گنجور

 
صائب تبریزی

از تجرد نور حکمت در دل افزون می‌شود

خُم چو خالی شد ز مِی ، جایِ فلاطون می‌شود

صبر بر بی‌حاصلی می‌بایدش چون سرو کرد

در ریاض آفرینش هرکه موزون می‌شود

می چو شد انگور، بیرون آید از زندان خُم

می‌برم غیرت بر آن عاقل که مجنون می‌شود

بر امید وصل، عاشق تن به سختی می‌دهد

بهر شیرین کوهکن حمال گلگون می‌شود

از غبار دل مگر انشای صحرایی کند

ورنه هامون کی حریف شور مجنون می‌شود؟

می‌کند در پرده شب جلوه دیگر شراب

از خط افزون نشئه لب‌های میگون می‌شود

نیست قیل و قال ما چون عندلیبان بهر گل

بر سر خار ملامت بیشتر خون می‌شود

گر چنین خواهد ز بار حرص خم شد پشت‌ها

خاک در اندک زمان منعم ز قارون می‌شود

پیش عفو حق چه باشد جرم ما آلودگان؟

بحر از سیلاب یک ساعت دگرگون می‌شود

ناصِح بی‌درد صائب هرزه می‌سوزد نفس

می‌شود فرزانه مجنون مشک اگر خون می‌شود

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سیف فرغانی

هردم از عشق تو حال من دگرگون می‌شود

وز غمت ای دل‌ستان جان را جگر خون می‌شود

آن عجب نبود که شوریده شوم دیوانه‌وار

عاقل از عشق تو گر لیلی‌ست مجنون می‌شود

دوستدار عاشقان تو هم از عشاق تست

[...]

اهلی شیرازی

دفع غم دور از تو میل باده‌ام چون می‌شود

در دهان چون زهر تلخ و در جگر خون می‌شود

مست و خندان بر سر عاشق مران بهر خدا

کش عنان اختیار از دست بیرون می‌شود

همچو شمعم آتشی کز مهر رویت در گرفت

[...]

فضولی

هردم از شوق لب لعلت دلم خون می‌شود

صورت حالم ز خون دل دگرگون می‌شود

تا خطش سر زد ز رخ شد روز غم بر من دراز

موسمی کش روز می‌کاهد شب افزون می‌شود

گر حذر داری ز دود آه من حرفی بگو

[...]

صائب تبریزی

از نظربازان کمال حسن افزون می‌شود

از فشار طوق قمری سرو موزون می‌شود

نشکند هرگز خمار آتش از اشک کباب

عشق کی سیراب از دل‌های پرخون می‌شود؟

نیست ممکن یافتن مضمون خط یار را

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از صائب تبریزی
واعظ قزوینی

کارها در آب و خاک فقر وارون می‌شود

سرو اگر کارند اینجا، بید مجنون می‌شود!

گر چنین از شوق پابوس تو می‌بالد به خود

زلف آخر مصرع آن قد موزون می‌شود

گر خیال آن دهان از دل نیاید در نظر

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه