دوش خوردم از می وحدت سحر پیمانهای
آشنا دیدم به خود زآن نشئهٔ هر بیگانهای
ذکر تسبیح ملک در گوش من افسانه بود
اندر آن مستی که بودم نعره مستانهای
پای بر فرق سلاطین مینهادم از شعف
تا به دریوزه گرفتم جامی از میخانهای
این دبستان را ادیب آیا که باشد کز شرف
حکمت آموزد به لقمان از جنون دیوانهای
داشتم فرمان آزادی به کف از هردو کون
در گدایی داشتم بس منصب شاهانهای
عار بود از خلعت دیبای سلطانی مرا
راست بودی بر تنم چون کسوت رندانهای
شمع رخسار که یارب در تجلی بود دوش
کآمدی از مهر و ماه انجمش پروانهای
پردهدارم بود ماه و هندوی بامم زحل
داشتم بالاتر از قصر زحل چون خانهای
یک جهان جان بودم و یک عالم از روح روان
زآن که بودم جان نثار شاهد جانانهای
منت بیجا ز غواصان عمان کی برم
من به خاک میکده تا جستهام دردانهای
این ثمرها از کجا آشفته چون نبود عمل
من که جز حب علی در دل نکشتم دانهای
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به احساسات عمیق و حالتهای مستی و وحدت با معشوق پرداخته است. شاعر از تجربهاش در میخانه و تأملاتی که در آنجا داشته، میگوید و بیان میکند که چگونه در حالت مستی به آگاهی عمیقی از خود و دنیای اطراف رسیده است. او از شرف و فضیلت حکمت و علم یاد میکند و تأکید میکند که در زندگی خود به دنبال ثروت و مقامهای دنیوی نبوده، بلکه عشق به معشوق و محبت به اهل بیت (علی) را در اولویت قرار داده است. حسرتهایش بر عدم عمل به یاوران واقعی و میکده، به نوعی نشاندهنده جستجوی حقیقت و سرچشمهای از معنویت در زندگی است.
هوش مصنوعی: دیشب در حال نوشیدن می وحدت بودم که ناگهان پیالهای آشنا به چشمم خورد و از آن نشئه، هر بیگانهای را به یاد آوردم.
هوش مصنوعی: در حالت مستی و سرخوشی که داشتم، شنیدن ذکر و یادنامه فرشتگان برایم تنها یک داستان و افسانه بود، همچون فریاد پرشور و شوقی که در آن لحظه احساس میکردم.
هوش مصنوعی: از خوشحالی پا بر سر فرمانرواها میگذارم، تا اینکه از رقت حال خود، جامی از میخانه گرفتم.
هوش مصنوعی: آیا چنین دبستانی وجود دارد که ادیبی در آن بتواند از علم و حکمت، مانند لقمان بهرهمند شود، حتی اگر دیوانهای در آنجا باشد؟
هوش مصنوعی: من در دستم فرمان آزادی داشتم و از هر دو سو، یعنی هم از نظر مادی و هم از نظر معنوی، در حالت گدایی و نیاز بودم. این شرایط احساس میکند که من به مقام شاهانهای نزدیک هستم، اما در واقع در وضعیتی توأم با فقر قرار دارم.
هوش مصنوعی: من از لباسی که نشاندهندهی مقام و قدرت باشد، خجالت میکشم؛ لباس رندانهای که بر تن دارم برایم مناسبتر است.
هوش مصنوعی: چهرهی نورانی و زیبا مانند شمعی است که دیروز درخشید و من گمان میکردم که از عشق و زیبایی ستارهها آمده.
هوش مصنوعی: مرا در آسمان زندگی، ماه و ستارهای زیبا وجود داشت و در بالای سرم، دیوان هنر و زیبایی جای گرفته بود. احساس میکردم که زندگیام مانند قصر زحل بزرگ و با عظمت است.
هوش مصنوعی: من به اندازه یک دنیا روح و زندگی داشتم و همهچیزم را به خاطر محبوبی که روح من را تسخیر کرده، فدای او کردم.
هوش مصنوعی: منت کشیدن از غواصان عمان برای من بیفایده است، چون به خاطر اینکه به دنیای میخانه راه پیدا کردهام، توانستهام گوهر ارزشمندی را پیدا کنم.
هوش مصنوعی: ثمرههایی که به دست آوردهام، چرا اینقدر ناهمگون و پریشان به نظر میرسند؟ زیرا من هیچ عملی نکردهام جز اینکه در دل خود فقط عشق علی را جای دادهام و حتی یک دانه seed نکاردهام.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
حال عالم سر بسر پرسیدم از فرزانهای
گفت: یا خاکیست یا بادیست یا افسانهای
گفتمش، آن کس که او اندر طلب پویان بود؟
گفت: یا کوریست یا کریست یا دیوانهای
گفتمش: احوال عمر ما چه باشد عمر چیست؟
[...]
گر بگویی عاشقی با ما هم از یک خانهای
با همه کس آشنا با ما چرا بیگانهای
ما چو اندر عشق تو یکرویه چون آیینهایم
تو چرا در دوستی با ما دو سر چون شانهای
شمع خود خوانی همی ما را و ما در پیش تو
[...]
من کیم رسوای شهر و عاشق دیوانهای
آشنا با هر غمی وز خویشتن بیگانهای
هم شوم شاد از غمش کو در دلم منزل گرفت
هم شوم غمگین که او جا کرد در ویرانهای
ترک شهرآشوب من در کشوری منزل نکرد
[...]
ای ثنا و مدح تو در لفظ هر فرزانه ای
خویش کرده مکرمات تو زهر بیگانه ای
افتخار خاندان جد خویشی در نسب
کی بود چون خاندان جد تو هر خانه ای
آنچه در توست از بزرگی کی بود در غیر تو
[...]
شعله زد شمع جمال او ز دولتخانهای
گشت در هر دو جهان هر ذرهای پروانهای
ای عجب هر شعلهای از آفتاب روی او
گشتت زنجیری و در هر حلقهای دیوانهای
هر که با هر حلقه در دنیا نیفتاد آشنا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.