گنجور

حاشیه‌گذاری‌های Nazanin

Nazanin

یک ایرانی ساده هستم. علاقه مند به ادبیات.


Nazanin در ‫۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۱۵:۴۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » فریدون » بخش ۱۰:

چگونه ممکن است که فردوسی ، ایرج شاه ایران را به مور ، تشبیه کند ؟! 

این بیت اگر در نسخه فلورانس آمده باشد هم اشتباه است چون اصلا با عقل جور در نمی آید . 

Nazanin در ‫۴ ماه قبل، چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۱۲ در پاسخ به مریم دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۰۹:

با درود ، 

همگان میدانند و ثبت هم شده است که شمس تبریز از تبریز بوده است . اینکه چرا مولانا چنین گفته و چه کسی خود را از ترکستان و فرغانه میداند مشخص نیست . 

Nazanin در ‫۷ ماه قبل، شنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۱۵ در پاسخ به جهن یزداد دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » ضحاک » بخش ۸ - به پا خاستن فریدون در برابر ضحاک:

در کجای شاهنامه این بیت آمده و از فرارود سخن و ماورالنهر سخن گفته ؟ 

Nazanin در ‫۷ ماه قبل، شنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۱۴ در پاسخ به رضا دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » ضحاک » بخش ۸ - به پا خاستن فریدون در برابر ضحاک:

چنین بیتی که شما ذکر کردید اصلا در شاهنامه وجود ندارد . منکه ندیدم . شما اگر میدانید ، آدرس بیت را بفرمایید . 

Nazanin در ‫۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۱:۴۷ در پاسخ به مرتضی دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۴ - گفتار اندر آفرینش مردم:

نخستین فطرت پسین شمار تویی خویشتن را به بازی مدار

درود بر شما دوست گرامی ! 

متاسفانه آقای خالقی مطلق با تصحیح خود نشان دادند که از روح شاهنامه بی خبرند ! 

شمار ، هرگز نمی‌تواند کنایه از روز شمار یا قیامت باشد چرا که وقتی فردوسی حکیم ، در بیان داستان آفرینش ، حکمت و فلسفه ایران باستان را به میان آورده ، نمیتواند به ناگاه ، فلسفه ادیان ابراهیمی در باره روز داوری و قیامت را به میان آورد . چنانکه میدانید در ادیان ابراهیمی ، ابتدا افلاک ، فرشتگان و سپس انسان آفریده شده و اشاره ای هم به جمود و نبات و حیوان نشده ! 

Nazanin در ‫۱ سال قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۴۰ در پاسخ به بابک بامداد مهر دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » دم را دریابیم [۱۴۳-۱۰۸] » رباعی ۱۴۲:

دوست گرامی ، واژه " نگری " در این بیت به معنی نگریستن نیست بلکه به معنای مثال و نمونه ، چشم انداز و مانند اینهاست . حتی می‌توان گفت کوتاه شده نگاره به معنی نقش، شکل یا تصویر است . 

Nazanin در ‫۱ سال قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۳۶ در پاسخ به امید دربارهٔ خیام » ترانه‌های خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » دم را دریابیم [۱۴۳-۱۰۸] » رباعی ۱۴۲:

دوست گرامی ، وجهی که شما بیت را نوشته و میخوانید اشتباه است . 

درست آن اینگونه است : 

گردون ، نگری ز قد فرسوده ماست .

یعنی خمیدگی فلک ، نشانی یا مثالی از قامت خمیده ماست.

 

Nazanin در ‫۲ سال قبل، سه‌شنبه ۶ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۰۰ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » فیه ما فیه » فصل پنجاه و نهم - مَافُضِّلَ اَبُوْبَکْرٍ بِکَثْرَةِ صَلوةٍ وَصَوْمٍ وَصَدَقَةٍ وُقِرَّ بِمَافِي قَلْبِهِ:

فکر کردم در حال شکایت از اصل بندگی هستید !! 

واقعا در بنده کردن انسانی توسط انسانی دیگر ، چه محبتی نهفته است که حالا بخواهیم سر عدالت در مساوات ، صحبت کنیم ؟! 

Nazanin در ‫۲ سال قبل، سه‌شنبه ۶ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۵۹ دربارهٔ مولانا » فیه ما فیه » فصل پنجاه و نهم - مَافُضِّلَ اَبُوْبَکْرٍ بِکَثْرَةِ صَلوةٍ وَصَوْمٍ وَصَدَقَةٍ وُقِرَّ بِمَافِي قَلْبِهِ:

این چه محبتی است که انسانی به بندگی انسانی دیگر در آید ؟ 

از کدام محبت صحبت می‌شود؟! 

Nazanin در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۱۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۲:

چقدر عجیب است که این شعر حافظ با این شب یلدای ما در سال ۱۴۰۱ شمسی ، جور می آید ! 

شعر سحر انگیز به این میگویند،  انگار از پس اینهمه سال ، برای  امروز ما سروده است!  

راستی ممکن است لطفا بیت آخر را توضیح بیشتری دهید که منظور حافظ از این بیت چیست ؟ 

Nazanin در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۲۵ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۶ در پاسخ به فرهاد دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸:

با توجه به مصرع قبلی، داشتن علامت سوال، بهتر است. زیرا در این مصرع نمی گوید  که بگذار و برو ، ( آنطور که شما نوشته اید ) بلکه میگوید : دیگر نرو ! 

