نظر کن در ترازو داری آن خورشید تابان را
اگر در پله میزان ندیدی ماه کنعان را
به سیم قلب ما کی سر فرود آرد ترازویش؟
که آیین از متاع یوسفی بسته است دکان را
به کوه قاف دارد پشت از سنگ تمام خود
پر کاهی شمارد پله تمکین خوبان را
ز یوسف گر چراغ دیده یعقوب روشن شد
چراغان کرد روی آتشین او صفاهان را
زمین اصفهان کان نمک شد از شکر خندش
نگه دارد خدا از دیده شور این نمکدان را
ز شبنم دامن گل راست چندین داغ رسوایی
به برگ گل چسان نسبت کنم آن پاکدامان را؟
توان تا حشر بوی خون شنید از خاک ترکستان
به جوش آورد از بس لعل او خون بدخشان را
ز حیرت طوق قمری دیده قربانیان می شد
اگر می دید وقت جلوه آن سرو خرامان را
لب یاقوت او روزی که نوخط گشت، دانستم
که با خاک سیه سازد برابر آب حیوان را
به جز انصاف، هر چیزی که خواهی در دکان دارد
دهد یارب خدا انصاف، آن غارتگر جان را
ز رویش گرد خط روزی که بر می خاست، دانستم
که می سازد چراغ آسیا، خورشید تابان را
لب میگون او نگذاشت در آفاق مخموری
شکست آن چهره گلگون خمار عندلیبان را
چنان گل خوار شد در عهد روی دلگشای او
که بلبل می دهد بر باد، اوراق گلستان را
شود هر ذره خورشید دگر در عالم افروزی
اگر قسمت کنی بر عالم آن حسن به سامان را
اگر چه پسته می گردید در شکر نهان دایم
به خط سبز پنهان کرد آن لب شکرستان را
کجا آید به چشم سیر او سیم و زر عالم؟
که می گیرد به ناز از عشقبازان خرده جان را
که دارد از غزالان حلقه چشمی چنین صائب
که بر گردن گذارد گردش او طوق، شیران را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف زیباییها و ویژگیهای عشق میپردازد و با استفاده از نمادهای مختلف، مضامینی چون انصاف، زیبایی و قدرت عشق را به تصویر میکشد. شاعر به خورشید و ماه به عنوان نمادهای نور و زیبایی اشاره میکند و از تأثیرات آنها بر دلها و جانها میگوید. او در این اثر به ستایش عشق و افرادی میپردازد که در راه عشق شاهد شگفتیها و عظمتها هستند. همچنین، نشان میدهد که انصاف و راستگویی در عالم عشق ارزش بالایی دارند و برعکس، هر چه غیر از انصاف باشد، به فروش میرسد. شاعر با زبانی ساده و قابل فهم، احوالات و حالات عاشقانه را به تصویر میکشد و به عواطف و احساسات انسان توجه دارد.
هوش مصنوعی: به دقت نگاه کن، تو در ترازوی خود آن خورشید درخشان را داری، اما اگر در سنجش خود ماه زیبای کنعان را ندیدی، نشانهای از بیخبری توست.
هوش مصنوعی: چگونه میتواند کسی با دل ما رابطه برقرار کند، در حالی که ارزشها و اصول زندگیاش بر اساس چیزهای مادی و غیرواقعی بنا شده است؟
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر این است که در برابر کوهی بلند و محکم، انسان میتواند خود را ناچیز و کوچک احساس کند. در واقع، اگر کسی به جایگاه و ارزشهای بزرگانی که در زندگی هستند توجه کند، ممکن است احساس کند که موقعیت وی به اندازه یک پاره کاه کوچک است. این احساس میتواند اشاره به تمکین و پذیرش مقام و منزلت افراد برجسته از نظر اخلاقی یا اجتماعی داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر چشم یعقوب به جمال یوسف روشن شد، صفاهان با درخشش چهره آتشین او روشن و شاداب گشت.
هوش مصنوعی: زمین اصفهان مانند نمکی شده است که از خوشی و شادابی خندیده است و خداوند این نمکدان را از چشمهای شور و حسرت محافظت کند.
هوش مصنوعی: از شبنم که بر روی گل نشسته، چندین داغ رسوایی به برگ گل نسبت دهم؟ چگونه میتوانم آن پاکدامن را اینگونه آزار دهم؟
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که خاک ترکستان به دلیل وجود خون لعل (گوهر) بدخشان، توانایی دارد تا روز قیامت بوی خون را حس کند و از این موضوع به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد. به عبارت دیگر، زیبایی و ارزشهای موجود در آن خاک به حدی است که تأثیر عمیق و ماندگاری بر آن دارد.
