گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

یارب که دهد آب باین تخم که کشتیم

دست که دهد تاب باین رشته که رشتیم

حنظل ندهد شکر و شوره ندهد گل

تا خود چه دهد بار از این خار که کشتیم

بر دست خداوند بود محو و هم اثبات

ما غیر گنه هیچ بدفتر ننوشتیم

گر نفس نکشتیم زشهوت عجبی نیست

خود در طلب نفس ستمکاره بکشتیم

بگذار مرا با مغ و مغ زاده تو زاهد

ما از سر حوران بهشت تو گذشتیم

دست از لی خاک من از عشق سرشته است

ما خود گل خود را بازل بر نه سرشتیم

لیلی بدرون دل ما بیهده پویان

سودا زده مجنون صفت آواره دشتیم

از صبح ازل خواب همی کرد در این مهد

عمر آمده و رفته و بیدار نگشتیم

بودم چو مگس دست بسر از سر حسرت

تا دامن مقصود خود از دست نهشتیم

طوفان بود این وسوسه و ما چو حبابیم

دریا بود این مرحله و ما و تو خشتیم

شمشیر صفت پیش گرفتیم کجی را

همچون سپر آئینه ولی در پس پشتیم

آشفته مگر دست بگیرند نکویان

ورنه طمع از نیک بریدیم که زشتیم

ما بر در حیدر بنشینیم بامید

با دوزخیان گوی که دربان بهشتیم

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
سعدی

خرما نتوان خوردن از این خار که کشتیم

دیبا نتوان کردن از این پشم که رشتیم

بر حرف معاصی خط عذری نکشیدیم

پهلوی کبائر حسناتی ننوشتیم

ما کشتهٔ نفسیم و بس آوخ که برآید

[...]

نظام قاری

خرما نتوان خورد ازین خارکه کشتیم

دیبا نتوان بافت بدین پشم که رشتیم

اطلس نتوان دوخت از ین پنبه که کشتیم

کمخا نتوان بافت ازین پشم که رشتیم

با جامه چرکن بسیه چال جحیمیم

[...]

اهلی شیرازی

گیریم که خود خار بلا اینهمه کشتیم

سر رشته تقدیر بتدبیر نوشتیم

دایم دل ما رام بهشتی صفتان است

پیداست ازین شیوه که مرغان بهشتیم

زان روی سفیدیم که با نامه سیاهی

[...]

شیخ بهایی

دیبا نتوان یافت از این پشم که رشتیم

خرما نتوان خورد از این خاک که کشتیم

گر خواجه شفاعت نکند روز قیامت

شاید که زمشاطه نرنجیم که زشتیم

صائب تبریزی

ما تخم درین مزرعه جز اشک نکشتیم

یک رشته درین غمکده جز آه نرشتیم

چون آبله در زیر قدم راهروان را

بردیم بسر عمری و هموار نگشتیم

با گرمروی چون جرس از ناله شبگیر

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از صائب تبریزی
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه