بخش ۷ - در بیان آنک این غرور تنها آن هندو را نبود بلک هر آدمیی به چنین غرور مبتلاست در هر مرحلهای الا من عصم الله
چون بپیوستی بدان ای زینهار
چند نالی در ندامت زار زار
نامْ میری و وزیری و شهی
در نهانش مرگ و درد و جاندهی
بنده باش و بر زمین رو چون سمند
چون جنازه نه که بر گردن برند
جمله را حمال خود خواهد کفور
چون سوار مرده آرندش به گور
بر جنازه هر که را بینی به خواب
فارس منصب شود عالی رکاب
زانک آن تابوت بر خلقست بار
بار بر خلقان فکندند این کبار
بار خود بر کس منه بر خویش نه
سروری را کم طلب درویش به
مرکب اعناق مردم را مپا
تا نیاید نقرست اندر دو پا
مرکبی را که آخرش تو ده دهی
که به شهری مانی و ویراندهی
ده دهش اکنون که چون شهرت نمود
تا نباید رخت در ویران گشود
ده دهش اکنون که صد بستانت هست
تا نگردی عاجز و ویرانپرست
گفت پیغامبر که جنت از اله
گر همیخواهی ز کس چیزی مخواه
چون نخواهی من کفیلم مر ترا
جنت الماوی و دیدار خدا
آن صحابی زین کفالت شد عیار
تا یکی روزی که گشته بد سوار
تازیانه از کفش افتاد راست
خود فرو آمد ز کس آنرا نخواست
آنک از دادش نیاید هیچ بد
داند و بیخواهشی خود میدهد
ور به امر حق بخواهی آن رواست
آنچنان خواهش طریق انبیاست
بد نماند چون اشارت کرد دوست
کفر ایمان شد چو کفر از بهر اوست
هر بدی که امر او پیش آورد
آن ز نیکوهای عالم بگذرد
زان صدف گر خسته گردد نیز پوست
ده مده که صد هزاران در دروست
این سخن پایان ندارد بازگرد
سوی شاه و هممزاج باز گرد
باز رو در کان چو زر دهدهی
تا رهد دستان تو از دهدهی
صورتی را چون بدل ره میدهند
از ندامت آخرش ده میدهند
توبه میآرند هم پروانهوار
باز نسیان میکشدشان سوی کار
همچو پروانه ز دور آن نار را
نور دید و بست آن سو بار را
چون بیامد سوخت پرش را گریخت
باز چون طفلان فتاد و ملح ریخت
بار دیگر بر گمان طمع سود
خویش زد بر آتش آن شمع زود
بار دیگر سوخت هم واپس بجست
باز کردش حرص دل ناسی و مست
آن زمان کز سوختن وا میجهد
همچو هندو شمع را ده میدهد
که ای رخت تابان چون ماه شبفروز
وی به صحبت کاذب و مغرورسوز
باز از یادش رود توبه و انین
کاوهن الرحمن کید الکاذبین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن از شعرای حکیم و حکمتهای عرفانی است که به تفکر در مورد زندگی و مرگ، و نیاز به توبه و دوری از دنیا و هوسها پرداخته است. شاعر به این نکته اشاره دارد که انسان باید به مقام بندگی تن در دهد و از خودخواهی و فریب دنیا دوری کند. او بر این باور است که زندگی دنیوی و مناصب٬ همگی در نهایت به بار زحمات انسان بر دوش دیگران و مرگ منتهی میشوند. در این میان، پیغامبر نیز به افراد توصیه میکند که از دیگران چیزی نخواهند و به جای آن، به خداوند اعتماد کنند.
شاعر به تمثیلاتی چون شمع و پروانه اشاره میکند که نشاندهنده وابستگی انسانها به دنیا و سختیهای آن است، و به ما یادآوری میکند که نباید در گناهان غرق شویم و ایمان را فدای خواستههای زودگذر دنیوی کنیم. در نهایت، بر لزوم توبه و بازگشت به ذات حقیقی و روحانی تأکید میورزد.
هوش مصنوعی: وقتی به آن چیز که باید از آن دوری کنی دست یابی، دیگر نیازی به شکایت و ناله کردن نداشتی. اکنون فقط باید از اشتباهاتت پشیمان باشی.
آنچیزی که میری و وزیری و شاهی مینامند در اصل مرگ و درد و جانکندن است.
بنده و خدمتگار باش و بر زمین، پیاده برو و همچون سمند، سبکرو باش (نه آنکه بر تخت روان و بر دوش بندگان) و در حقیقت مانند جنازه که بر دوش میبرند.
هوش مصنوعی: هر کسی که بار سنگینی بر دوش دارد، در نهایت با همان بار به مقصد خواهد رسید، حتی اگر مسیرش به سمت گور باشد.