سعدی هم در پاسخ میگوید : مگر من می روم ؟ او قلاب را می کشد ! 

Nazanin در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۲۵ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۰۸ در پاسخ به ریحانه دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸:

حضرت سعدی، سنی بوده اند! 

بنابرین ابو الفضل در شعر ایشان جایی ندارد . 

Nazanin در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۳۸ در پاسخ به حمید دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » طهمورث » طهمورث:

درست شعر این است : پس آنگه درنگی کنم گردپای! 

Nazanin در ‫۲ سال و ۴ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۳۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » طهمورث » طهمورث:

درست مصرع دوم بیت پنجم این است : 

پس آنگه درنگی کنم گردپای! 

به معنی آنکه : پس از پاک کردن جهان از بدیها و گرفتن جهان به رای خود  ، به استراحت بپردازم.

گرد پای به معنی به استراحت پرداختن 

شاهنامه چاپ بیروت ،  استاد بهرام مشیری .

 

Nazanin در ‫۲ سال و ۸ ماه قبل، یکشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۰۹ در پاسخ به غزل بختیاری دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ترجیع بند:

با دوردی متقابل به همه دوستان ! 

سپاس از پاسخی که فرمودید ، 

آنچه تا کنون در باب تاجیکان خوانده ام این است که : تاجیکان ( ایرانیانی ) بوده اند که در اسیای مرکزی ( سغد) زندگی میکرده و برخی مواقع در تقابل با ترکان  ساکن در این ناحیه و فرا تر در حوالی ختن ، قرار داشتند! 

به هر پارسی زبانی ، تاجیک گفته نمیشود ، چنانکه به هر ایرانی هم تاجیک گفته نمیشود . این برداشت بسیار اشتباه از تاجیک است. 

سعدی در این بیت به این تقابل میان ترکان و تاجیکان اشاره دارد و از این تشبیه  و استعاره در شعر خود استفاده کرده است. 

دیگر اینکه : بلی شعر سعدی بسیار ساده است ، به شرط آنکه ما با اشتباه نویسی ، آن را مشکل نکنبم! 

 

Nazanin در ‫۲ سال و ۸ ماه قبل، یکشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۴۵ دربارهٔ رهی معیری » چند قطعه » قطعهٔ ۴۹ - باور مکن:

در مصرع دوم ، حور درست است، نه هور! 

حور به معنی زیبا روی است که کاملا در تقابل با دیو ، در این بیت قرار میگیرد ، ولی هور در معنی خورشید یا آفتاب است و ارتباطی با معنای نهفته در بیت ، ندارد. 

هذیان هم همان هذیان است. نمیدانم چرا دوستی، درست آن را هزیان گفته اند! 

Nazanin در ‫۲ سال و ۹ ماه قبل، دوشنبه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۲۷ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۱۶:

با درود ،

تا جاییکه به خاطر دارم ، همواره میگفتند :

دوست " آن باشد" که گیرد دست دوست ! 

در پریشان حالی و درماندگی 

این بیت به همین شکل ، در نامه بهادر خان ، آخرین امپراتور گورکانی در هند ، خطاب به دوستش نوشته شده و تصویر آن در ویکیپدیای پارسی  در مقاله مربوط به بهادر خان، موجود است. 

Nazanin در ‫۲ سال و ۱۰ ماه قبل، پنجشنبه ۱۹ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۲۱:۴۳ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » فریدون » بخش ۴:

خانم مینو ، 

در شاهنامه سخنان گوناگون و گاه متضاد از زبان شخصیتهای مختلف شاهنامه، بیان می‌شود.  

همانگونه که آن بیت در باره بد یمنی دختر از زبان شاه یمن ، گفته شده ، در چند بیت پایین تر ، چنین میگوید : 

چو فرزند را باشد آئین و فر 

گرامی به دل بر ، چو ماده چو نر 

Nazanin در ‫۳ سال قبل، سه‌شنبه ۵ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۳:۵۷ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ترجیع بند:

با سلام،

ممکن است دوستان بفرمایند منظور سعدی در مصرع " ترک تو بریخت خون تاجیک " این است که خود را تاجیک فرض کرده یا کلا از یک تشبیه یا استعاره استفاده کرده است ؟ 

همزبانان تاجیک ، مدام این مصرع را برای اثبات تاجیک بودن جناب سعدی ، مثال میزنند. 

دوم اینکه آیا: 

ای سرو بلند قامت ای دوست 

زیباتر و با معنی تر از : 

"ای سروبلندقامتِ دوست "  نیست ؟ 

آخر "سرو بلند قامتِ دوست" ، چه معنی میدهد ؟ 

Nazanin در ‫۳ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۲:۲۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۱۵ - فروختن صوفیان بهیمهٔ مسافر را جهت سماع:

لطفا راهنمایی بفرمایید که چرا در مصرع : 

مر مرا تقلیدشان بر باد داد! 

برای مرا که اول شخص مفرد است، ضمیر " شان " که سوم شخص جمع است ، استفاده شده ؟ 

ایا درست این بیت این نیست : 

خلق را تقلیدشان بر باد داد! 

ای دو صد لعنت بر این تقلید باد ! 

۱
۲