این باد بهار بوستان است؟
یا بوی وصالِ دوستان است؟
دل میبرد این خط نگارین
گویی خط روی دلستان است
ای مرغ به دام دل گرفتار
بازآی که وقت آشیان است
شبها من و شمع میگدازیم
این است که سوز من نهان است
گوشم همه روز از انتظارت
بر راه و نظر بر آستان است
ور بانگ مؤذنی میاید
گویم که دَرای کاروان است
با آن همه دشمنی که کردی
بازآی که دوستی همان است
با قوت بازوان عشقت
سرپنجهٔ صبر ناتوان است
بیزاری دوستان دمساز
تفریق میان جسم و جان است
نالیدن دردناک سعدی
بر دعوی دوستی بیان است
آتش به نی قلم درانداخت
وین حِبْر که میرود دُخان است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بهار و زیباییهای آن اشاره میکند و از حس دلانگیز وصال دوستان سخن میگوید. او از یک طرف دلباختگی و دلتنگی خود را برای دوستانش ابراز میکند و از طرف دیگر، میخواهد آنها بازگردند و ارتباطات قبلی را از سر بگیرند. درد و سوزی که در دل دارد، ناشی از انتظار و جدایی است. او همچنین به تضاد بین دوستی و دشمنی، و ناراحتی از فاصلههای ایجاد شده بین دوستان اشاره میکند و در نهایت، به امید برقراری دوباره ارتباط و نزدیکی میپردازد.
آیا این نسیم باد بهاری است که از جانب بوستان می وزد؟ یا بوی خوش رسیدن به دوستان است؟ [ بهار: شکوفه های تازه و نو رُسته ، گل درخت نارنج و نوعی گل گاو چشم و اقحوان اصغر است، بستان افروز که آن را تاج خروس گویند که گلی است سرخ رنگ و به عنوان گل زینتی نیز در باغ ها کاشته می شود. ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
این نوشتهٔ زیبا آدمی را مجذوب خود می سازد، گویی مثل موهای تازه رُسته بر روی گونه های معشوق است. [ خط (اول): دست خط و نوشته، (دوم): موهای تازه رُسته ای که گرد رخسار خوب رویان بر آمده باشد / نگارین: زیبا / کنایه: دل بردن (شیفته و بی قرار کردن) ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
ای پرندهٔ گرفتارِ دل باز گرد که هنگام باز گشتن به آشیانه و رسیدن به آرامش است. [ جناس لاحق : ای ، آی / تناسب مرغ، گرفتار، آشیان /استعارهٔ مصرّحه: مرغ (عاشق) ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
من و شمع شب ها در سوز و گدازیم؛ با این تفاوت که سوز شمع آشکار و سوز درون من پنهان است. [ گداختن: ذوب شدن / کنایه: گداختن (لاغر شدن) ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
همه روزه در انتظار خبری که از تو رسد، گوشم به راه و چشمم بر آستانت دوخته شده است.[نظر: نگاه / آستان: درگاه و پیشگاه / کنایه: گوش به راه و نظر بر آستان بودن (انتظار کشیدن) ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
آنچنان در انتظارت به سر می برم که اگر موذنی اذان گوید، صدای زنگ کاروان می پندارم. [ مؤذن: اذان گو / درای : زنگی که بر شتر بندند. / تشبیه: بانگ موذن به درای کاروان مانند شده است. ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
با وجود آنکه بر من دشمنی های بسیار روا داشتی، باز گرد زیرا دوستی من با تو همان دوستی پیشین است. [ تضاد: دشمنی، دوستی ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
سر پنجهٔ صبر و شکیبایی در برابر نیروی بازوان عشق تو تاب مقاومت ندارند. [ استعارهٔ مکنیه: بازوان عشق، سر پنجهٔ صبر ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
بی میلی دوستان موافق از یکدیگر همانند جدایی میان تن و روان است . [ دمساز: موافق و هم راز / تفریق : فاصله و جدایی ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
این که سعدی دردمندانه می نالد، ناله های او بیانگر عشق و دوستی است . [ دعوی: ممالِ دعوا، ادعا / بیان: دلیل و اثبات ] - منبع: شرح غزلهای سعدی
نالیدن سعدی نی قلم را سوزاند و این مرکبی که بر کاغذ نقش می بندد، دود نی قلم است که در اثر ناله سعدی دل سوخته به وجود آمده است . [ حبر: سیاهی و دوده مرکب / دخان: دود ] - منبع: شرح غزلهای سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
ای آنکه لطیفه های طبعت
اجرا ده صد هزار جان است
کلک تو به شکل هست ماری
کش آب حیات در دهان است
با همت تو چهار طاقی است
[...]
خورشید ممالک جهان است
شایستهٔ بزم و رزم از آن است
هر شور وشری که در جهان است
زان غمزهٔ مست دلستان است
گفتم لب اوست جان، خرد گفت
جان چیست مگو چه جای جان است
وصفش چه کنی که هرچه گویی
[...]
این خط شریف از آن بنان است
وین نقل حدیث از آن دهان است
این بوی عبیر آشنایی
از ساحت یار مهربان است
مهر از سر نامه برگرفتم
[...]
میخانه سرای عاشقان است
رندی که چو ماست عاشق آن است
بستان و بنوش شادی ما
جامی که به از شراب جان است
از ما نکند کناره معشوق
[...]
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۱۱ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.