گنجور

حاشیه‌گذاری‌های علی عشایری

علی عشایری

تاریخ پیوستن: ۲م تیر ۱۴۰۳

دانش‌آموختهٔ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران

آمار مشارکت‌ها:

حاشیه‌ها:

۱۹


علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۱۸ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » رباعیات » شمارهٔ ۲۰۲:

مصراع نخست و سوم این رباعی براساس دستنویس کهن کتاب رسائل العشاق تصحیح می‌شود:

جز بر دل من غم تو پیروز مباد

جز  جان من از غم تو باسوز مباد

بس روز رخت ندیدم و بود روا

روزی که غمت نبینم آن روز مباد

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۱۲ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۶۲:

این رباعی براساس دستنویس کهن کتاب رسائل العشاق تصحیح می‌شود.

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۰۷ دربارهٔ کمال‌الدین اسماعیل » رباعیات » شمارهٔ ۹۰:

مصراع سوم این رباعی براساس دستنویس کهن کتاب رسائل العشاق تکمیل و تصحیح می‌شود:

بیماری بنده را طبیبی استاد

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۰۳ دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۲۰۲:

مصراع نخست پیوند به وبگاه بیرونیاین رباعی براساس دستنویس کهن کتاب رسائل العشاق تصحیح می‌شود:

نادیده تو را چو راه را کردم ساز

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.

علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۰:۵۴ دربارهٔ امیر معزی » قصاید » شمارهٔ ۱۷۹:

بیت نخست این قصیده اشکال قافیه دارد و براساس دستنویس کهن رسائل العشاق تصحیح می‌شود:

تهنیت گویند شاهان را به عید نامورد

عید را من تهنیت گویم به شاه دادگر 

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ ماه قبل، شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۰:۵۰ دربارهٔ ازرقی هروی » رباعیات » شمارهٔ ۷:

این رباعی براساس دستنویس کهن کتاب رسائل العشاق تصحیح می‌شود و صورت کهن و درست در آن‌جا ذکر شده:

چون بدعهدی گشت نخست از تو درست

در شستن دست از تو چرا بودم سست

گر دست بشستمی ز تو روز نخست

امروز به خونْ روی نبایستی شست

رسائل العشاق، برگ ۱۵۰ پشت

رجوع کنید به مقالهٔ «تصحیح و بازیابی چند بیت براساس دستنویس رسائل العشاق و وسائل المشتاق» از علی عشایری، کهن‌نامهٔ ادب پارسی، سال ۱۵، شمارهٔ ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳، صفحات ۲۷۱-۳۰۳.پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۴۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۶۴:

مصرعِ نخست بیتِ اول دو خوانشِ متفاوت دارد که هردو مفیدِ معنا هستند. جالب آنکه محمدرضا شجریان در یکی از اجراهایش، این بیت را دو بار می‌خوانَد، اما هر بار با یکی از این خوانش‌ها: 

۱. ما سرخوشانِ مستِ دل‌از‌دست‌داده‌ایم 

۲. ما سرخوشانِ مست، دل از دست داده‌ایم 

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۲۰ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۶۰ - نامه نوشتن ویس به رامین و دیدار خواستن:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«ز ماهی در محاق مهر مانده 

زمانه نامهٔ عزلش بخوانده»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«ز باغی سربه‌سر آفت‌گرفته 

به باغی سربه‌سر خرّم شکفته»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۵): 

پیوند به وبگاه بیرونی

 

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۱۶ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۷۲ - مویه کردن ویس بر جدایى رامین:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«چرا کردی مرا چونین فراموش؟

که تا گشتم ز غم بی‌صبر و مدهوش»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«نه جز تو نیست در گیتی مرا کس؟

در این گیتی هوایِ من تویی بس»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۵): 

پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۱۲ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۱۰۴ - نامه نوشتن ویس به پیش رامین:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«مرا چون تو شکاری مانده در دست

به تن، جان چون توانم دادن از دست؟»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«فراوان رنج یابد دامداری

به دشت و کوه، تا گیرد شکاری»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۵): 

پیوند به وبگاه بیرونی

 

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۰۹ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۲۵ - بغایت رسیدن عشق رامین بر ویس:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«چنین بوده است دائم گردشِ چرخ

دگرگون یابد از وی هر کسی بَرخ»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«شما را بخت، جفت و باغ داده است 

مرا در عشق، درد و داغ داده است»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۵):

پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۰۳ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۹۹ - پاسخ دادن ویس رامین را:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«ز سر گیریم عشق و مهربانی

که بس خرّم بُوَد این زندگانی»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«به آبِ مِهر دل‌ها را بشوییم

حدیثِ رفته را دیگر نگوییم»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۴):

پیوند به وبگاه بیرونی

 

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۵۷ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۷۳ - سیر شدن رامین از گل و یاد کردن عهد ویس:

بیتی نویافته از این بخشِ ویس و رامین در کتابِ کهنِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«همی گویم کنون نالان و گریان 

پشیمانم پشیمانم پشیمان»

که باید پس از بیتِ زیر قرار بگیرد: 

«چه عذر آرم کنون با دلربایم؟ 

دلِ پرداغ، وی را چون نمایم؟»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۴): پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۴۵ دربارهٔ فخرالدین اسعد گرگانی » ویس و رامین » بخش ۴۰ - نشستن موبد در بزم با ویس و رامین و سرود گفتن رامین به حال خود:

یک بیتِ نویافته از این قسمتِ ویس و رامین در کتاب رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق نقل شده است: 

«به عشق اندر چنین بسیار باشد 

همیشه مردِ عاشق خوار باشد 

هوایِ دل چنین بسیار کرده است 

بسا جانِ عزیزان خوار کرده است»

چنانکه ملاحظه می‌فرمایید، بیتِ دوم در نسخ ویس و رامین نیست اما بر اساس حضورِ آن در کتابِ کهنِ رسائل‌العشق به نامِ فخرالدّین اسعدِ گرگانی، از نویافته‌هایِ این بخشِ ویس و رامین است.

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۴): پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۳۰ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۲- سورة البقره‏ » بخش ۷۲ - ۲۲ - النوبة الثالثة:

«تو همه از مهرِ من آری حدیث 

من همه از عشقِ تو گویم سخن»

این بیتِ نقل‌شده در کشف‌الاسرار، به همراهِ یک بیتِ دیگر در کتابِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق به نامِ فرّخیِ سیستانی نقل شده است و از اشعارِ نویافتهٔ فرّخی‌اند: 

یار چو تو باید و عاشق چو من

نیست چو ما در همه گیتی دو تن 

تو همه از مهر من آری حدیث 

من همه از عشق تو گویم سخن

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحات ۱۷ و ۳۵ ): پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۱۳ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۲:

بیتی بازیافته از این غزلِ انوری در کتابِ کهنِ «رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق» نقل شده است: 

در خونِ دلِ خویش تو را جای گزیدم 

چون خونِ دل از دیده بپالود، برفتی 

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۳): پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۳۷ دربارهٔ امیر معزی » غزلیات » شمارهٔ ۴۶:

یکی از ابیاتِ ساقط‌شده از این غزلِ امیر معزیِ نیشابوری، در کتابِ «رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق» نقل شده است: 

«قلاش‌وار خیره چه گَردی به گِردِ شهر؟

جایی فرونشین و به هر جای درمشو»

(رجوع کنید به مقالهٔ «معرفیِ ابیاتِ نویافته در دست‌نویسِ رسائل‌العشاق و وسائل‌المشتاق»، از علیِ عشایری، در مجلهٔ تاریخِ ادبیات، دورهٔ ۱۶، شمارهٔ ۲، صفحهٔ ۳۶): پیوند به وبگاه بیرونی

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۲۷ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۹۰:

متأسفانه استاد شجریان مصرع «خیالِ حوصلهٔ بحر می‌پزد, هیهات» را به صورت «خیالْ حوصلهٔ بحر می‌پزد، هیهات» می‌خواند که در این صورت معنای بیت مضمحل است.

علی عشایری در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۲۴ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۵:

دربارهٔ مصرع «حکایتی ز دهانت به گوش جان من آمد» باید گفت استاد شجریان کلمهٔ «من» را سهواً از آواز خود حذف کرده‌اند!