رضا صدر
رضا صدر در ۱ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۳ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۴:۵۷ در پاسخ به Hamid دربارهٔ سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان » حکایت شمارهٔ ۴۰:
نه دوست عزیز، به نظر من کاملا حق با شماست و همانطور که پیشنهاد کردید برای مراعات وزن باید این کلمه اینگونه تلفظ شود: گُرسِنِه
رضا صدر در ۲ سال و ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۰۶ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۵۹۴:
ببخشید نام فامیل من در بالا اشتباه شد
رضا صدر در ۲ سال و ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۰۴ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۵۹۴:
در چند جا وزن درست نیست، که احتمالا اشتباه ضبط یا چاپ است. آن اشتباهات از این قرارند (هر جا توانستم شکل درست احتمالی را هم ذکر میکنم):
گره کشی خوان وصل لب بگشای
(شاید: گر کشی خوان وصل، لب بگشای)
هرچه گفتیم بر زمین انداز باز
(«باز» زیادی است)
رفتی به فکر دور و دراز
(احتمالا: زان که رفتی به فکر دور و دراز)
رضا صدر در ۳ سال و ۱۰ ماه قبل، چهارشنبه ۵ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۱۷:۱۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۲۱:
عجب غزلی از نابغه ما. جستجو می کردم برای همان مصرع «زهی سلام که دارد زنور دنب دراز» که به اینجا رسیدم. بازهم آفرین به گرداننده یا گردانندگان گنجور که واقعاً گنجی ارزشمند را گرد آورده و نگهبانی میکنند.
در جواب بانو معصومه، معنی دقیقش را نمی دانم و مهم نیست، مثل هر هنری تصویری زیبا می سازد که من و شما به آن شکلی بدهیم و معنایی فراخور تخیلمان. این مصرع را بزرگی مثال زده بود در جایی، شاید استاد شفیعی کدکنی در مقدمه گزیده غزلیات شمس. فکر میکنم آن را نمونه آورده بود از تخیل آزاد و وحشی مولانا.
در ضمن وزن مصرع زیر غلط است
به خاک پای تو هر دم همی‌کنند پیغام
احتمالا ضبط درست اون چیزی بوده مثل:
به خاک پای تو هر دم همی کنند پیام
یا حتی با معنی بهتر و با توجه به مصرع بعدی:
به خاک پای تو هر دم همی دهند پیام
رضا صدر در ۴ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۶ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۰۱ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب اول در عدل و تدبیر و رای » بخش ۱۳ - حکایت در معنی رحمت با ناتوانان در حال توانایی:
نمی‌دانم چرا فکر می کنم که سه بیت معروف زیر را هم در این حکایت خوانده ام. هم از نظر وزن و هم از نظر مضمون با آن سازگارند. میدانم که این سه بیت در یک حکایت گلستان هم آمده، ولی نمونه هایی هست که سعدی در گلستان ابیاتی از بوستان را می آورد.
اگر درست باشد، جای این سه بیت احتمالاً در اواخر حکایت و مثلاً قبل از سه بیت آخر است.
بنی‌آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به‌درد آورَد روزگار
دگر عضوها را نمانَد قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
رضا صدر در ۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۴:۰۹ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب سوم در فضیلت قناعت » حکایت شمارهٔ ۱۷:
... پیش رویش نهشته و بر خاک نبشته
رضا صدر در ۴ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۲۳ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۵۹ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب سوم در فضیلت قناعت » حکایت شمارهٔ ۱۵:
به عبارت واضحتر :
معلوم کردم که مروارید غلطانست
یا
معلوم کردم که درّ غلطانست
رضا صدر در ۴ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۲۳ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۵۴ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب سوم در فضیلت قناعت » حکایت شمارهٔ ۱۵:
با توجه به سیاق نثر مسجّعِ شیخ سعدی، پایان این حکایت احتمالا قافیه دار بوده، مثلا "مروارید غلطان" یا "درّ غلطان"
رضا صدر در ۴ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۷، ساعت ۰۱:۳۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۱:
وعده کردی که شوی مست و دو بوسم بدهی
رضا صدر در ۵ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۷، ساعت ۰۵:۴۹ دربارهٔ سعدی » گلستان » دیباچه:
در مصرع زیر
بلبل گوینده بر منابر قضبان
به چای قضبان، اغصان هم شنیده‌ام. این دو کلمه هم معنی اند (شاخه‌ها)، و هر دو شان هم وزن و قافیه را حفظ میکنند. پس از این جهات قدرشان یکی است. منتها، قضبان در آخر این بیت، با غضبان (=خشمگین) در آخر بیت بعد هم‌آوابند (یعنی تلفظشان عین هم است). به این دلیل، بعضی شاید آنرا ترجیح دهند و بعصی بر عکس. من از گروه دومم که به همین دلیل اغصان را ترجیح میدهم.
در ضمن، در ایران روز اول اردیبهشت را روز سعدی نام نهاده اند، که مانده‌ام نکند به خاطر همین ابیات باشد:
اول اردیبهشت ماه جلالی...
رضا صدر در ۵ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۰۳:۵۶ دربارهٔ مهستی گنجوی » رباعیات » رباعی شمارۀ ۱۷۷:
با تصحیحات بالا موافقم. خلاصه، برای سازگاری وزن، و معنی، شکل زیر درست تر است:
در سنگ اگر شوی چو نار ای ساقی
هم آب اجل کند گذار ای ساقی
خاک است جهان صوت برآر ای مطرب
باد است نفس باده بیار ای ساقی
رضا صدر در ۵ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۰۳:۴۴ دربارهٔ مهستی گنجوی » رباعیات » رباعی شمارۀ ۱۷۳:
اضافه بر توضیح جناب جلال افرا:
وزن مصرع اول را هم باید درست کرد، و کلمه باری را به مصرع آخر برگرداند:
مر موی تو را چه بود، بی آزاری
برخاستن از سر چو تو دلداری !
من بنده اگر موی شوم در غم تو
هرگز ز سر تو برنخیزم ، باری !
رضا صدر در ۵ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۰۳:۳۵ دربارهٔ مهستی گنجوی » رباعیات » رباعی شمارۀ ۱۷۱:
بله نظر میآید که مصرع دوم به شکل زیر با معنی تر بشود:
واندر مه دی فصل ربیع آوردی
رضا صدر در ۵ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۰۳:۱۱ دربارهٔ مهستی گنجوی » رباعیات » رباعی شمارۀ ۱۷۲:
وزن مصرع اول غلط است. مصرع سوم هم که ناقص است
رضا صدر در ۵ سال و ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۶، ساعت ۰۴:۲۱ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب ششم در ضعف و پیری » حکایت شمارهٔ ۵:
دو نکته درباره پانوشت خوب بالا از آقای رضا شهنی:
1-وزن مصرع پیشنهادی پایین درست نیست، «بردار» باید همان «بدار» در متن اصلی باشد.
چون پیرشدی زکودکی دست بردار
2- همینطور وزن مصرع پیشنهادی پایین درست نیست:
اکنون راضیم به پنیری چو یوز
وزن درست می‌شود اگر اینگونه باشد:
راضیم اکنون به پنیری چو یوز
رضا صدر در ۵ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۲:۲۶ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب هفتم در تأثیر تربیت » حکایت شمارهٔ ۱۳:
در بعضی نسخه‌ها آمده: هندو بچه‌ای نفط اندازی ...