گنجور

 
مولانا

مندیش از آن بت مسیحایی

تا دل نشود سقیم و سودایی

لاحول کن و ره سلامت گیر

مندیش از آن جمال و زیبایی

فرصت ز کجا که تا کنی لاحول

چون نیست از او دمی شکیبایی

ماهی ز کجا شکیبد از دریا

یا طوطی روح از شکرخایی

چون دین نشود مشوش و ایمان

زان زلف مشوش چلیپایی

اخگر شده دل در آتش رویش

بگرفته عقول بادپیمایی

دل با دو جهان چراست بیگانه

کز جا برمد صفات بی‌جایی

ای تن تو و تره زار این عالم

چون خو کردی که ژاژ می‌خایی

ای عقل برو مشاطگی می‌کن

می‌ناز بدین که عالم آرایی

بگرفته معلمی در این مکتب

با حفصی اگر چه کارافزایی

ای بر لب بحر همچو بوتیمار

دستور نه تا لبی بیالایی

این‌ها همه رفت ساقیا برخیز

با تشنه دلان نمای سقایی

مشرق چه کند چراغ افروزی

سلطان چه کند شهی و مولایی

مصقول شود چو چهره گردون

چون دود سیاه را تو بزدایی

درده تو شراب جان فزایی را

کز وی آموخت باده صهبایی

یکتا عیشی است و عشرتی کز وی

جان عارف گرفت یکتایی

از دست تو هر که را دهد این دست

بی عقبه لا شده است الایی

ای شاد دمی که آن صراحی را

از دور به مست خویش بنمایی

چون گوهر می‌بتافت بر خاکم

خاک تن من نمود مینایی

دریای صفات عشق می‌جوشد

رمزی دو بگویم ار بفرمایی

ور نی بهلم ستیر و بربسته

من دانم و یار من به تنهایی

زین بگذشتم بیار حمرا را

صفراشکن هزار صفرایی

تا روز رهد ز غصه روزی

وین هندوی شب رهد ز لالایی

در حال مگر درت فروبسته‌ست

کاندر پیکار قال می‌آیی

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
عطار

سر برهنه کرده‌ام به سودایی

برخاسته دل نه عقل و نه رایی

با چشم پر آب پای در آتش

بر خاک نشسته باد پیمایی

چون گوی بمانده در خم چوگان

[...]

کمال‌الدین اسماعیل

ای آنکه نکرد عقل دانایی

جز خدمت درگهت تمنّایی

وی آنکه ندید ذات پاکت را

گردون هزار دیده همتایی

رای تو چو مهر عالم افروزی

[...]

حکیم نزاری

ما از غم تو شدیم سودایی

ای دوست چرا دمی نمی‌آیی

بر ما گذری نمیکنی گه گه

ور می‌گذری دمی نمی‌پایی

تا تو نظری به ما و من کردی

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از حکیم نزاری
امیرخسرو دهلوی

تا تو روی چو ماه بنمایی

نتوان دید روی بینایی

نیم بالای تو نباشد سرو

که تو سرو تمام بالایی

به تماشا قدم چه رنجه کنی؟

[...]

رضاقلی خان هدایت

جهان چون تو مرغی ندید و نبیند

که هم فوق بامی و هم در سرایی

از خلق جهان کناره می‌گیرد

آن را که تو در کنار می‌آیی

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه