبها دوباره سبز و زنده میشوند.
هوش مصنوعی: در صبحی که در آن سعادت و خوشبختی به اوج رسیده بود، ما از نعمتها و خوبیهای بسیار بهرهمند نشدیم و نتوانستیم از آن گلهای زیبا بهرهبرداری کنیم.
هوش مصنوعی: نگاه به چهرهای تازه و بینقص، نشان از پاکی و سادگی آن است که تحت تأثیر نشانههای نابجا قرار نگرفته است. این چهره در نظر اول، خالی از هر گونه خط و خش و نقشی است که نشاندهنده خطا یا ناپاکی باشد.
هوش مصنوعی: کسی که دارای درک و تفکر درست است، چرا باید خود را تحت تأثیر امواج بیقید و بیبرنامه قرار دهد و از خواست خود دور شود؟
هوش مصنوعی: برای رسیدن به حقیقت، تنها شمارش کلمات کافی نیست؛ در این مسیر لازم است که به دلایل و معنای عمیق توجه کرد، نه فقط به راههای ظاهری.
هوش مصنوعی: زخمها و دردهای دل به خاطر آن تیغ هزار بار خورده نمیشود، زیرا تشنگی ناشی از امواج دریا بیشتر از بیابان ریگزار است.
هوش مصنوعی: سختی کمان تو، باعث میشود که اگر نبود، میتوانستم با آه خود چرخ را به شکلی به دست بگیرم که مثل کباده باشد.
هوش مصنوعی: از جایت حرکت نکن و به هر سخن بیمحتوا توجه نکن، زیرا اگر به این کار بپردازی، ارزش خود را از دست میدهی و مانند یک جواهر گرانبها که به زمین بیفتد، بیارزش میشوی.
هوش مصنوعی: دل سنگین را باید سبک کرد، چرا که در سفر زندگی، کسانی که بار بیشتری را بر دوش دارند، در نهایت از قافله عقب میمانند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
وان نار بکردار یکی حقهٔ ساده
بیجاده همه رنگ بدان حقه بداده
لختی گهر سرخ در آن حقه نهاده
توتو سلب زرد بر آن روی فتاده
ای مهر تو بر سینهٔ من مهر نهاده
ای عشق تو از دیدهٔ من آب گشاده
بسته کمر بندگی تو همه احرار
از سر کله خواجگی و کبر نهاده
دستان دو دست تو به عیوق رسیده
[...]
ای دلبر بیصورت صورتگر ساده
وی ساغر پرفتنه به عشاق بداده
از گفتن اسرار دهان را تو ببسته
و آن در که نمیگویم در سینه گشاده
تا پرده برانداخت جمال تو نهانی
[...]
ای از عرب و از عجمت مثل نزاده
حسن تو عرب را و عجم را بتو داده
در روی عجم چشم توصد تیر کشیده
وز چشم عرب لعل تو صد چشمه گشاده
خوبان عرب بر سر اسب تو دویده
[...]
ای با لب شیرین سخنت تلخ فتاده
شد در همه خلق از نمکت شور زیاده
ابروت کمان بر من بیچاره کشیده
چشمانت کمین بر دل خونخواره گشاده
از نوع بشر چون بشرت دیده ندیده
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.