منت ایزد را که دولت کرد بازم رهبری
سوی عالی در گهی کز چرخ دارد برتری
درگه والا جلال ملک و دین سردار عهد
یونس طاهر نسب کورا برازد سروری
آن همایون فر که تا آرد سعادتها بدست
یکزمان از طالعش غائب نگردد مشتری
و آنکه بهر رفع یأجوج فتن اندر جهان
رأی ملک آرای او سدی کشد اسکندری
هست خورشید از برای روشنی کار خویش
ذره ئی از نور رأیش را بصد جان مشتری
کار نظم ملک و دین از کلک گوهر بارتست
با وجود آنکه باشد کار کلکت سرسری
زیر طاق آسمانش جفت نتوان یافتن
هم بزیبا منظری و هم به نیکو مخبری
آخر هر روز میریزد زرشک رأی او
خون دل در طشت نیلی آفتاب خاوری
تا بدید ابر بهاری زر فشانی کفش
شکوه پیش چرخ بر دو پیشش افتادی گری
ایهمایون طالعی کآمد ز دیوان قضا
وقف ذات بیهمالت مایه نیک اختری
از برای بخششت پیوسته ماه و مهر را
هست صنعت سیم پالائی و عادت زرگری
شعرت آوردم بسوغات و بطنزم عقل گفت
نزد موسی تحفه آور دست دست سامری
عقل خوش میگوید اما عذر بنده واضح است
قیمت جوهر نداند کس بغیر از جوهری
راستی از شوق مدحت شعر میگوید رهی
ورنه کو ز احداث دهرم برگ شعر و شاعری
دارد اخلاص تو در جان بیغرض ابن یمین
چون نداری با چنین الطاف چاکر پروری
گر چه بر نامد ز الطافت یکی شکرانه ئی
میکنم اخلاص خود ظاهر بمدحت گستری
چون سخن در وصف اخلاق تو رانم بر زبان
طوطی جانرا کند الفاظ عذبم شکری
موسم عیدست و هر کس تهنیت میگویدت
هیچ دانی من چه میگویم ز راه چاکری
تهنیت گفتن بنزدت نیست حاجت بهر آنک
خلق را از فرخی هر روز عید دیگری
تا ز راه اقتضای طبع دور آسمان
بیشتر باشد از آن کاندر شمارش آوری
باد چون دوران گردون بینهایت عمر تو
تا ز ملک و ملک و از جان و جوانی برخوری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به ستایش و قدردانی از خداوند می‌پردازد که رهبری برجسته را نصیب او کرده است. شاعری از یک پادشاه با فضیلت یاد می‌کند که در مقام سرداری دین و ملک، ویژگی‌هایی چون زیبایی و دانش را داراست و هیچ‌گاه از توجه ستارهٔ بختش غافل نمی‌شود. این پادشاه برای جلوگیری از فتنه‌ها در جهان همچون سدی قوی است.
شاعر همچنین به مقایسه او با خورشید و مراجع قدرت دیگر می‌پردازد و میگوید که با وجود بزرگی این پادشاه، کسی نمی‌تواند هم‌تراز او را پیدا کند. او با اشاره به زیبایی و نیکویی او، میگوید که بخشش و فضیلت‌هایش هر روز در جان و دل مردم سرازیر می‌شود.
در نهایت، شاعر به نوعی احساس کم‌قدری نسبت به قدرت و لطافت پادشاه دارد و منتظر است که با این فضایل، خود را به او نزدیک کند. او در پایان به تبریک میگوید و ابراز می‌کند که این عیدها و جشن‌ها خود نشانی از خوبی‌های پادشاه است.
هوش مصنوعی: شکر خدا را که نیکی و خوشبختی دوباره نصیبم شد و مرا به راهی هدایت کرد که در آن زمانه‌ای است که از آسمان برتری و فضیلت دارد.
هوش مصنوعی: درگاه بلند و با عظمت، جایی است که ملک و دین در آن مقام والایی دارند. سرداری که هم‌عصر یونس است و نسبش پاک و نیکوست، برتری و سروری را به این محل می‌دهد.
هوش مصنوعی: آن فرخنده و خوشبختی که همواره سعادتها را به دست می‌آورد، هیچ‌گاه از طالعش دور نمی‌شود و همیشه در زندگی‌اش تا زمانی که زنده است، خوش‌شانسی و شانس در کنار او خواهد بود.
هوش مصنوعی: کسی که برای رفع مشکلات و فتنه‌های یأجوج در جهان، دلیل و تدبیرش مانند اسکندر باشد و سدی محکم بسازد.
هوش مصنوعی: خورشید برای روشنایی و انجام کارهای خود، ذره‌ای از نور خود را با تمام توانش به مشتری می‌فرستد.
هوش مصنوعی: اداره کردن امور مملکت و دین از قلم با ارزش تو ناشی می‌شود، با این حال ممکن است کار تو به طور سطحی و احساسی انجام شود.
هوش مصنوعی: هیچ کس را نمی‌توان یافت که هم به زیبایی ظاهری آشنا باشد و هم به خوبی خبر.
هوش مصنوعی: در پایان هر روز، احساسات و درد دل عاشقانه‌ام مانند زرشک در ظرفی نیلی رنگ که نماد آفتاب شرقی است، ریخته می‌شود.
هوش مصنوعی: وقتی ابرهای بهاری را دید که طلا می‌بارند، تو به خاطر بزرگی و زیبایی‌اش، به زمین افتادی.
هوش مصنوعی: ای بزرگوار، خوشبختی و سرنوشت نیک تو از تقدیر الهی نشأت می‌گیرد و به خاطر ذات بی‌نظیر تو، در زندگی‌ات مایه‌های خوشبختی و شانس خوب وجود دارد.
هوش مصنوعی: برای جلب محبت و بخشش تو، ماه و خورشید دائماً در حال کار هستند. اینجا مانند صنعتگری است که طلا و نقره را صاف و صیقلی می‌کند.
هوش مصنوعی: شعری برای تو هدیه آوردم، اما ذهنم گفت که این هدیه مثل هدیه سامری برای موسی است، بنابراین بهتر است آن را کنار بگذارم.
هوش مصنوعی: عقل و تفکر درست میگوید، اما من دلیلی دارم که دلیل من واضح است؛ هیچ‌کس جز خود کسی که ارزش واقعی را می‌داند، ارزش جوهر را نمی‌فهمد.
هوش مصنوعی: شاعر از خوشحالی و عشق به ستایش تو شعر میگوید، وگرنه چرا باید به ساخت و سازهای زمانه و سرودن شعر و شاعری بپردازد؟
هوش مصنوعی: اخلاص و صداقت تو برای ابن یمین که هیچ انتظار و انگیزه‌ای از تو ندارد، بسیار ارزشمند است؛ چون تو با این محبت و کمک‌هایی که به او می‌کنی، او را یاری می‌کنی، در حالی که او به اندازه‌ی کافی قدردان این مهربانی‌ها نیست.
هوش مصنوعی: اگرچه به لطف تو چیزی به من داده نشده، اما من از صمیم قلب شکرگزاری میکنم و ارادت خود را در ستایش تو نشان می‌دهم.
هوش مصنوعی: وقتی که درباره اخلاق تو صحبت میکنم، طوری زیبا و شیرین است که جان طوطی را شاد می‌کند و کلماتم بسیار دلنشین و خوشایند هستند.
هوش مصنوعی: زمان عید است و هر کسی برایت تبریک میگوید. اما آیا می‌دانی من از چه چیزی در دل میگویم و چه احساسی دارم؟
هوش مصنوعی: خوشحالی و تبریک گفتن در حضور تو لازم نیست، چون مردم هر روز به خاطر خوشحالی خود روزی دیگر مانند عید را جشن می‌گیرند.
هوش مصنوعی: هرچه از طبیعت و ویژگی‌های آن فاصله بگیری، همواره آسمان و دنیای اطراف بیشتر از آنچه که در حساب و کتاب خود می‌گنجانی، گسترده و بی‌پایان خواهد بود.
هوش مصنوعی: باد برای تو همچون چرخش بی‌پایان روزگار است؛ عمر تو نیز در این گردش می‌گذرد، پس از نعمت ملک و دارایی، و از جان و جوانیت بهره‌مند شو.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای جهان را دیدن تو فال مشتری
کیست آن کو نیست فال مشتری را مشتری
گر ز عنبر بر سمن عمدا تو افکندی زره
آن زره که کاشته است از غالیه بر ششتری
آهوی بزمی تو با کبر پلنگانت چکار
[...]
ای شکسته تیره شب بر روی ، روشن مشتری
تیره شب بر روی روشن مشتری در ششتری
از شکر بر نقره داری دانۀ یاقوت سرخ
وز شبه بر عاج داری حلقۀ انگشتری
زلف مشکین تو پنداری که آزر بر نگاشت
[...]
ای شکنج زلف جانان بر پرند ششتری
سایبان آفتابی یا نقاب مشتری
توده توده مشک داری ریخته بر پرنیان
حلقه حلقه زلف داری بافته بر ششتری
گاه بر گلنار تازه شاخهای سنبلی
[...]
ای به رخسار و به عارض آفتاب و مشتری
آفتاب و مشتری را من به جانم مشتری
داری از سنبل نهاده سلسله بر آفتاب
داری از عنبر کشیده دایره بر مشتری
از سر زلف سیه با حلقه‌های سنبلی
[...]
ای پدیدار آمده همچون پری با دلبری
هر که دید او مر ترا با طبع شد از دل بری
آفتاب معنی از سایت بر آید در جهان
زان که از هر معنیی چون آفتاب خاوری
زهره مزهر بر تو سازد کز عطارد حاصلی
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.