گنجور

حاشیه‌ها

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۳۲ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

نه گویا زبان و نه جویا خرد ز ...

این پویندگان (دَد و دام) چون زبان برای گفتار ندارند، نمیتوانند جویایِ خرد باشند. 

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۳۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

خور و خواب و آرام جوید همی و ...

پویندگان(نخست دَد و دام هستند)، می خورند و می خوابند و به دنبالِ آرامشند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۳۰ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

و زان پس چو جنبنده آمد پدید ...

پس از آفرینشِ گیاه، بستر برای آفرینش پوینده(حیوانات و مردم) فراهم می شود. پوینده همیشه بر گیاه مهتر است و سر رَستنی زیرِ پایِ پوینده و کهترِ اوست.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۲۸ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

ببالد ندارد جز این نیرویی ...

درختان و گیاهان، چاره ای جز رشد و نمو ندارند و اینها به مانندِ حیوانات و مردم توانا بر حرکت نیستند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۲۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

گیا رست با چند گونه درخت به ...

درخت همیشه مهترِ گیاهان است. (در شاهنامه مهتر شناسی بسیار اهیمت دارد)، و گیاه، مهترِ خاک.

در داستان های شاهنامه، هر کجا گیاه، جایِ درخت را می گیرد شما بدانید که کهتری، جایِ مهتری را گرفته است.

در کیمیایِ آفرینش نخست خاک بالنده می شود و کوه و چشمه به دنیا می آید، سپس گیاه و درخت پدید می آید. نکته یِ بسیار مهم اینست که

درختِ برومد چون شد بلند

گر ایدون که آید بر او بر گزند

هنگامی که درختی بالنده شود و سرش مهترِ خاک گردد در این زمان اگر بلا و گزندی به وی برسد،

شود برگ پژمرده و بیخ سست

سرش سوی پستی گراید نخست

اگر سرِ شاخِ درخت رو به خاک رفت بدانید در راهِ مرگ است، خاک هم پروراننده است و هم گورِ درخت و گیاه.

از بینِ درختان تنها درختِ سرو است که شاخه هایش به زیر نمی آید و نیاکانِ ما درختِ سرو را مهترِ درختان می دانستند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۰۷ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

ستاره بر او بر شگفتی نمود به ...

به یاد داشته باشید خاکِ روشن، میوه یِ کیمیایِ آفرینش است، پس هر کجا نامِ دستانِ زند را شنیدید، بدانید رازِ روشنایی و فروغ بخشیدن به خاک و سپید کردنِ آن، با فروغِ آذرخش است. 

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

رند در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۴۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۷:

(شاه بیت غزل 227)

اسمِ اعظم بِکُنَد کارِ خود ای دل، خوش باش

که به تَلبیس و حیَل، دیو سلیمان نشود

این اتفاق جمیع حقایق هستی است که مقدرات روزگاران را رقم می زند وبا پوشانیدن عفریت (عوامل راهزنی و گمراه کنندگی) نمی توان به ایمان (مرتبۀ قدرشناسی) رسید.

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۹ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

زمین را بلندی نبد جایگاه یکی مرکزی تیره بود و سیاه

این سروده و جفت سروده ی بعدی، برای دانستنِ رازی از رازهای آفرینش بسیار ارزشمند هستند. خاکِ تیره بهترین خاک در کیمیاگری است، در شاهنامه تمامیِ خاک های ارزشمندِ جهان و مکانِِ جفتِ آنان آمده است.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۶ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

ببالید کوه آب‌ها بر دمید سر رستنی سوی بالا کشید

کوه ها به وجود آمدند و آب ها جوشش کردند و گیاهان رشد نمودند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

چو دریا و چون کوه و چون دشت و ...

پس از روان شدنِ آذرخش و آفرینش و گنبد و گوی ها(ستاره ها) و خاکِ پر آذر و فرود آمدنِ آب، دریا و کوه و شدت با پیوندِ میانِ جفت ها(در این جهان همه جفت هستند و ایزد یکیست) و چرخش ِ گوی هایِ نیرومندِ آسمان، به وجود می آیند و این چرخه موجبِ زاییده شدنِ یکی از گرانبها ترینِ نژاد از جانداران، که همان رُستنی هاست می شود. سرنوشتِ رُستنی ها (گیاهان) به خِرَدِ نژاد های پوینده(مردم و حیوانات) پیوند خورده است.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۳ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

فلک‌ها یک اندر دگر بسته شد ...

هر آسمان را یک لایه بدانید از گنبدی هفت لایه که بسته شدنِ آن ها، شتابِ باد و گردی از جنسِ همان کد خداست. چرخِ نخست، ماه است. ماه کمترین شتاب در میانِ گوی های هفت لایه یِ گنبد را دارد. فردوسی در شاهنامه گوشزد می کند که راهی از آسمان برای خارج شدن نیست. اگر گروهی با خیالِ آن که می توان با پرواز از این بادافره گذشت و در تکاپو برای گذر از آن باشند، سرنوشتی مانندِ کیکاووس خواهند داشت که ناچار در بالایِ چین، سویِ زمین بازگشت و در آمل به زمین خورد. فردوسی راهِ گذر ای این بادافره را، راهِ کیخسرو می داند و می گوید، درگاهِ رویِ زمین برای افرادی مانندِ کیخسرو گشوده می شود.

همچنین پیوستگی و پیوندی میانِ این هفت آسمان است که پیشتر خواندیم همان رازِ جفت ها هستند، و شماره ی هفت، این پیوستگی میانِ آنان است، که موجبِ جنبش و جوششِ جان در درونِ آن می شود. 

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۰۵ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۳ - گفتار اندر آفرینش عالم:

در بخشش و دادن آمد پدید ببخشید دانا چنان چون سزید

در شکلِ جایگذاریِ دوازده برج و هفت کدخدا، هم بخشایش میبنید و هم داد( عدالت)، لیکن بخشش هماره به سزاوارِ بخشش می رسد. بخشش دوازده و هفت، دانایی است. با این بخشش است که داننده می توان شد و تنها آنان که سزاوارِ دانا شدن هستند از این بخشش کردگار خلعت می گیرند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۰۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۱ - آغاز کتاب:

سخن هر چه زین گوهران بگذرد نیابد بدو راه جان و خرد

زبان را اگر به مانندِ تیری بدانیم که از فیلترِ گوهر های ذکر شده(جان، خرد، اندیشه)عبور کند باز باید گفت که جان و خرد راهی برای رسیدن و شناختِ خداوند ندارند.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۰۰ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » آغاز کتاب » بخش ۱ - آغاز کتاب:

نیابد بدو نیز اندیشه راه که ...

اندیشه که دفترِ خرد هست(دفترِ ثبت و نگهداریِ خرد)، حتی این اندیشه هم توانا به دیدن و شناختِ خدا نیست. چرا که آفریدگار، فراتر از نام و جایگاه است.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۵۶ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اسکندر » بخش ۵:

بدو گفت کای مرد یزدان‌پرست که ...

در این سروده، تفاوتِ خردِ مهران با دیگرِ دانشمندان، گفته شده. ابتدا مکان مهران که در شهر و انجمنِ مردم نیست و دوم خوراکِ مهران که از تخمِ گیاه است. این مکان و این نوع خوراک، موجب شده بود، مهران آنچنان دانا شود که از هر آسیب و بلایی به دور باشد و از دیگر نژادگانِ هند والاتر شود.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۵۳ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اسکندر » بخش ۵:

یکی نامدارست مهران به نام ز ...

یک تن از دانشمندان، نشانیِ مردی دانا به نامِ مهران را به شاه می دهد. مهران از همه در آن سرزمین دانا تر است(عیارِ دانایی سنجی، آگاهی از آینده است).

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۵۲ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اسکندر » بخش ۵:

همه خوابها پیش ایشان بگفت نهفته پدید آورید از نهفت

نهفتِ نخست همان خواب های دیده شده است و نهفت دوم، خودِ خواب

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۵۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اسکندر » بخش ۵:

یکی شاه بد هند را نام کید ...

به یاد داشته باشید که فره یِ موبدی، یک پله پایین تر از فره یِ شاهی است.

برگرفته از کانالِ تلگرامیِ shuhnumeh1

فریستا در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۴۹ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی اسکندر » بخش ۵:

چنین گفت گویندهٔ پهلوی شگفت آیدت کاین سخن بشنوی

این سروده برای گاهی است که اسکندر، با سپاهِ روم، دروازه های ایرانشهر را گشود. نقل از کانالِ تلگرامیِ dsdodehesh

محسن جهان در ‫۱ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۲۱ دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » داستان رستم و اسفندیار » بخش ۲۶:

تفسیر ابیات ۵۸ و ۵۹ فوق؛

حکیم طوس از بی ارزشی دنیای خاکی می‌گوید.

می‌فرماید: این جهان و تمام محتویات آن یادبودی است از سلف و گذشتگان، و ما برای مدتی محدود در این سرای فانی عمر را سپری کرده و بجز اقوال و گفته‌های سودمند خود چیزی باقی نخواهیم گذاشت. 

پس ادامه می‌دهد که، اگر نام و اثر نیکویی از من باقی بماند سزاوار و روا باشد. و این جسم من در نهایت دچار مرگ و نیستی خواهد شد. 

زاد روز بزرگ شاعر و حکیم ایران، ابوالقاسم فردوسی گرامی باد.

۱
۷۳۶
۷۳۷
۷۳۸
۷۳۹
۷۴۰
۵۲۷۱