بر دلم صدهزار نیشترست
بلکه از صدهزار بیشترست
شرح یک ماجرا ز دردسرم
موجب صدهزار درد سرست
پیکرم آنچنان شدست ضعیف
که نهان همچو روح از نظرست
زین سبب درکفم ز غایت ضعف
خشک چوبی به گاه پویه درست
لاجرم گاه پویه پندارند
که عصایی به سحر ره سپرست
گر هلال اینچنین ضعیف شود
عاطل از سیر و جنبش و اثرست
کوه اگر بیند اینچنین آسیب
لرزهاش تا به حشر در کمرست
پیش اشک دو چشم خونبارم
قلزم اندر شمارهٔ شمرست
قامتم خم شدست همچو کمان
لیک در پیش تیر غم سپرست
تن افسردهام ز غایت ضعف
چون یکی چوب خشک بیثمرست
موی از تاب تب بر اندامم
بتر از نیش ناچخ و تبرست
در و بام سرایم از شیشه
راستگویی دکان شیشهگرست
همه لبریز از آن قبیل عرق
کش به چارم مزاج سرد و ترست
آه از آن شیشهای که چون کژدم
هیأتش دل شکاف زهره درست
لاطئی هست کاب شهوت آن
رافع رنج و دافع خطرست
دوستانم زنند دست به دست
که فلان ای دریغ محتضرست
آنچنان لاغرم که پنداری
پوستم زیر و استخوان زبرست
لاجرم هرکه مر مرا بیند
فاش گوید که این چه جانورست
حجرهٔ من زمین یونانست
بسکه در وی حکیم چارهگرست
دهنم از حرارت صفرا
از عفونت چوکام شیر نرست
لرز لرزان تنم ز شدت ضعف
چون دل خصم صدر نامورست
حاجی آقاسی آن جهان جلال
که جهانش به چشم مختصرست
آنکه رایش مدبر فلکست
وآنکه قدرش مربی قدرست
آنکه از مهر و کین او زاید
هرچه اندر زمانه خیر و شرست
جنبش خامهاش چو گردش چرخ
پایمرد صدور نفع و ضرست
لیک سیرش خلاف سیر سپهر
دوست را نفع و خصم را ضررست
طبع او بحر و گفت او گوهر
دست او ابر و جود او مطرست
آنچه ز آثار خلق نیک در اوست
از گمان و قیاس و وهم برست
ملکی هست در لباس بشر
کاین خلایق نه لایق بشرست
اگر از خود بُدی فروغ قمر
گفتمیکاو برای و رو قمرست
روی او نیست آفتاب سپهر
لیک چون آفتاب مشتهرست
خامهٔ او چو خام خسرو عهد
مادر فتح و دایهٔ ظفرست
با عتابش که هست مایهٔ مرگ
خون و جان جهانیان هدرست
دل و دستش بهگاه جود وکرم
غارتگنج و آفتگهرست
چون غزالی رمیده از صیاد
حزم او پیش بین و پس نگرست
لطف او روحبخش و روحافزا
قهر او جانستان و جان شکرست
ای بهشت جهانیان که جحیم
زاتش سطوت تو یک شررست
هر سخن کز لبت برون آید
خوشتر از آب چشمهٔ خضرست
جامهٔ شوکت و جلالت را
دیبهٔ نه سپهر آسترست
نوش درکام دشمنت نیش است
زهر درکام دوستت شیرست
صاحبا بندهٔ تو قاآنی
که خداوند دانش و هنرست
گلهها دارد از تغافل تو
لیک دلش از زبانش بیخبرست
هیچ گفتی کهینه چاکر من
مدتی شدکه غایب از نظرست
هیچگفتیکه درکدام محل
به کدامین سراچهاش مقرست
جد پاک تو مصطفی که بقدر
ذاتش از هرچه جز خدای برست
به سرای فلان یهود شتافت
دید چون خستهحال و خون جگرست
زادگان را مگر نه درگیتی
شیوهٔ جد و عادت پدرست
دوشگفتمکه پاکشم چندی
ز آستانتکه از سپهر برست
بازگفتمکه بنده در همه حال
از تولای خواجه ناگزرست
سایه جز پیرویگزیرش نیست
هرکجا کافتاب درگذرست
زبر و زیر زیر فرمانت
تا زمین زیر و آسمان زبرست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر از درد و رنج عمیقش سخن میگوید و حالش را به تصویر میکشد. او احساس ضعف شدیدی دارد و این ضعف به قدری است که او را مانند چوبی خشک در نمیآورد. در این حالت، او در مورد آسیبپذیری روحی و جسمیاش صحبت میکند و تشبیهاتی را به کار میبرد که نشاندهنده شدت درد اوست. شاعر به توصیف شرایط سختش میپردازد و به احساس انزوا و بیپناهی اشاره میکند.
او همچنین از وجود شخصیتی چون "حاجی آقاسی" سخن میگوید که قدرت و نفوذ بالایی دارد و خود را به نوعی در مقایسه با او ناتوان میبیند. شاعر از زیبایی کلام و تاثیرگذاری آن بر مخاطب یاد میکند و در نهایت، حال و روز خود را با وجود این فشارها و دردها، به یاد و یادآوری از جد پاک خود و وابستگی به آن حاکمیت میسازد.
این شعر، درهم آمیختهای است از غم، ضعف، قدرت و آرزو که در آن شاعر به جستجوی معنا و نجات از رنجهایش میباشد.
هوش مصنوعی: دلم پر از درد و زخمهای عمیق است، به گونهای که نمیتوانم تعداد آنها را بشمارم، بلکه احساس میکنم که این دردها بیشتر از تعداد هزار نیشتر است.
هوش مصنوعی: توضیح دادن یک ماجرای دردناک برای من، خود به یک صد هزار دردسر دیگر تبدیل شده است.
هوش مصنوعی: بدن من به قدری ضعیف شده که مانند روح، از نظر پنهان شده است.
هوش مصنوعی: به خاطر همین، به خاطر ضعف شدیدم، در دستانم چوبی خشک دارم که در حین حرکت به درستی به کار میآید.
هوش مصنوعی: به ناچار گاهی فکر میکنند که عصا به وسیله جادو آنها را به راهی هدایت میکند.
هوش مصنوعی: اگر هلال اینگونه ضعیف شود، دیگر نمیتواند در حرکت و اثرگذاری خود کارایی داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر کوه چنین رنج و آسیبی را ببیند، لرزش آن تا روز قیامت در دلش خواهد ماند.
هوش مصنوعی: در برابر اشکهای فراوان و غمانگیز چشمانم، دریایی از درد و زخم وجود دارد که نمیتوان به راحتی آنها را بشمارد.
هوش مصنوعی: قد من به خاطر غم و مشکلات خم شده مانند کمانی است، اما در برابر این تیر غم، سپری دارم که از من محافظت میکند.
هوش مصنوعی: بدن من به شدت ضعیف و ناراحت است، به طوری که مانند یک چوب خشک بیفایده به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: موی من از شدت عشق و احساس به درد و رنج دچار شده است و این درد از نیش زنبور و ضربه تبر هم بیشتر است.
هوش مصنوعی: دیوار و سقف خانهام از شیشه ساخته شده و بیان حقیقت و صداقت مثل کار یک شیشهگر است.
هوش مصنوعی: همه تحت تأثیر افراد خاصی هستند که به نوعی با خصلت سرد و تر مرتبط هستند.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شیشهای میپردازد که ظاهری جذاب و زیبا دارد، اما در حقیقت خطرناک و سمی مانند کژدم است. در واقع، زیبایی ظاهری این شیشه میتواند باعث بروز درد و آسیب به قلب و احساسات انسان شود، به مانند زهر کژدم که میتواند دردآور باشد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که کسی که به خودسری و تمایلات نفسانی دچار میشود، در واقع به رهایی از دردها و خطرات زندگی میرسد. به نوعی، این رفتار میتواند انسان را از مشکلات و نگرانیها دور کند.
هوش مصنوعی: دوستانم دست به دست هم میزنند و میگویند که افسوس، کسی در حال احتضار است.
هوش مصنوعی: چنان لاغر شدهام که گویی فقط پوست و استخوانی زبر بر تن دارم.
هوش مصنوعی: بنابراین هرکسی که مرا میبیند بهراحتی میگوید که این چه موجودی است.
هوش مصنوعی: اتاق من به قدری پر از دانایی و تفکر است که میتوان آن را به سرزمین یونان تشبیه کرد.
هوش مصنوعی: دهانم به خاطر گرمی صفرا و عفونت، مثل چاه عمیقی شده که هیچ شیر نرمی در آن جاری نیست.
هوش مصنوعی: تنم از شدت ضعف میلرزد، مانند دل دشمن که از ناموری و بزرگی مورد حسادت قرار دارد.
هوش مصنوعی: حاجی آقاسی، در آن دنیا جلال و عظمت وجود دارد که در این دنیا فقط به طور محدود و گذرا قابل مشاهده است.
هوش مصنوعی: کسی که نظرش مانند تدبیر خداوند در آسمانهاست و ارزشی که دارد، به عنوان راهنمایی برای نگهبانی از سرنوشتها محسوب میشود.
هوش مصنوعی: آن کسی که از عشق و دشمنی او چیزهایی به وجود میآید، همه خوبیها و بدیها در این دنیا به او مربوط میشود.
هوش مصنوعی: حرکت قلم او مانند چرخش چرخ، نشانهای از ثبات و پایداری است که نتایجی چون فایده و زیان را به دنبال دارد.
هوش مصنوعی: اما حرکت او با حرکت آسمان متفاوت است؛ برای دوستش سود دارد و برای دشمنش زیان.
هوش مصنوعی: نفس او مانند دریاست و کلامش مانند جواهر. دست او مانند ابر است و بخشندگیاش همچون باران.
هوش مصنوعی: هر آنچه در او از نشانههای خوب و نیکو وجود دارد، از خیال و تصور و برداشتهای اشتباه دور است.
هوش مصنوعی: در میان انسانها، موجودی وجود دارد که فراتر از آنهاست و این مخلوقات زمانیکه به او نگاه میکنند، به نظر میرسد که شایستهی مقام انسانی نیستند.
هوش مصنوعی: اگر تو به خودت برجستگی و زیبایی داشته باشی، آنقدر درخشش خواهی داشت که میتوانستم دربارهات بگویم که چون ماه درخشان و زیبا هستی.
هوش مصنوعی: چهره او مثل آفتاب میدرخشد، حتی اگر در واقع آفتابی در آسمان نباشد.
هوش مصنوعی: قلم او مانند قلم خسرو، از زمان مادرش به شکل فتح و پیروزی در آمده است.
هوش مصنوعی: با نگاهی تند و خشمگین او، جان و خون مردم بیدلیل بر باد میرود.
هوش مصنوعی: دل و دست او در زمان بخشندگی و generosity چنان قدرتمند است که میتواند گنجها و جواهرات را به راحتی به تصرف درآورد.
هوش مصنوعی: مانند غزالی که از دست شکارچی فرار کرده، با احتیاط جلو برو و به اطراف نگاه کن.
هوش مصنوعی: محبت و رحمت او جاننواز و حیاتبخش است، در حالی که خشم و غضب او جانکاه و زهرآگین است.
هوش مصنوعی: ای بهشت جهانیان، تمام آتش جهنم در برابر عظمت تو تنها یک جرقه است.
هوش مصنوعی: هر گفتاری که از زبان تو خارج میشود، زیباتر و دلپذیرتر از آب خنک و زلال چشمهٔ زندگیبخش است.
هوش مصنوعی: لباس عظمت و بزرگی او از پارچهای گرانبها و با کیفیت ساخته شده است که در آسمان وجود ندارد.
هوش مصنوعی: به این معناست که آنچه برای دشمن خوشایند و لذتبخش است، در واقع به او آسیب میزند و میتواند خطرناک باشد. اما برای دوست، حتی اگر چیزی به ظاهر تلخ و سخت باشد، میتواند خوشایند و شیرین باشد.
هوش مصنوعی: دوست عزیز، من بندهای از تو هستم که خداوند دانش و هنر را به او عطا کرده است.
هوش مصنوعی: دلش از بیتوجهی تو ناراحت است، اما نمیتواند آن را به زبان بیاورد.
هوش مصنوعی: هیچ نگفتی که خدمتگزار من مدتی است که از نظر غایب است.
هوش مصنوعی: هیچکسی نپرسید که در کجا و در کدام خانهاش ساکن است.
هوش مصنوعی: جد پاک تو، مصطفی، به اندازهای بزرگ است که از هر چیزی جز خداوند فراتر رفته است.
هوش مصنوعی: به خانه یکی از یهودیان رفت و دید که او بسیار رنجور و دلزده است.
هوش مصنوعی: آیا جز این است که فرزندان در این دنیا تحت تأثیر روشها و سنتهای اجداد و پدران خود قرار دارند؟
هوش مصنوعی: دیشب به خودم گفتم که مدتی از درگاه تو دور میشوم، چون از آسمان فاصله گرفتم.
هوش مصنوعی: گفتم که من همیشه محبت و عشق آقای خود را ترک نمیکنم و همواره به آن وابسته هستم.
هوش مصنوعی: سایه همیشه وابسته به وجود آفتاب است و هر جا که آفتاب میتابد، سایه نیز به دنبال آن میآید.
هوش مصنوعی: زیر و زبر عالم تحت فرمان تو هستند، به طوری که زمین زیر پا و آسمان بر سرت است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
وآنچه گفتم همه درست ترست
که به خوبی زبیده دگرست
زین جهانت بدان جهان سفرست
گذرت راست بر پل سقرست
نه رخست آن ، که زهره و قمرست
نه لبست آن ، که سر بسر لشکرست
نیست درصد هزار سوسن و گل
آن طراوت که اندران پسر ست
خانه او زحسن طلعت او
[...]
منصب از منصبت رفیعترست
هر زمانیت منصبی دگرست
این مناصب که دیدهای جزویست
کار کلی هنوز در قدرست
باش تا صبح دولتت بدمد
[...]
کژدم از راه آنکه بدگهرست
ماندنش عیب و کشتنش هنرست
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.