هوش مصنوعی: اگر قربانیان در حیرت بودند و طوقی از شکوه و زیبایی پرندهی قمری بر گردنشان میافتاد، اوج حیرتشان بیشتر میشد اگر زیبایی و جلوههای دلربای آن سرو با وقار را میدیدند.
هوش مصنوعی: زمانی که لبهای یاقوتی او شکل گرفت و زیبا شد، فهمیدم که او جان و زندگی را با خاکی تاریک و مرگآور برابر میسازد.
هوش مصنوعی: هر چیزی که بخواهی در این دنیا وجود دارد، اما انصاف یک چیز خاص است که در دسترس نیست. پس ای خدا، به من انصاف بده؛ این انصاف میتواند از ظلم و ستم بر جانم جلوگیری کند.
هوش مصنوعی: از چهرهاش فهمیدم که روزی، وقتی خورشید طلوع میکند، چراغی برای آسیاب روشن خواهد کرد.
هوش مصنوعی: لبهای زیبا و دلربای او باعث شد که در جهان نشانهای از مستی و شیدایی پیدا نشود. زیبایی آن چهره گلگون به قدری enchanting بود که هر که او را میدید، مانند عطر گلها، شگفتزده و مسحور میشد.
هوش مصنوعی: در دوران زیبایی معشوق، عشق و وابستگی به او به حدی زیاد شد که بلبل برای به دست آوردن دل او، حتی به از دست دادن گلهای باغ نیز اهمیت نمیدهد.
هوش مصنوعی: هر ذرهای از زیبایی در عالم میتواند مانند خورشید درخشنده شود، اگر آن زیبایی را به خوبی در میان جهان تقسیم کنی.
هوش مصنوعی: هرچند پسته در شکر پنهان شده است، اما با خط سبز خود، لبهای شیرینش را به خوبی میپوشاند.
هوش مصنوعی: کجا میتواند جواهرات و ثروتهای دنیا با نگاه پر از عشق او رقابت کند؟ چرا که او به راحتی و با ناز و کرشمه، جانهای کوچک عاشقان را به دست میآورد.
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی و دلربایی غزالان اشاره دارد که با چشمان حلقهای خود جذابیت خاصی دارند. شاعر به طوری توصیف میکند که این غزالان قادرند بر گردن خود زینتی شبیه طوق بزنند، به گونهای که این زیبایی حتی شیران را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و آنها را مجذوب میکند. در واقع، این توصیف، نمادی از ظرافت و جذابیت طبیعت است که قادر است قویترین موجودات را نیز به حیرت وا دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
چو بگشاید نگار من دو بادام و دو مرجان را
بدین نازان کند دل را بدان رنجان کند جان را
من و جانان به جان و دل فرو بستیم بازاری
که جانان دل مرا داده است من جان داده جانان را
چو نار کفته دارم دل بنار تفته آگنده
[...]
چو عاشق شد دل و جانم رخ و زلفین جانان را
دل و جان را خطرنبود دل این را باد و جان آنرا
من از جانان دل و دین را به حیلت چون نگه دارم
که ایزد بر دل و جانم مسلط کرد جانان را
نگارینی که چون بینی لب و دندان شیرینش
[...]
زهی سر بر خط فرمان تو افلاک و ارکان را
چوچابک دست معماری است لطفت عالم جان را
ز ابر طبع لولوء بخش و باد لطف تو بوده
بروز مفلسی بنشانده ی دریا و عمان را
تو کوه گوهری در ذات و من هرگز ندانستم
[...]
رسید آن شه رسید آن شه بیارایید ایوان را
فروبرید ساعدها برای خوب کنعان را
چو آمد جان جان جان نشاید برد نام جان
به پیشش جان چه کار آید مگر از بهر قربان را
بدم بیعشق گمراهی درآمد عشق ناگاهی
[...]
گه از می تلخ میکن آن دو لعل شکرافشان را
که تا هر کس به گستاخی نبیند آن گلستان را
کنم دعوی عشق یار و آنگه زو وفا جویم
زهی عشق ار به رشوت دوست خواهم داشتن آن را
بران تا زودتر زان شعله خاکستر شود جانم
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.