هوش مصنوعی: اگر بر جنازه کسی در خواب ببینی، نشان آن است که او به مقام و جایگاه بلندی خواهد رسید.
هوش مصنوعی: زیرا آن تابوت بر دوش مردم است و این بار سنگین را بر دوش آنان گذاشتهاند.
هوش مصنوعی: نمیتوانی بار مسئولیت و مشکلاتت را بر دوش دیگران بیندازی. خودت را پایینتر از دیگران نکن و در جستجوی مقام و قدرت از درویشی و بینیازی غافل نمان.
هوش مصنوعی: به دیگران بیاحترامی نکن و بر روی گردن آنها پا نگذار، چون این کار نتیجهای خوب نخواهد داشت و ممکن است عواقب بدی برایت به همراه داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر تو اسبی را پیش خودت پرورش دهی و آخر سر آن را به کسی بدهی که آن را به شهری ببرد و خراب کند، چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: باید در نظر داشت که اکنون که نام و شهرت تو بلند شده است، نباید رفتاری را در پیش بگیری که موجب ویرانی و نابودی شود.
هوش مصنوعی: اکنون که خداوند به تو نعمتهای زیادی داده است، از آنها استفاده کن و دست از درخواستهای بیهوده و نابجا بردار تا به ضعف و ناتوانی گرفتار نشوی.
هوش مصنوعی: پیامبر فرمود: اگر بهشت را از خداوند میخواهی، از هیچ کس چیزی نخواه.
هوش مصنوعی: وقتی که نخواهی من را، بهشت و دیدار خدا هم برای تو چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: آن رفیق از روی شجاعت و مسئولیت، به نگهداری و حمایت از دیگران پرداخت، تا روزی که به ناگهان تغییر حال داده و به وضعی بد افتاد.
هوش مصنوعی: تازیانه از دستش افتاد و او به سمت پایین آمد و هیچ کس آن را از او نخواست.
هوش مصنوعی: او از داد و بخشش خود هیچ بدی نمیبیند و بدون اینکه چیزی بخواهد، به دیگران کمک میکند.
هوش مصنوعی: اگر خواستهات بر اساس دستور حق باشد، این خواسته درست و جایز است؛ مانند خواستههایی که انبیا دارند.
هوش مصنوعی: وقتی دوست اشاره کند، هیچ چیز بد نمیماند؛ زیرا ایمان و کفر هر دو در عشق او معنا پیدا میکنند.
هوش مصنوعی: هر بدی که دستور او به وجود آورد، از نیکوترین چیزهای دنیا فراتر میرود.
هوش مصنوعی: اگر صدفی که درونش مروارید است خسته و آسیبدیده شود، نباید آن را دور بیندازی، زیرا درون آن صدها و هزاران مروارید ارزشمند نهفته است.
هوش مصنوعی: این سخن هیچگاه پایان نمییابد، برگرد به سوی پادشاه و همدرد.
هوش مصنوعی: به هنگامی که تو در کارهای خود تلاش و کوشش میکنی، همچون زر خالص با ارزش میشوی. پس دستهایت از ناملایمات و مشکلات رها خواهند شد.
هوش مصنوعی: چهرهای زیبا را مانند نقابی به دست میدهند و در پایان، از ندامت و پشیمانی به او دهانه میدهند.
هوش مصنوعی: توبه کنندگان همچون پروانهها به سوی نسیان و فراموشی میگریزند و دوباره به کارهای گذشته خود باز میگردند.
هوش مصنوعی: همچون پروانه که از دور شعلهی آتش را میبیند و به سمت آن پرواز میکند، او نیز به سمت نوری رفت که از دور میدید و بار خودش را به آن سو حمل کرد.
هوش مصنوعی: وقتی آمد، پروازش را از دست داد و مانند کودکان به زمین افتاد و تکههای نمک را ریخت.
هوش مصنوعی: یک بار دیگر با امید به اینکه از چیزی بهرهمند شوم، به شعله آن شمع نزدیک شدم.
هوش مصنوعی: دوباره احساسات شدید و خواستههای دل، او را به سمت قبل کشاند و دوباره به سوی آنچه که میخواست، منتقل کرد.
هوش مصنوعی: در آن لحظهای که شعلهها آغاز به سوختن میکنند و شمع دچار احتراق میشود، همانند هندی که در تلاش است، شمع را فرو میفروشد.
هوش مصنوعی: عشق تو چون ماهی درخشان و زیباست، اما در کنار کسانی قرار میگیری که دروغ میگویند و دل آدم را میسوزانند.
هوش مصنوعی: اگرچه او از توبه و ندامت خود بازگردد، اما رحمت خداوند کید و نیرنگ دروغگویان را در هم میشکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.