گنجور » سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان

سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان »

حکایت شمارهٔ ۳۶

دو برادر یکی خدمت سلطان کردی و دیگر به زورِ بازو نان خوردی.

باری، این توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مشقّتِ کار کردن برهی؟

گفت: تو چرا کار نکنی تا از مَذَلَّتِ خدمت رهایی یابی؟ که خردمندان گفته‌اند: نانِ خود خوردن و نشستن به که کمرشمشیرِ زرّین به‌خدمت بستن.

به دست آهک تفته کردن خمیر

به از دست بر سینه پیشِ امیر

عمرِ گرانمایه در این صرف شد

تا چه خورم صَیْف و چه پوشم شِتا

ای شکم خیره به نانی بساز

تا نکنی پشت به خدمت دو تا

جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه

حاشیه‌ها

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

منبع اولیه:	ویکی‌نبشته
تعداد ابیات:	۳

خلاصه

هوش مصنوعی: دو برادر یکی خدمت سلطان می‌کرد و دیگری با زور بازو نان می‌خورد. برادر توانگر از درویش خواست که چرا به کار نمی‌پردازد تا از سختی‌های کار کردن راحت شود. درویش پاسخ داد که تو چرا کار نمی‌کنی تا از ذلت خدمت رهایی یابی. او به این نکته اشاره کرد که خردمندان گفته‌اند که از نان خود خوردن و آزاد بودن بهتر از این است که خود را به خدمت دیگران بسپاری. در این شعر بیان شده که عمر باید به درستی صرف شود و انسان نباید به خاطر شکم خود به خدمت دیگران ادامه دهد.

برگردان به زبان ساده

# دو برادر یکی خدمت سلطان کردی و دیگر به زورِ بازو نان خوردی.

هوش مصنوعی: دو برادر بودند که یکی برای سلطان کار می‌کرد و دیگری به واسطه کار و تلاش خود به تامین معیشت می‌پرداخت.

# باری، این توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مشقّتِ کار کردن برهی؟

هوش مصنوعی: این شخص پولدار به درویش گفت: چرا به دیگران خدمت نمی‌کنی تا از زحمت کار کردن راحت شوی؟

# گفت: تو چرا کار نکنی تا از مَذَلَّتِ خدمت رهایی یابی؟ که خردمندان گفته‌اند: نانِ خود خوردن و نشستن به که کمرشمشیرِ زرّین به‌خدمت بستن.

معنی جمله آخر: نانْ از دسترنج خود خوردن و آسوده‌دل نشستن بهتر از کمرشمشیر (شمشیری که غلامان هنگام خدمت با کمربند زرّین حمایل می‌کردند) زرّین بستن و به چاکری ایستادن است.

# به دست آهک تفته کردن خمیر

به از دست بر سینه پیشِ امیر

آهکِ داغ را با دست سرشتن و درهم آمیختن بسی نیکوتر است از دست در بغل کردن و به چاکریِ فرمانروایان ایستادن.

# عمرِ گرانمایه در این صرف شد

تا چه خورم صَیْف و چه پوشم شِتا

هوش مصنوعی: عمر باارزش من به این گذشت که چه غذایی در تابستان بخورم و چه لباسی در زمستان بپوشم.

# ای شکم خیره به نانی بساز

تا نکنی پشت به خدمت دو تا

ای شکم بی‌شرم، به یک گِرده نان (به یک لا نان) قناعت کن و افزون‌طلب مباش تا ناگزیر نباشی که برای چاکری بزرگان خم (دوتا=خمیده) شوی.

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)

حاشیه‌ها

حاشیه‌ها

پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی

راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور

حاشیه‌ها

حکایت شمارهٔ ۳۶ به خوانش دکتر مریم صمدی
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.

حکایت شمارهٔ ۳۶ به خوانش حمیدرضا محمدی

حکایت شمارهٔ ۳۶ به خوانش محمدرضا خسروی

حکایت شمارهٔ ۳۶ به خوانش ابوالفضل حسن زاده

حکایت شمارهٔ ۳۶ به خوانش فاطمه زندی

فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم

حاشیه‌ها

پیشنهاد مشق شعر

حاشیه‌ها

حاشیه‌ها

تا به حال ۴۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

نگین شکروی در ‫۱۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۸ شهریور ۱۳۸۹، ساعت ۲۰:۰۲ نوشته:

با درود وسپاس فراوان
" ای شکم خیره به تایی بساز" صحیح است
---
پاسخ: با تشکر، «تایی» جایگزین «نانی» شد، هر چند شادروان فروغی در حاشیه بدل «نانی» را هم آورده است.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	همرسانی متن شعر جاری در گنجور
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

حکایت شمارهٔ ۳۶