گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

اگر جانان زدر آید چه اندیشه زجان باشد

که جان در مجلس جانان متاعی رایگان باشد

توئی با طلعت زیبا درون جامه دیبا

که حورا در حریر است و پری در پرنیان باشد

چو خم عمریست در میخانه عشق تو پابرجا

مدامم خون دل در جوش و مهرم در دهان باشد

مبادا که زاسرار دل من چشم غمازم

همان بهتر که راز عشق از مردم نهان باشد

مقام عشق را گفتن نباشد حد من اما

همیدانم که عرشش فرش راه آستان باشد

سری در پای تو کردم مباد آندم که برگردم

روان پایم بسر برنه که مقصود روان باشد

من اندر دجله ی غرقم که بگذشت آب از فرقم

چو پیکانم بدل جا کرد کی بیم از کمان باشد

مرا آن ماه گل رو زینت ایوان بود امشب

که گوید گل ببستانت و مه در آسمان باشد

معلق تریکی کوه و دگر آویزه دلها

همین فرقت زموی فرق تا موی میان باشد

بگفتم تا تنی دارم بود شوقت چو جان در تن

غبار تن هوا بگرفت و شوقم همچنان باشد

 
 
 
فرخی سیستانی

همی تا خسرو غازی خداوند جهان باشد

جهان چون ملکش آبادان و چون بختش جوان باشد

چنان باشد جهان همواره تا شاه اندران باشد

ازیرا کو فرشته ست و فرشته در جنان باشد

بهار از عارض خوبش همانا نسبتی دارد

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
مولانا

چو آمد روی مه رویم چه باشد جان که جان باشد

چو دیدی روز روشن را چه جای پاسبان باشد

برای ماه و هنجارش که تا برنشکند کارش

تو لطف آفتابی بین که در شب‌ها نهان باشد

دلا بگریز از این خانه که دلگیرست و بیگانه

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از مولانا
سعدی

سر جانان ندارد هر که او را خوف جان باشد

به جان گر صحبت جانان برآید رایگان باشد

مغیلان چیست تا حاجی عنان از کعبه برپیچد

خسک در راه مشتاقان بساط پرنیان باشد

ندارد با تو بازاری مگر شوریده اسراری

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
امیرخسرو دهلوی

کسی را کاین چنین زلف و بناگوش آن چنان باشد

اگر در دیده و دل جای دارد و جای آن باشد

بلایی گشت حسنت بر زمین و همچو تو ماهی

اگر بر آسمان باشد، بلای آسمان باشد

مرا چون هر دمی سالی ست اندر حسرت رویش

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از امیرخسرو دهلوی
سیف فرغانی

سعادت دل دهد آنرا که چون تو دلستان باشد

نمیرد تا ابد آنکس که او را چون تو جان باشد

رخت در مجمع خوبان مهی بر گرد او انجم

تنت در زیر پیراهن گل اندر پرنیان باشد

نگاری را که موی او سر اندر پای او پیچد

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه