زهی کاخ سرفراز که چرخ معلقی
ز رشکش کند طراز ز دیبای ازرقی
بنزد من این رواق بود بر زنه طباق
کنم ثابت این سخن ببرهان منطقی
ازیرا که آسمان بتازد ز آفتاب
کند چرخ آفتاب در این بام جوسقی
اگر کرده ماه و مهر ز نور و شعاع چهر
بشطرنج نه سپهر وزیری و بیدقی
بر این چرخ اختران بتابند بیکران
جنوبی و مغربی شمالی و مشرقی
بدستوری امام نهاد این بنای تام
یکی نایب همام یکی عالم تقی
بفرمان عسکری که در بحر حکمتش
بود عقل ناخدا کند چرخ زورقی
عطارد قلم بکف پی مدحش از شرف
گهی دعبلی کند زمانی فرزدقی
چو بگذشت قرن چند ازین طرح دلپسند
اساسی چنان بلند فتاد از منسقی
ز دادار جرم پوش رسید این سخن بگوش
ز همرازی سروش بحاجی علینقی
که این بقعه را ز نو برافراز کنگره
ازین تیره خاکدان بچرخ معلقی
بنه نام خویش را بطومار مهتران
چو آل سبکتکین به تاریخ بیهقی
چو بر حاجی این ندا رسید از سروش غیب
بمعراج ارتقا دلش گشت مرتقی
یکی طرح نونگاشت یکی تخم تازه کاشت
سنمارسان فراشت اساس خورتقی
شدش گنج سیم و زر چو خاشاک در نظر
بگوشش حدیث بخل همیکرد زیبقی
پراکند گنج مال فراوانتر از رمال
ز دادار بیهمال رسیدش موفقی
بیاراست بقعه ای که آمد بگوش جان
ز هر سنگریزه اش صدای اناالحقی
شنیدم رسول گفت که در بطن مادران
سعادت برد سعید شقاوت خرد شقی
کلام رسول را ز کردار این بزرگ
گر انصاف باشدت بیاید مصدقی
کز آغاز عمر زاد همی خیز از این نهاد
چو رادی ز طبع راد چو تقوی ز متقی
کسی کو ز خیر خویش ندارد رهی به پیش
زهی جهل و ابلهیش زهی لؤم و احمقی
بزرگا مکرما کسی کو بروزگار
الی الله یلتجی من الله یتقی
چو آن آسمان نور ازین وادی غرور
شد اندر لقای حور بفردوس ملتقی
محمدعلی که هست ورا بهترین خلف
نکوتر ز ما سبق بیاراست مابقی
به تاریخ این بنا خرد خواست مصرعی
چو ابیات انوری به دوران سلجقی
امیری قلم گرفت بتاریخ زد رقم
«بماند این اثر بقم ز حاجی علینقی »
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف کاخی سرفراز می‌پردازد که به دست امام و عالمان ساخته شده و نماد شکوه و زیبایی است. شاعر از چرخش آفتاب و ماه در آسمان سخن می‌گوید و آن را به شطرنجی تشبیه می‌کند که ستاره‌ها در آن در حال بازی هستند. این بنا به سفارش امام و با عقل و حکمت او بنا شده و در دوران‌های گذشته به مرور زمان و به همت حاجی علینقی و دیگر بزرگان دوباره احیا می‌شود. در نهایت، شاعر بر اهمیت کردار نیک و ریشه‌های انسانی تأکید می‌کند و نام محمدعلی را به عنوان جانشین بهترین یادآوری می‌کند. شعر به زیبایی و شکوه انسان و آثار او در تاریخ اشاره دارد.
هوش مصنوعی: کاخی با شکوه و مرتفع که به خاطر زیبایی‌اش، آسمان به خود می‌بالد و به آن زینت می‌دهد. این کاخ مانند پارچه‌ای نرم و آبی رنگ است که جلوه‌ای خاص و دل‌نشین دارد.
هوش مصنوعی: به نظر من، اینجا را به گونه‌ای بنا کرده‌ام که با دلایل منطقی می‌توانم ثابت کنم سخنانم درست است.
هوش مصنوعی: به دلیل تابش آفتاب، آسمان در برابر آن به حرکت درمی‌آید و نور آفتاب بر این بام، فضایی را روشن و زیبا می‌سازد.
هوش مصنوعی: اگر ماه و خورشید از نور و درخشندگی چهره‌ای به وجود آورند، همچون بازی شطرنج در آسمان، که در آن مهره‌ها وزیری و بیدقی دارند.
هوش مصنوعی: ستاره‌ها بر این آسمان می‌درخشند و در جهات مختلف شمال، جنوب، شرق و غرب قرار دارند.
هوش مصنوعی: به فرمان امام، این بنای کامل ساخته شد. یکی از نمایندگان و یک عالم پرهیزگار در آن نقش داشتند.
هوش مصنوعی: به فرمان فرمانده‌ای که در دریای دانش و حکمتش، عقل و هوش مانند ناخدای یک کشتی عمل می‌کند و آن را به سمت هدف می‌برد.
هوش مصنوعی: عطارد (سیاره‌ای که به سرعت در حرکت است) با قلمی در دست به مدح و ستایش او می‌پردازد و گاهی در این کار از دعبلی (شاعر معروف) و فرزدق (شاعر بزرگ) نیز جلوتر می‌افتد.
هوش مصنوعی: زمانی که بسیاری از سال‌ها از این برنامه جذاب و بنیادی گذشت، به گونه‌ای عمیق و مهم از منبعی قابل اعتماد و مستحکم تاثیر پذیرفت.
هوش مصنوعی: این سخن به گوش رسید که از طرف پروردگار و به واسطه الهام ملک سروش به حاجی علینقی می‌رسد.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای خواسته‌ی شخصی است که از خاک تیره و ناپسند، بنایی جدید بسازد و بر افراشته کند. او می‌خواهد که این بنا به مانند دژی مستحکم و زیبا از نو برپا شود و فضایی صاف و روشن را به تصویر بکشد.
هوش مصنوعی: نام خود را در میان بزرگان و رهبران ثبت کن، مانند آل سبکتکین که در تاریخ بیهقی ذکر شده‌اند.
هوش مصنوعی: وقتی آن صدای آسمانی به حاجی رسید و او را به مراحل بالاتر معنوی دعوت کرد، دلش به اوج و تعالی دست یافت.
هوش مصنوعی: یکی نشانه‌هایی را طراحی کرد و یکی هم تخم تازه‌ای را کاشت. سنمار، یعنی شخصی که این کارها را انجام داد، بر اساس چیزهایی که قبلاً دیده بود، به فعالیت‌های خود ادامه داد.
هوش مصنوعی: او مانند خاشاک، ثروت فراوان طلا و نقره را در نظر نمی‌گرفت و به گوشش داستان بخل را با لحن زیبا می‌خواندند.
هوش مصنوعی: ثروت بسیار بیشتر از چیزی که انتظار می‌رود، به او رسیده و این موفقیت را از خداوندی بی‌نظیر دریافت کرده است.
هوش مصنوعی: پیشگاه مقدسی را بیارایید که هر دانه سنگش پیامی از حقیقت و واقعیت را در گوش جان می‌شنواند.
هوش مصنوعی: شنیدم پیامبری گفت که در شکم مادران، سعادت به کسانی که خوشبخت‌اند اعطا می‌شود و بدبختی به آن‌هایی که شقاوت دارند.
هوش مصنوعی: اگر با انصاف باشی، کلام پیامبر را می‌توان از رفتار این بزرگ‌مرد تصدیق کرد.
هوش مصنوعی: از آغاز زندگی، مثل یک جوان با طبع غنی و سالم برمی‌خیزد. او باید از طبیعت خود با صداقت و درستی بهره گیرد، همان‌طور که فرد پرهیزگار از تقوای خود استفاده می‌کند.
هوش مصنوعی: کسی که از خوبی و نیکی خود بهره‌ای ندارد، راهی به جلو نخواهد داشت. چه نادانی و حماقتی که در او نهفته است!
هوش مصنوعی: شخص بزرگوار و محترم کسی است که در سختی‌ها به خدا پناه می‌برد و از او ترس و پرهیز دارد.
هوش مصنوعی: وقتی آن آسمان نورانی شد و از این سرزمین فریب و خودخواهی گذشت، در ملاقات با حوری‌ها به بهشت رفت.
هوش مصنوعی: محمدعلی شخصی بزرگ و شایسته است، که از هر کسی که قبلاً بوده، بهتر و نیکوتر است و او در میان دیگران درخشان‌تر از همه می‌باشد.
هوش مصنوعی: تاریخ این بنا نشان دهنده‌ی علم و خردی است که در آن زمان وجود داشته و به زیبایی اشعار انوری در دوره سلجوقی است.
هوش مصنوعی: یک امیر با قلم خود تاریخ را به ثبت رساند و نوشت: "این اثر به یاد حاجی علینقی باقی بماند."
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در خاک شایقی و نجیبی نگاه کرد
شیخ اجل رشیدی و دید آن موافقی
دنیا فرو گذاست برین ناموافقان
بر موجب وفاق نجیبی و شایقی
جنت موافقان را آماده کرده اند
[...]
توبه که بعد ازین نبرم نام عاشقی
ور عشق زاهدیست کنون ما وفاسقی
تا کی کشم جفا که نه هجران و نه وصال
تاکی خورم قفا که نه عشق و نها عاشقی
از تو نه رقعه نه سلامی نه بخششی
[...]
چون کبک شسته لب بشراب مروقی
کبکی از آن بطوق معنبر مطوقی
در بزم خوبتر ز تذر و ملوّنی
و اندر مصاف چیره تر از بازار ازرقی
بر آفتاب، طنز کنی و مسلّمی
[...]
گل بین، گرفته گلشن ازو آب و رونقی
بستان نگر،ز گل شده همچون خورنقی
وز کارگاه صنع به بستان کشیده‌اند
هر جا که بود زرد و بنفشی و ازرقی
گلبن چو قلعه‌ایست پر از تیغ و از سپر
[...]
ای دل چه پای بسته بند علایقی
بگذر ز خلق اگر تو طلبکار خالقی
در نه قدم ببادیه شوق چون جمال
گر بر جمال کعبه مقصود عاشقی
اندر فضای گلشن جانست مسکنت
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.